Algemeen letterkundig lexicon

rijmresten

Sporen van rijm in een prozatekst die ontstaan zijn door omwerking van een tekst in gepaard rijmende verzen tot proza (ontrijming). Rijmresten kunnen onder meer aangetroffen worden in de gedrukte versies van de middeleeuwse ridderepiek. Deze teksten hebben – samen met een nogal heterogene groep andere teksten uit de 15^de en 16^de eeuw – aan het proces van ontrijming de benaming prozaroman te danken.

Ontrijming is niet zo'n ingrijpend proces; de rijmwoorden schemeren vaak letterlijk door het proza heen:

hi wilde hem laten passeren met sinen volcke hi wilde hem besweren
(M.E. Kronenberg, 'Een onbekend volksboek van Merlijn (c. 1540)' in Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde 48 (1929), p. 24);
-
ic wandele bat in dit water sonder pine dan yemant anders op dat land inder sonnen schine.
(F.J. Wolf, Huyge van Bordeus. Ein niederländisches Volksbuch (1860), p. 33).

Lit: L. Debaene, De Nederlandse volksboeken. Ontstaan en geschiedenis van de Nederlandse prozaromans gedrukt tussen 1475 en 1540 (1977²), p. 334-335.

rijmproza

rijmschema