Oeuvres complètes. Tome I. Correspondance 1638-1656

N^o 130.
Christiaan Huygens à Fr. van Schooten.
29 octobre 1652.

La lettre se trouve à Leiden, coll. Huygens.
Fr. van Schooten y répondit par le No. 131.

Chr. Hugenius Clarissimo Viro D. Francisco Schotenio S.D.

Hesterna die Antwerpia literas accepi cum ternis harum Exemplarijs pictarum thesium¹⁾ quarum nos participes voluit Dominus Tacquet, cujus et Epistolam²⁾ mitto. de eo quod dicit ex falsis vera directè elici posse³⁾, quid sit ex te scire velim, quaeve in hanc rem exempla afferri putes. In staticis est quod inquirere certius statui ab ipso autore; neque enim id capio quod de solido corpore in humidum immerso asserit.

1) Probablement il s'agit des
Theses Mathematicae ex Geometria, Arithmetica, Architectura Militari, Cosmographica, Statica, Optica, Musica, quas Serenissimo Archiduci Leopoldo Wilhelmo dicatas et aenea tabula amplissime expressas, Praesidi R.P. Andrea Tacquet Societatis Jesu Matheseos Professore, tuebitur ac demonstrabit Illustrissimus Dominus Theodorus d'Imerselle Comes de Bouchove et S. Imperii. In Collegio Societatis Jesu. Lovanii 3 Septembris hora 9 ante et 3 post meridiano. Lovanii. Typis Andreae Bouueti. Anno mdclii. in-folio.
Positiones Physico-Mathematicae ex Optica, Statica, Bellica, quas Serenissimo Archiduci Leopoldo dicatas, et in imagine perampla in aes incisa expressas Praeside R.P. Andrea Tacquet Societatis Jesu Matheseos Professore propugnabit Illustrissimus Dominus Philippus Eugenius, Comes de Hornes et de Herlies. In Collegio Societatis Jesu Lovanii...Martii hora 9 ante et 3 post meridiem. Lovanii. Typis Andreae de Bouvet. 1651. in-4^o.

2) Cette lettre n'a pas été retrouvée.

3) Voyez à ce sujet la réponse de van Schooten (Lettre N^o. 131); puis les Lettres N^os. 137 et 139, où Tacquet et Christiaan Huygens traitent le même sujet.

[p. 186]

Scis me hoc argumentum antehàc pertractasse. Nunc autem in dioptricis totus sum, et nuperrime elegans inventum obtigit, cujus ope telescopium multo quam cetera perfectius me constructurum arbitror, si modo artificem reperire queam experientem. Illud autem inventum est, quod radios ad punctum unum tendentes ope superficiei sphaericae ad aliud punctum propius vel longinquius cogi posse demonstravi, idque praecisè. Et consequenter quod venientes à puncto uno, simili superficie inflectere licet quasi à puncto veniant propiori vel remotiori. Haec autem Cartesius per superficies curvas antea ignotas artificiose molitus est, sed quae nulla ratione expoliri possent.

Si leges motus ab ipso traditas adhuc defendis, hunc unum casum quaeso mihi expedi quem nescio qua de causa omisit.

Corpus A fertur versus B, simulque B versus A. Estque B duplo majus quam A, sed A duplo celerius movetur quam B. Quid fiet post occursum mutuum in C. Ego dico utrumque eâdem qua venit celeritate retro actum iri. Quod si tibi quoque videtur vide qui cum caeteris conveniat. Vult enim Cartesius corpus A nullo pacto movere posse B majus existens, si hoc quiescat. Quomodo igitur ipsum repellet sibi occurrens? nam hoc quidem multo videtur difficilius. Ne te pigeat super hisce sententiam tuam depromere et Vale.

Hagae 29 Octob. 1652.