Oeuvres complètes. Tome V. Correspondance 1664-1665
(1893)–Christiaan Huygens– Auteursrecht onbekendNo 1259.
| |
[pagina 122]
| |
eapropter, tot rationibus et experimentis stabilitam aequilibrij liquorum sententiam, sed ea in aere libero retentâ, quaerendum aliud in nouis hisce circumstantijs, a quo varietatis causa dependeat: vt nuper in experimento Torricelliano, cum pondus aeris in vase clauso deesse videretur, vis elastica ingeniose substituta est. Leue est, sed ab hac materia fortasse non alienum experimentum, in quod aestate ineunte nuper incidj. Thermometrj nempe genus nouum vulgarj illo DrebbellianoGa naar voetnoot11) non minus accuratum et facile parabile, quod nescio an cuiquam hactenus in mentem venerit. Accipiatur tubus vitreus alicuius longitudinis a parte inferiore clausus (meus est tripedalis et pollicaris fere diametri) impleatur aquâ quantum fieri potest defaecatâ, in quâ sal communis sed purissimus soluatur, ea quantitate quae ex infra dicendis necessaria comperietur. Parandus nempe est globulus ex materiâ, aqua paulo grauiore (ego ceram arenâ mixtam assumsi) et aqua ita sale temperanda, vt circa mediam tubj altitudinem globulus immersus subsistat. Aio, si tubulus immotus (muro nempe vt apud me affixus) maneat, globulum ascensu descensuque suo, quamlibet aurae calidioris frigidiorisue mutationem indicaturum. Rationem continuo reddet Peripateticus quispiam, nempe, calore aquam raresierj, frigore densari; nil mirum igitur, inquiet, si aurâ frigidiore, globulus idem in medio iam densiore facto ascendat, ècontra verò calidiore descendat. Sed plane contrarium contingit; frigore enim descendit globulus, calore ascendit. Caussas huius ϕαινομένου quae mihj occurrerunt non adscribo, ne praeiudicata opinione contemplationem tuam auertam; adnoto tantum globulum antequam tubo imponatur, aquâ imbuendum esse, ne aer adhaerens ac in bullas conglobatus ludibrium pariat: sinendum etiam vt bullae, quae ex solutione salis oriuntur, omnino euanescant, ne globulo affixae, illum, vt prius, leuiorem reddant: quod si contigerit, decutiendae erunt, aliquoties enim decussae non renascuntur, vt plurium mensium experientiâ compertum habeo, quibus hoc thermometro in Musaeolo meo vsus sum. | |
[pagina 123]
| |
Jdem etiam aquâ nitro, quod forte ad manum erat, imbutâ, ac parj successu diebus aliquot expertus sum: sed cum machinâ pneumaticâ destituar, doluj experiri mihi non licuisse, qua ratione globulus aere exhausto, moueretur. Facere ipse periculum poteris, sj tantj videatur, non in aquâ communj tantum, sed in illa etiam, quae bullis liberata, minus ludibrio, quod ab illis metuimus, obnoxia est. Longioris operae foret commemorare alia quae simul obseruauj, transeo igitur ad studia nostra, in quibus praeclara sunt quae circa oscillationes ostendistjGa naar voetnoot13), nec a quoquam, vt arbitror, animaduersa. Ego saltem nec ad ea vnquam attendj, nec alium in his operam posuisse intellexj. Dioptricae tuae editione voto publico satisfacies, cum plures iam a me per epistolam quaesiuerint, an nondum lucem vidisset. Ego ne omnino Geometriam deseruisse viderer, hac aestate in chartam coniecj Problema hoc Vniversalissimum, Datis cuiuslibet magnitudinis et rationis extremis, ac qualibet sectione conicâ (vt ellipsi cuiuslibet speciej ac magnitudinis) duas medias ope circuli exhibere. Aut quod difficilius non est, eadem data sectione quodlibet Problema Solidum soluere. Mirum id fortasse alijs videbitur, sed non tibj quj sectionum illarum naturam et δύναμιν εἰς ἄπειρον optime nostj. Epistolam tuam ad CampanumGa naar voetnoot14) optimj et doctissimj Riccij, quem tibj fama notum arbitror, fidej commisi, a quo non dubito certe redditum irj. Nec praetermittam Clarissimo Dato nostro proximâ occasione plurimam tuo nomine salutem dicere. Vale, Vir amicissime, et valetudinem tuam, quae cum vtilitate publicâ coniuncta est et quam non satis firmam esse aegerrime fero, cura diligenter.
Dabam Leodicj 13a 8bris 1664. Tui Obseruantissimus Renatus Franciscus Slusius. |
|