Logo DBNL
Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15 (1996)

Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 15

(1996)–Hugo de Groot–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

6860. 1644 mei [14]. Aan N. van Reigersberch.1

Mijnheer,

Die van het hoff alhier hebben niet zoozeer in 't hoofd als dat men moet met alle manieren 't oorlogh tusschen Swede ende Denemarck doen cesseren, opdat de wapenen

van Sweden haer mogen keeren nae Behmen ende Oostenrijck.2 Uit Francfort verstaen wij dat men daer zegt dat de gedeputeerden van Rakoczy tot Wenen3 wat zijn onthaelt geweest ende dat zij over de Sweden geclaegt hebben,4 doch naedat zij wel gedroncken hadden. Den churfurst van Mentz5 heeft de zijnen gezonden nae Munster.6 De dienaers van Oostenrijck ende Beieren zagen niet garen dat de geschillen tuschen Swede ende Danemarck wierden geaccommodeert ende den keyser heeft aen den churfurst van Brandeburg geschreven dat zijne churfurstelijcke Doorluchticheit zich daermede niet en moeie.7 Men zeide oock te Francfort dat de Fransoisen in de volmachten gegeven aen de keizerschen eenigh gebreck vinden8 ende dat den grave Broi9 zich bij Haezfeld in Thuringue zoude vougen met noch andere keizersche troupen die werck zoude vinden

bij Coningsmarck ende Geissen. Men hout dat Uberlinge over is.10 Die van Hagenau loopen tot Worms toe.11 Plessis de Bezanson is weder gezonden nae hertogh Carel,12 meer om hem suspect te maecken dan op hoope van iet te handelen. Den marescal de Turaine, hebbende de stadt ende 't casteel van Fauconnei13 becomen in 't graefschap van Bourgogne, logieert zijne trouppen,14 die niet groot en zijn, zoo daer als in Lotheringe. Den hertogh van Orleans meent op Zonnendagh te vertrecken.15 Men zegt dat zijne Hoocheit inderdaet hebben zal vijfendetwintichduisent man, den hertogh van Anguien16 bij de negenduizent, Gassion vierduizent,17 Villeroi drieduizent.18

Den coning van Spaignie is vertrocken van Saragossa nae Balbasterra,19 hebbende uit alle zijne rijcken veel gelts bijeengehaelt. Den marescal d'Odincourt20 heeft vanhier wat gelds ontfangen, verwacht de Fransche vloote van twaelff galeien, twaelff andere schepen.

Den marescal de Turaine21 zoowel als den hertogh van Espernon22 hebben door haere brieven de coninginne verzeeckert van haere getrouwicheit. De plaidoye tuschen den hertogh van Anguien ende madame d'Esguillon is uitgestelt vanwegen een com-

mandement bij de coninginne gegeven aen des hertogs advocaten van niet te raecken aen de eer van madame d'Esguillon,23 'twelck zij meenen niet te connen laeten zonder prejudicie van haere zaecke. Den marquis Villa is te Rome24 om de Fransche trouppen die den paus gedient hebben te brengen aen den prince Thomas. Den Grooten Hertogh geeft de zijne aen Spaignie.25 Traumensdorff gaet resideren in Stirmarck.26 In Ierlant is paix tot groot voordeel van de roomschgezinden.27 't Volck bij Ludich gelicht toonen haer noch hier niet.28 De coninginne-regente heeft oock verboden het parlement kennisse te nemen van de questie tuschen de Sorbonne en de jesuïten, waerover men zegt te Rome zeer redelijck geoordeelt te werden.29

Uit Engelant hooren wij dat den graef van Neucastel zich geretireert heeft nae Jorck,30 meenende zijne trouppes te vougen bij die van prince Robert. Dat de Schotten

schijnen voor te hebben Jorck te belegeren. Dat de coninginne van Engelant, beter te pas zijnde dan 't geruchte hadde geloopen ende in staet om nae een maend te geleggen,31 was gegaen nae Bristol, doch onzeecker off haere Majesteyt zoude connen passeren. Dat de heeren die te Oxford [zijn] niet en hadden willen toelaeten dat zij haer kinderen32 met haer zoude nemen. Dat die van de communes tot Westmunster meer ende meer ombrage namen op den grave van Essex33 als geen desseings hebbende die met de haeren overeencomen, waerom dezelve communes de armee van den gemelte grave van Essex zoecken te minderen ende die van Waller te stercken. Hoopen oock de zaecke daertoe te brengen dat voortaen geen twee camers zullen zijn,34 maer eene als in Schotlant, zoo van de lords als van de communes.

12 [sic] Maii 1644.

 

Andere advisen uit Engelant brengen mede dat Plimuth ende Lima bij de conincklijcke zeer benaut werden.35 Dat den coning aen alle uitheemschen die zijn partie volgen vrijheit geeft van in laeckenen te handelen met zulcke vrijheit als zijn eigen onderzaeten.36 Dat in Schotlant de graef van Argyle,37 de marquisen van Huntlei, Montroez ende Niddihdale een partij maecken voor den coning. Dat het parlement t'Oxfort die van Westmunster heeft verclaert38 criminels de lèse majesté, omdat zij de Schotten hebben doen comen in Engelant, het coninclijcke segel hebben naegebootst ende redelijcke conditiën tot vrede verworpen. Uit Turquie verstaen wij39 dat tot Alcair een muterie van de soldaten is geweest maer bevredicht, ende dat den beglerbei van Romelie 't hooft is afgeslagen om veele concussiën. Uit Italië dat den paus op 't laetste is van zijn le-

ven, hebbende evenwel aen de coninginne-regente alhier geschreven dat zij haer niet en wille bemoeien met de questiën van religie,40 maer die laeten aen de bisschoppen. Die van Venetianen houden haer volck noch bijeen. Den gouverneur van Milaen toont dat hij volck gebreck heeft, dewijle hij nae veele andere forten oock dat van Sainctya heeft gedemanteleert.41 Men zegt hier dat den marescal de La Motte-Odincourt renfort tot tienduizent heeft ontfang[en] ende de schepen van Marseille en Toulon daer zijn aengecomen. Te Lerida is ontdeckt een Castillaensche factie ende gestraft.42 Den hertogh van Bouillon is gegaen nae Rome.43 De gravinne van Bossu, zijnde gecomen in Vrancrijck om haer recht op den hertogh van Guise te vervolgen,44 is te Rouen gearresteert ende in een schip gestelt om terugge te keeren.

Adres: Mijnheer/mijnheer van Reigersberg, raed in den Hoogen Raide in Hollant, nu ten huize van mijnheer de reeckenmeester van Reigersberg,45 tot Middelburg. Port 9 st. 2 st. 8.

In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 12 Mey 1644 uyt Paris.


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs


datums