Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

[p. 585]

5431. 1641 oktober 21. Van P. Spiring Silvercrona.¹

Mijnheere,

Sijne Hoocheit den prince van Orangië is men eerstdaegs verwachtende. Het volck ligt nogh te Bergen op Zoom en daerontrent ten deele in de schepen. Den ambassadeur van Vranckrijck,² die sterck blijft aenhouden om d'armee nogh wat in 't velt te houden, sal men quaelijck langer contentement connen geven, alsoo door het quaet weder in het leger veele siecken sijn soo onder de officieren als de gemeene soldaten, waerdoor men genootsaeckt is de compagniën in garnisoen te brengen.

Tot Regensburg is den 5^e deses in presentie der keyserlijcke commissarisen ende der stenden gedeputeerden des rijcks afscheid gelesen ende geconfirmeert worden. Den 10 dito soude de publicatie geschieden, den keyser blijvende geresolveert den 13^e te vertrecken, ende men verhoopte dat de prince Robert³ tot des kaysers aencompste tot Lints soude gerelaxeert werden.

Op des churfursten palsgraefs gesanten⁴ propositie, daerin sij niet alleen de restitutie van de Palts ende der churfurstlijcke digniteit begeeren, maer oock de fructus perceptos et percipiendos met reparatie van de schaden, hebben de Beyerschen geantwoord dat sij tot geene van allen verobligeert waeren als hebbende haer heere soowel de churfurstlijcke digniteit als dat land titulo oneroso tegens een groote somma penningen, soo van den jongst overledenen als den regerenden keiser de investiture verkregen, ende dieswegen niet schuldigh aen iemant daervan reeckening te doen. Ende gelijck de gesanten van de Pals haere petitie op het uiterste extremum gestelt hebben, soo verhoopten de Beyerschen dat men het haer niet verdencken soude, dat sij daertegens de voorss. declaratie mede op het ander extremum stelden met presentatie, indien de gedeputeerden van de Pals in het midden treden wilden, dat sij dan oock sooveel mogelijck haer tot alle billickeit souden laeten vinden. De uitcompste van de saacke moet van Weenen verwacht worden. Den 7^e dito hadde den Turcksen ambassadeur⁵ bij den keiser audiëntie gehadt. Sijn aenbrengen bestaet in continuatie van vrede; liet sich mede verluiden dat den paus en Vranckrijck sijnen heere seer tot den oorloge gepousseert hadden.

De gedeputeerden der heeren Staten⁶ aen den coning van Dennemarcken sijn verleden weecke weder alhier aengecomen om relatie te doen van het geslooten accord tuschen den welg. coning ende desen staet.

Onse hooftarmee ligt noch te Sasstede ende verwacht aldaer gelt ende haeren general Torstenson,⁷ die, soo de brieven van Hamburgh medebrengen, eindelijck te Wolgast soude gearriveert sijn. De vijant ligt nogh te Gronaw, den eertshertog⁸ te Goslar, bij denwelcken gedeputeerden van Brunsweich-Lunenburg⁹ aengekomen, ende was men die van de landgravin van Hessen¹⁰ verwachtende, om met den kayser tot accommodement te tracteren.

Met den coning van Dennemarcken en de stadt Hamburg staet het in vorige terminis, dogh stille. De Deensche soldaten gaen daer inne ende uit om vivres te coopen ende heeft den-

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 13, 96. Oorspr. Niet ondertek. De brief is geschreven door Grotius' voormalige secretaris Pieter Pels (no. 5228 n. 1).

2 Mathieu Coignet, sieur de La Thuillerie (no. 5023 n. 10).

3 Ruprecht van de Palts bevond zich sinds oktober 1638 in keizerlijke gevangenschap.

4 Konrad de Spina en Georg Johann Peblitz (no. 5033 n. 5), gezanten van Karl Ludwig van de Palts.

5 Mehmet aga, ambassadeur van Ibrahim, sultan der Ottomanen (no. 5370 n. 5).

6 Willem Boreel, Albert Sonck en mr. Johan van Weede (no. 5184 n. 8). Op 23 september 1641 hadden zij met de Deense koning een akkoord bereikt.

7 Lennart Torstensson (no. 5176 n. 4).

8 Leopold Wilhelm, aartshertog van Oostenrijk. In het hs. staat abusievelijk: Goslaw.

9 Zie voor hun namen no. 5420 n. 4.

10 Amalia Elisabeth van Hanau-Münzenberg, landgravin-regentes van Hessen-Kassel.

[p. 586]

selven coning op lijfstraf aen sijne soldaten verboden niet den geringsten boer onder 't gebiet van Hamburg iet leets te doen.

Hiermede verblijve, mijnheer,

u Excellentie dienstwilliger.

Haage, 21 8bris 1641.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 30 Oct.