Algemeen letterkundig lexicon

muziekdrama

Verzamelnaam voor alle dramatische vormen waarbij gemusiceerd en gezongen wordt, zoals opera, operette, musical, zangspel en het gezongen herdersspel (pastorale-2). Het gaat daarbij om een theatervorm waarbij gestreefd wordt naar een sterke integratie van tekst en muziek. In het streven naar eenheid van woord en muziek zochten veel componisten aansluiting bij de gecanoniseerde literatuur of bij het eigen culturele erfgoed. Een belangrijk vertegenwoordiger van dat type muziekdrama als Gesamtkunstwerk is Richard Wagner met bijv. Der fliegende Holländer (1841) of Tristan und Isolde (1859).

Sommigen gebruiken de term nu juist in tegenstelling tot de opera om aan te geven dat het in het muziekdrama niet in de eerste plaats om de muziek gaat maar om het woord. Dat zou bijv. blijken uit de goede verstaanbaarheid van de dramatische tekst (libretto).

Lit: E. Staiger, Musik und Dichtung (1959²) • U. Weisstein, The essence of opera (1964) • K.Ph. Bernet Kempers, Muziekgeschiedenis (1965⁶), p. 153 e.v. • P. Blom e.a. Van Bree tot Breuker: het Nederlandse muziekdrama in Amsterdam (1980) • J.D. Drummond, Opera in perspective (1980) • C. Dahlhaus, Vom Musikdrama zur Literaturoper (1983; reprint 1989) • R. de Groot, Beheersing en overgave in recente Nederlandse muziekdrama’s (1994) • R. Wagner (vert. W.A. Ellis), Opera and drama (1995) • J. Kenrick, Musical theatre. A history (2008).

muzenalmanak

mysteriespel