Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5183. 1641 mei 13. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Varie me affecerunt tuae litterae, quas IV huius mensis ad me dedisti.² Grata fuere quae de Byaeo³ scribis eique respondes, quanquam de istoc scripto nihil unquam aut vidi aut intellexi. Sed magno cum dolore legi quae de Trezelio⁴ subnectis, gravia sane, nisi quid spei e Gallia affulgeat; nam hinc nihil magnae rei vobis expectandum est, ut ad uxorem scripsi.⁵ Arrestum super iis, quae Trezelius hic habet, impetravi a Curia et per apparitorem executioni mandari iussi. Caeterum restat, ut in ultimo huius provintiae fine fiant proclamata et deinde litterae in Galliam mittantur, ut moris esse nosti. Quod si fiat, ipse fere nihil egeris, rem vero gratam aliis creditoribus praestiteris. Sed de his alias.

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24, 194. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5168; beantw. d. no. 5195.

2 No. 5168.

3 Nicolaes de Bye (no. 5145 n. 1).

4 Daniël Tresel te Rouaan (no. 4995 n. 3) was failliet gegaan.

5 Willems brief aan Maria van Reigersberch ontbreekt.

[p. 286]

Nunc illud scribam Danielem Schonkium,⁶ qui mea opera utitur, haec mihi tradidisse scripta, super quibus obnixe rogat, ut sententiam tuam velis promere. Mirum mihi videtur, quod tutores Overbekii putent deberi sibi usuras ex ista parte usurarum, quam matri Overbekianae persolverint; neque enim ex sorte quicquam decedere aut potuit aut debuit, cum tamen ipsi iniquum esse contenderint usuras usurarum a se exigi ideoque cum Schonkio, Overbekiae marito, ea de re transegerint hoc pacto, ut ipsi usuras pro ratione sex in centena singula tantum solverent. Si memoriam tuam recolere, si viro nostri amantissimo potes benefacere, id rogo, facere ne graveris, sed quid tibi sit compertum vel ad me vel ad ipsum - et quidem Belgice potius - transcribas.⁷

Illud iuvat, quod meas res tibi curae esse video, cum de salario ab exteris principibus accipiendo mentionem facis.⁸ Ego sane ut quae bona fors obtulerit adversari nolo, ita neque unquam ambire potero et, quomodo quippiam ab exteris sperem, cum comites Hohenloici, quibus pater tam diu operam praestitit,⁹ me non dignentur ipsi substituere, imo nec matri stipendium eius anni, in quo pater diem obiit summum, hactenus persolverint. Tum vero intelligo istos principes suis ministris parva dare congiaria, quod ubi fit, parum id emolumenti affert iis, quibus a forensibus actionibus vix quicquam superest temporis. Interea si quid hic mihi se offerat, libenter tecum agam, tu vicissim, si quid tibi in mentem venerit, me facias certiorem.

Consiliarius Asprenas¹⁰ hac nocte obiit. Itaque ego iam tam diu forum frequentavi, ut omnimodam Supremi Senatus viderim mutationem, neque in Curia Hollandiae ullus est praeter Couwenburgium,¹¹ qui tuo tempore senator fuerit. Ita iam omnium rerum vicissitudo est.

Bellimontium¹² in praesidis locum successurum non credo, Wijngardio¹³ maior spes, sed minus ille ob varias rationes a multis promovebitur. Sunt qui de Kinschotio¹⁴ iterum loquantur, nisi frater, qui iam in senatus est, ei obstaret. Quid futurum, videbimus.

6 Daniël Schonck (1612-1668), heer van Cleyn-Poelgeest, geboren te Hamburg, was weduwnaar van Catharina van Overbeke (1611-21 september 1640). De grootouders van deze Catharina van Overbeke, Pieter van Overbeke sr. (†1602), koopman te Hamburg, en Catharina Plaquet (†1607), hadden in 1597 bij testament bepaald dat hun nalatenschap tot een bepaald tijdstip onverdeeld moest blijven. De vijf hen overlevende kinderen, Pieter jr. (1568-1626), Elisabeth (1578-1645), Joost (1580-1653), Hans (1582-1611) en Matthijs (1584-1638), handelden aldus. Na de dood in 1611 van Hans van Overbeke, koopman te Frankfurt en vader van bovengenoemde Catharina van Overbeke, werd zijn weduwe Maria Hunthums ertoe gebracht in te stemmen met een voor haar nadelige regeling van de nalatenschap. Tot 1676 werd voor het Hof van Holland en de Hoge Raad geprocedeerd over verschuldigd kapitaal en interesten. Zie onder andere hs. ARA, HvH o 715/v 726, sententie no. 64 dd. 9 mei 1636; genealogische aantekeningen over de familie Van Overbeke in Den Haag, KB, hs. 71 J 28 (door Matthijs van Overbeke met latere aanvullingen). Reeds vaker was Grotius' advies gevraagd; zie supra nos. 1765, 1881, 2091 (dl. V), no. 4290 (dl. X).

7 Grotius schreef niet aan Schonck; zie ook zijn brief no. 5195.

8 Zie no. 5168.

9 Jan de Groot (†3 mei 1640) was sedert omstreeks 1600 raad van de graven van Hohenlohe geweest.

10 Mr. Paulus Matthijsz. van Asperen was op 11 juli 1596 als 17-jarige ingeschreven aan de universiteit van Leiden; hij werd in 1601 advokaat aan het Hof van Holland en was in 1612-1613 burgemeester van Dordrecht. Sedert 1613 was hij raadsheer in de Hoge Raad van Holland en Zeeland geweest. Vgl. Den Tex, Oldenb., Register i.v.; ARA, HvH no. 5943, f. 76.

11 Mr. Pieter Couwenburch van Belois (†1655), sedert 1597 raadsheer in het Hof van Holland, een van de 24 gedelegeerde rechters in het proces van 1618-1619; zie Den Tex, Oldenb. IV, p. 315v.

12 Simon van Beaumont, pensionaris van Rotterdam (no. 5124 n. 20). Het ambt van president van het Hof van Holland was in maart 1641 vrijgekomen; zie supra no. 5146.

13 Jan Oem van Wijngaarden werd inderdaad in 1642 president van het Hof (no. 5146 n. 12).

14 Bedoeld zal zijn Lodewijk van Kinschot (1595-1647), auditeur van de Rekenkamer van Holland; vgl. NNBW X, kol. 463v. Zijn oudere broer mr. Jasper (Caspar) van Kinschot, eerder thesaurier van Den Haag, was op 24 april 1640 tot raadsheer in het Hof van Holland benoemd.

[p. 287]

Blavius quae misit, per Vergoesium¹⁵ accipies. Nescio, cur ille nostrae intentioni adversari velit aut operas ei non satisfacere patiatur.

Vale.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

15 Vermoedelijk Willem van der Goes (no. 4994 n. 15). Het betreft de drukproeven van Grotius' Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135).

Hagae, XIII Maii 1641.

Adres: A monsieur monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suède, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 22.

En in dorso: 13 Maii 1641 W. de Groot.