Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

5736. 1642 juni 2. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Animadversiones tuas in Animadversiones Riveti legi semel iterumque,² quae mihi valde se probant. Vellem tamen paulo fusius tractatam eam materiam, quam tu hoc quidem tempore tantum delibasti. Quod Laurentiadae opposuisti iucundum sane est, quippe qui eo scripto ridendus propinatur.³ Mallem tamen eam epistolam ad Amstelodamenses fuisse directam, aut certe ad ipsorum testimonium provocatum, cum allegatione eorum quae inter te et urbis Roterodamensis rectores acta sunt, ut nuper monuisse me memini.⁴ Animadversiones tuas hodie Amstelodamum ad Blavium misi, ut aut illic illico imprimantur, aut ad me redeant.⁵ Habet et suum exemplar Rivetus⁶ et iam ad scribendum animum applicat, quare publice interest ut et tua hic legantur, quod nisi praestat Blavius, curabo ut alii in eius succedant locum.

Morbus cardinalis ad multas in republica christiana res magni est momenti. Male a Gallis provisum quod Basseam ita cito perdiderint, nam nunc et aliis in locis ipsis creatur periculum, a quo Bassea tutos efficiebat. Verum est vetus illud Gallos melius quaerere quam quaesita retinere. Guichii milites caesos ab Hispanis esse iam constat, de numero ambigitur.⁷ Discant in posterum concordiam inter duces melius servare, discant hostem minus contemnere.⁸

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 24, 244. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5726, beantw. d. no. 5745.

2 Grotius had zijn Animadversiones in animadversiones Andreae Riveti (BG no. 1175) gevoegd bij het brievenpakket van 24 mei.

3 De open brief aan Jacob Laurentius van [17 mei] 1642; vgl. no. 5720.

4 Het verzoek tot publicatie van de Autentycque stucken, raeckende de saecke van den heer Hugo de Groot ... (BG no. 889).

5 Van de Animadversiones verscheen spoedig een door Blaeu verzorgde herdruk (BG no. 1176).

6 André Rivet kreeg van zijn Parijse vriend Claude Sarrau een exemplaar van Grotius' Animadversiones toegezonden (Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau I, p. 152-153, met op p. 161-162 de ontvangstbevestiging dd. 2 juni 1642).

7 Ook in de Republiek was het nieuws doorgedrongen van de nederlaag die de Fransen op 26 mei bij Honnecourt hadden geleden.

8 De graven van Harcourt en Guiche hadden verzuimd een plan op te stellen voor een gemeenschappelijke verdedigingslinie.

[p. 247]

Princeps iam abiit ad exercitum. Regina Angliae heri eum secuta est, ut et ipsa milites nostros in castris videat, egregiam vero laudem.⁹ Rex Angliae in regno suo fluctuat, neque sci(unt) subditi an sub monarchia an sub aristocra(tia), aut potius oligarchia vivant, ita res iam est turbata. Legati nostri cras discessuri creduntur, incertum quo eventu, consilio certe non malo.¹⁰ Sunt enim, ut dicere soles, beati pacifici.

Quando tu mihi ad priores litteras, in quibus de Petri rebus et ego et Utenbogardus scripsimus,¹¹ nihil respondes, mirari non debes si de eius Amstelodamensi itinere nihil scribam. Sunt enim ista ἀσύστατα, ut ipse amator puellae, quae ipsum redamat, illuc se sine ulla certa spe, sine ulla pecunia conferat. Quantum in hac causa consiliis meis tribuas, facile video, et tamen iurare ausim neminem ex omnibus esse amicis qui tecum sentiat et, ut uno verbo absolvam, tu si hic sis aliter sentias. Rogo patrem esse te memineris.

Vale,

tibi obsequentissimus frater,
Guilielmus Grotius.

9 Koningin Henriëtte Maria mocht op 5 juni getuige zijn van een grote wapenschouw van het Staatse leger bij de schans de Voorn.

10 Willem Boreel en Johan van Reede van Renswoude volbrachten hun buitengewone missie naar Engeland pas in de jaren 1644-1645 (Schutte, Repertorium I, p. 14-15 en p. 389).

11 Willem de Groot had op 28 april gezorgd voor de verzending van een schrijven van de bejaarde Johannes Wtenbogaert aan zijn broer; vgl. no. 5699.

Hagae, II Iunii 1642.

Adres: A monsieur/monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suede, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 12 Iunii.

En in dorso: 2 Iunii 1642 W. de Groot.