Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

5720. 1642 mei [17].

Hugo Grotius Jacobo Laurentii.¹

1 Tekst naar Hugonis Grotii Animadversiones in animadversiones Andreae Riveti, Parijs 1642

[p. 227]

¹

Cum intelligam minus te esse seditiosum quam sunt non pauci tui ordinis et ab aliis impulsum ruere te magis quam ire, volo tibi dare fidele consilium, ut Sacras Literas diligenter

1 (BG nos. 1175 en 1176). Voorts gedrukt in BG nos. 1202-1204, BG nos. 1177-1179 en tenslotte ook in Epist., p. 709 no. 1570 (BG no. 1210) en Epist. eccl., p. 815 no. 570 (BG nos. 1240 en 1241). Copieën te Stockholm, RA, Biographica G 15, en te Wolfenbüttel, Nieders. Staatsarchiv, 1 Alt 22 Nr. 218. Voor vertalingen in het Nederlands, zie BG nos. 1202 en 1205. Grotius' bericht aan de Amsterdamse predikant Jacob Laurentius is niet gedateerd. Uit de correspondentie met zijn broer Willem valt af te leiden dat op 10 mei bij Grotius het plan rijpte om de auteur van het geschrift Hugo Grotius papizans in een open brief terecht te wijzen. Met vermoedelijk alleen diens praefatio adlectorem (pp. A 2^r-A6^v) onder handbereik, schreef Grotius een tekst voor onmiddellijke publicatie.

[p. 227]

legas, non quales fluunt per rivos lutulentos, sed quales e limpido fonte; pro confessione Belgica legas confessiones veterum christianorum, quae exstant in libris ipsorum apologeticis; pro Institutionibus Calvini Commonitorium Vincentii Lirinensis;² pro catechismo Ursini³ catecheses Cyrilli;⁴pro actis synodi Dordrechtanae acta synodorum universalium. Id si facere velis sine studio partium in quibus natus educatusque es, facile videbis non Grotium papizare, sed Laurentiaden nimis diu calvinizare.

Res iudicatas quod attinet, sunt apud vos iurisperiti, quos consulere potes. Hi tibi dicent praesumi pro iis, quae iudicata sunt a legitimo iudice, observata ea iudiciorum forma, quam leges publicae praescribunt. Quae a iudice non legitimo aut non legitimo modo facta sunt, ea praesumptionem habere contra se. Aliter si sentias, non bene mereberis de posteris Wilhelmi principis Arausionensis et Casparis Coliniaci,⁵ut iam de domo Palatina nihil dicam.

De me hoc tantum addam, vitae meae privatae testes esse plurimos, qui me novere, publicarum vero actionum eos, quorum sub imperio fui, qui sciunt me ita ut debui custodiisse mandatorum fines. Id quanquam magna mihi mala attulit, fecisse me non paenitet. Solatia a Deo et accepi et maiora exspecto.

Lutetiae, mense Maio anni 1642.

2 Het commonitorium van Vincentius van Lerinum uit het jaar 434.

3 De Heidelbergse catechismus van Caspar Olevianus en Zacharias Ursinus.

4 De catechesen van de heilige Cyrillus van Jerusalem.

5 Diens dochter Louise de Coligny was de moeder van Frederik Hendrik.