Heimelijkheid der heimelijkheden
(1917)–Jacob van Maerlant–
Auteursrecht onbekend
[pagina 144]
| |
Hoe die mensce in alre stont
Sinen lechame sal houden ghesont,
845[regelnummer]
Dat men gheens meesters hebbe noot;
Want hets wijsheit noch also grootGa naar voetnoot846
Leven sonder evels pine,
Dan es enigherande medicine.Ga naar margenoot+
Ghesonde es grote nuttelikede
850[regelnummer]
Die werelt te berechtene mede.
Ga naar margenoot+Men sal weten ende verstaen,
Dat neghene weghe ne gaen,Ga naar voetnoot852
Daer men bi in enighen daghen
Ere of vordel mach bejaghen,
855[regelnummer]
En si dat men den wech ghewinne
Van claren verstandighen sinne;
Ende niemen es, die den wech vonde,
Hine hadde des lechamen ghesonde;
Ende ghesont so nes ne gheen,Ga naar voetnoot859-865
860[regelnummer]
Ensi dat draghen over een
Die complexien daer mede
Versament es die menscelikede;
Ende complexie es els ghene dinghe
Dan ghevoughe temperinghe
865[regelnummer]
Van der wacheit des lechamen;
Ende God diet al houd te samen,
Hevet beset met redenen al,
Hoe men die wacheit temperen sal,
Ende hoe men bliven sal ghesont,
870[regelnummer]
Ende hevet dit ghemaket contGa naar margenoot+Ga naar voetnoot870
Sinen wisen utvercoren.
Van dien begonstent eerst horen
Die van Inden entie Persine,
Die Grieken entie Latine,
| |
[pagina 145]
| |
875[regelnummer]
In welker boeke dat men ne vint
Van onwareden niet een twint.
Daer si haren raet doe namen,
Ende vonden in hare parlementen,
880[regelnummer]
Dat van den viere elementen,
Die over een niet draghen connen,
Des menschen lechame es begonnen:
Dats vier, lucht, water ende aerde.
In deser wijsheit hem verbaerde
885[regelnummer]
Die redene, dat in ghere wiseGa naar margenoot+
Die lechame sonder dranc ende spise
Van den mensce ne mach ghestaen;
Ende wilde hi dies te vele ontfaen
Of te lettel, hine const ontgaen,
890[regelnummer]
Hine moeste in die siecheit slaen;Ga naar margenoot+
Ende wildi dies nutten te maten,
Hem camer af vele baten:Ga naar voetnoot892
Cracht, lichtheit ende sconeit mede,
Ende menigherande salichede.
895[regelnummer]
Oec seiden die wise ut enen monde:
Wie so mate niet houden conde
In vullen ende in ydelen lechame,
In wakene, in slape, hoe soot came,
In temperinghen van den live,aant.
900[regelnummer]
Sijt in vaerdicheden, sijt in stive,
In rustene of in arebede,
In latene bloet, in houdene bede,
Die ne mach altoos niet ontgaen,
Hine moet swaer evel ontfaen;
| |
[pagina 146]
| |
905[regelnummer]
Ende die bi maten leven can,
Hi mach sijn een ghesont manGa naar margenoot+
Ende leven sine vulle dagheGa naar voetnoot907
Sonder enich evels plaghe.
Ende oec seiden die wise mede,
910[regelnummer]
Dat alle die ghevoughelikede,Ga naar voetnoot910aant.
Die men ter werelt vint emmermere -
Eist weelde, eist goet, ghenoechte of ere -
Dat dat vonden hevet nature,
Dat die mensceit der bi ghedure.
915[regelnummer]
Wie so leven dan beghert,
Bejaghe dan ende hebbe waert
Sulke dinc, die daer toe doghe,
Daer tlijf bi gheduren moghe,Ga naar voetnoot918
Ende late sinen wille varen:
920[regelnummer]
Hine sal sijn vleesch niet verswaren
Met overdranke, met overate.
Men vint dit van Ypocrate,Ga naar margenoot+
Dat hi beset hadde sijn eten
Met vasten nauwen dyeten,aant.
925[regelnummer]
Ende hi so clene at ende dranc,
Dat hi ward van live cranc.
Doe sprac sijn jonghere: ‘meester, here,
Wilstu eten wel ende sere,
Dune hads ghene noot dan das.’Ga naar voetnoot929aant.
930[regelnummer]
Doe andwarde hem Ypocras:
‘Lieve, ic wille eten der bi,Ga naar voetnoot931aant.
Omdat ic leven wille bedi,
Niet leven in sulker wise
Als om die lieve vander spise;
| |
[pagina 147]
| |
935[regelnummer]
Die spise es ghemaect bedi,
Dat tvleesch der mede ghevoed si,
Ende die lechame es min no mere
Niet ghemaect om der spisen ere.’
Men hevet vele wiser ghesien,Ga naar margenoot+
940[regelnummer]
Die hem plaghen der spisen ontien,
Ende des lechamen ghenouchtenGa naar voetnoot941aant.
Setten nauwe in allen ghevouchten,Ga naar margenoot+
Ende die bi dyeten ghinghen,Ga naar voetnoot943
Ghetempert wel in haren dinghen;
945[regelnummer]
Die waren van live ghesont,
Wel arbeidende talre stond,
Langhe levende, smakende wel,Ga naar margenoot+Ga naar voetnoot947
Ende van live dapper ende snel.
Ende dits openbare te siene
950[regelnummer]
An die magre Arabiene,
Die snellike met cleinre pineGa naar voetnoot951
Dorgaen wilde brede woestine:
So nes ghene medicine so goed,
So men overdaet al af doet.aant.
|
|