Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

[p. 149]

5652. 1642 maart 24. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Tam pauca hoc quidem tempore sive de rebus publicis, sive de libris tuis scribenda suppetunt, ut vix sciam quo pacto desiderio tuo satisfacturus sim. Interea mitto apographum tituli Triglandiano operi praemittendi,² quem a domino Utenbogardo³ accepi. In autographo facile est recognoscere effigies Oldenbarneveltii et Utenbogardi, imprimis vero Mauritii et Triglandii. Princeps ad conspectum eius tituli dixit fratrem suum armatum stare, alterum molliter adsidere idque ipsum sibi minus allubescere.⁴

Obiit his diebus Cornelius Blavius typographus,⁵ cuius mors cogitata mea interrupit, neque video finem etiamnum eorum, quae iam frater Johannes in manibus habet, Lucani dico et Dissertationis,⁶ nam poemata adhuc in mea habeo potestate. Magistratus qui iam est Amstelodamensis condemnationem in mille et ducentos florenos erga Blavios ob impressionem Crelliani operis latam plane irritam esse voluit, eo praecipue nomine quod, si pro civili mulcta haberetur, trecentos florenos excedere non potuisset, sin pro criminali, adhiberi debuissent consules, quod factum non erat.⁷

Blavio libenter quae super impressione Viae ad pacem⁸ scripsisti indicabo. De locis Caraffae⁹ ut iudicium meum interponam, ego eos omittendos censerem. Nam et parum ad summam rei conferunt et valde iis offenderentur protestantes. Riveti Animadversiones¹⁰ - eius enim nomen praeferent - iam praeter praefationem aut dedicatoriam sunt absolutae, sed exemplum nancisci nondum potui.

Deus interea te nobis diu servet incolumem et incepta tua in bonum ecclesiae secundet,

tibi obsequentissimus frater,
Guilielmus Grotius.

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 24, 236. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5639, beantw. d. no. 5664.

2 De ‘Opuscula’ van Jacobus Trigland met daarin de veel besproken titelpagina; vgl. no. 5644.

3 De bejaarde remonstrantse theoloog Johannes Wtenbogaert.

4 Frederik Hendrik zag op de bewuste titelpagina de beeltenis van zijn broer Maurits, staande achter de geleerde Trigland ‘sittende om te schryven de heylsame boecken tot verdediginghe van de rechte religie ende de waerheyt’ (Voorbericht tot verklaring van de gravure van H.C.G.; zie hierover no. 5618).

5 Cornelis Blaeu (geb. ca. 1610) werd op 20 maart 1642 begraven in de Westerkerk te Amsterdam (Fontaine Verwey, ‘Dr. Joan Blaeu and his sons’, in Quaerendo 11(1981), p. 5-23).

6 Joan Blaeu († 1673) verzorgde in 1643 de uitgave van Grotius' nieuwe aantekeningen bij Lucanus (BG nos. 430 en 431). In de loop van 1642 zou De gentium Americanarum origine dissertatio (BG no. 726) verschijnen.

7 De Amsterdamse magistraat had in januari 1642 de gebroeders Blaeu beboet wegens het laten verschijnen van het sociniaanse werk Johannis Volkelii ... de Vera religione libri quinque, quibus praefixus est Johannis Crellii Liber de Deo et ejus attributis; vgl. no. 5598. Zie over deze kwestie ook Corresp. Mersenne XI, p. 126-127.

8 Na ‘pacem’ volgt in het hs. een onbegrijpelijk: ‘faciunt’.

9 Grotius overwoog twee passages uit Carafa's Commentaria de Germania sacra restaurata op te nemen in zijn bundel Via ad pacem ecclesiasticam (BG no. 1167).

10 Abraham en Bonaventura Elzevier werkten in Leiden aan de uitgave van Hugonis Grotii in Consultationem Cassandri annotata. Cum necessariis animadversionibus Andreae Riveti ... (BG no. 1172).

Raptim. Hagae, XXIV Martii 1642.

Adres: A monsieur/monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suede, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 2 April.

En in dorso: 24 Martii 1642 W. de Groot.

In dorso staat met andere, latere hand:¹¹ Litt. W. Grot. fratris H. Grot. in die 24 Martii 1642.

11 De aantekening is van de hand van mr. Frans Jacob van Overschie.