Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5472. 1641 november 18. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Tua ad Cassandrum² tam quibusdam e reformatorum grege quam Sorbonicis probari libens intelligo. Et Iustellum³ quidem novi, caeterum Codurius iste,⁴ cuius mentionem facis, quis sit, scire aveo. Ego hesterno die eadem cum Vossio et senatore Doubletio⁵ legi, qui voto tuo favent et pleraque, quae scribis, probant. Addidit Vossius minus se veren, ne ista ad Cassandrum a piis in malam partem accipiantur quam ipsa Appendix;⁶ quod scriptum iudicat esse magis crudum, cum alterum monstrata ad concordiam via emolliatur. Interim rogo, indices explicationem de dogmate Trinitatis et personarum, quam a Constantinopolitanis cum ea urbs caperetur Turcarum imperatori exhibitam scribis et laudas, tum etiam ut significes locum, ubi Calvinus dicit, posita sanctorum aut martyrum scientia de rebus nostris, posse concedi implorationem eorum.⁷ Valde et alios illos et me affecit, quod psalmos in aliquibus ecclesiis cani Gallice asseveras,⁸ sed scire velimus, quando id fiat et qua utantur interpretatione et novisne an antiquis ecclesiae romanae modulis. Sorbonicis de vertendis bibliis mandatum datum⁹ laetor. Puto eos maxime prae oculis habituros versionem Latinam antiquam, a qua nostri nuperi interpretes Belgae¹⁰ longe recesserunt, quos in multis partibus errorum convincunt ministri remonstrantes, praecipue in annotatis, ubi saepe textum ad suos sensus detorquent.

Percoballius,¹¹ qui hic iam est propediem Gallias repetiturus, auctor est rumorum de tuo ad missam accessu, quibus ut aliqui credant, editio praecipue Appendicis facit. Reigersbergius iunior¹² ait multos in Germania tibi post istam editionem esse infestiores. Spero placitura quae ex Melanchthone, Bucero, Hedione excerpta proxime misimus.¹³ Video eum libellum paucis esse cognitum.

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24, 219. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5458; beantw. d. no. 5483.

2 BG no. 1165; het werk was in september 1641 verschenen.

3 Christophe Justel (no. 5458 n. 13).

4 Philippe Codurc; zie no. 5458, en Grotius' antwoord, no. 5483.

5 Gerardus Joannes Vossius (no. 5011 n. 1) en diens vriend en correspondent George Rataller Doubleth (1600-1655), sinds april 1640 raadsheer in de Hoge Raad van Holland en Zeeland. Vgl. NNBW VII, kol. 379v.; C.S.M. Rademaker, Vossius, Register i.v. Doublet.

6 Grotius' Appendix de Antichristo (BG nos. 1128-1129), voor het eerst verschenen in juni of juli 1641.

7 Zie Grotius' Annotata ad Consultationem Cassandri (BG no. 1165), resp. p. 3 en 39. Zie ook Grotius' antwoord, infra no. 5483.

8 No. 5458. Zie ook Grotius' antwoord, no. 5483.

9 Zie no. 5458.

10 Willem doelt op de in 1639 verschenen Statenvertaling, Biblia, dat is de gantsche H. Schrifture ..., tot Leyden ... [1639]; zie voor zijn kritiek op deze vertaling bijvoorbeeld ook no. 4075 (dl. X).

11 Niet geïdentificeerd; zie ook Willems brief no. 5462. Πέρκη is de zwartgevlekte baars, terwijl ook βαλιός de betekenis ‘gevlekt’ heeft.

12 Johan van Reigersberch (no. 5383 n. 1).

13 Zie no. 5462 n. 12.

[p. 633]

Vale, frater optime.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

Hagae, raptim, XVIII Novembris 1641.

Adres: A monsieur monsieur l'ambassadeur de Suède, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 27 Nov.

En in dorso: 18 Nov. 1641 W. de Groot.