Algemeen letterkundig lexicon

foliëring

Etym: Lat. folium = blad.

Omdat het gedurende de middeleeuwen gebruikelijk was de bladen (blad-2) van een codex of incunabel te nummeren en niet de bladzijden (paginering), telt men in (beschrijvingen van) middeleeuwse handschriften en vroege gedrukte boeken niet de pagina's maar de bladen. De voorzijde van een blad – in beschrijvingen aangeduid met ‘fol.’ van folium – noemt men de recto-zijde, de achterkant de verso-zijde. Het foliumnummer staat normaal gesproken in de rechter bovenhoek van de recto-zijde. Ouder is de foliëring van de verso-zijde in het midden van de bovenmarge. Als een handschrift in kolommen geschreven is, telt men de kolommen met een letter, bijv. fol. 12a, waarmee de eerste kolom op het twaalfde blad recto-zijde bedoeld wordt.

In drukken van de 15^de tot halverwege de 19^de eeuw vindt daarnaast ten behoeve van de binder de aanduiding van de bladen plaats door middel van een katernsignatuur onderaan een aantal bladen van een katern.

foliant

folio-1