conditiones omnes requisitae reperiantur. Ex duabus autem veris praemissis in bonâ formâ falsam conclusionem elicere est impossibile, quia semper aliàs est Sophisma. Clarius autem adhuc ex manifestè falsis verum directè elici intelliges, modò inspicias Regulam Falsi, in quâ ex uno aut duobus falsis sive ad libitum assumptis numeris quaesitum vel verum invenire apertè docetur. Nescio an dicam Algebram omnem etiam simile quid non docere, cum in eâ ex qualibet supposita seu fictâ quantitate vera atque quaesita semper per certas regulas vel directè inveniatur. Inter quam et Regulam Falsi aliam differentiam non agnosco, quàm quod in Algebrâ quantitas illa sit tàntum supposititia, neque idcirco apertè falsa aut quaesitae contraria, quaeque ideo per certas regulas sic postea restringitur, ut talis fiat, qualis requiritur. Sed quid in Regula Falsi excipies non video, cum suppositi illi numeri omnino sint falsi, ex quibus tamen deinde certo modo, hoc est, directè verus numerus elicitur. Ubi eleganter (iudicio meo) utriusque naturam licet discernere, prout consideremus in Algebrâ supposititiam illam quantitatem semper sic restringi ut obtemperet omnibus quaestionis conditionibus ac proinde fiat quaesita; At verò in Regulâ Falsi patére, quibus modis ex omnino falsis suppositionibus verum eliciatur. adeoque facilius esse ex simplici tali supposititia quantitate ad veram pervenire, quàm ex omnino falsis veram eruere: quandoquidem illa inveniri nequit, nisi prius innotuerit quonam pacto quaesitae contradicant, quod quidem in priori non est opus. Caeterum nosti suppositis diversis Hypothesibus Astronomos nihilominus in Eclipsium calculo convenire, ac proinde Astronomo sufficere ut calculum observationibus congruentem exhibeat, ita ut non necesse sit, eas Hypotheses esse veras. Cum enim variae Hypotheses sese offerant,
Astronomus eam potissimum arripiet, quae compraehensu sit quàm facillima. Philosophus fortassis verisimilitudinem magis requiret, neuter tamen quicquam certi comprehendet aut tradet, nisi divinitus illi revelatum fuerit. His adde, quod Copernicus scribit libris Revolutionum Caelestium se primis studijs suis restaurasse scientiam Astronomicam super ijsdem Ptolomaei suppositionibus, et hâc ratione motus Planetarum emendasse, ut calculus apparentijs, et apparentiae calculo exactissimè responderent; ita tamen ut separatim Planetas singulos acciperet. Subjungit autem, cum postea totam structuram fabricarum particularium componere vellet, inde resultasse monstrum et chimaeram quandam, compositam ex membris nullâ prorsus proportione inter se cohaerentibus, ac penitus incompatibilibus, ita ut, quantumlibet satisfactum esset Astronomo merè calculatori, non tamen sibi satisfieri pateretur, nec acquiesceret Astronomus Philosophus. Et quia probè intelligebat, si per falsas in naturâ Hypotheses salvari possent apparentiae caelestes, multò melius idem obtineri posse à veris Hypothesibus. Ubi itaque constat, etiamsi Hypothesis Ptolemaica multis Phaenomenis adversetur, atque idcirco vera esse non possit, calculus tamen, qui ei superstructus fuerit, consentiat cum aliarum Hypothesium calculo.
De motu quid sentiam, cum A fertur versus B, simulque B versus A. Estque B duplo maius quàm A, sed A duplo celerius movetur quam B. Dico corpus B ipsi A occurrens