Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5182. [1641] mei 12. Aan I. Jasky.¹

1 Hs. Gotha, Stadtarch., cod. A 473, 38. Eigenh. oorspr. Gedrukt Epist., p. 676 no. 1492; Epist. ad Iaski, p. 91 no. 38. Grotius zelf heeft de brief gedateerd op ‘XII Maii MDCXLII’, welke datering is overgenomen door de uitgever der Epist. ad Iaski, die Grotius' hs. voor zijn uitgave heeft gebruikt. De uitgave der Epist. vermeldt als datum ‘11 Maii 1641’ en gezien de inhoud moet de brief ook in het jaar 1641 worden geplaatst: Grotius noemde onder meer de behandeling van de kwestie van amnestie in de rijksdag te Regensburg (13 september 1640

[p. 285]

¹

Nobilissime domine,

De restituenda christianorum unitate eveniet quod Deo visum fuerit. Certe et precibus

1 - 10 oktober 1641) en de te verwachten bezending van een Portugees ambassadeur naar Zweden. Bovendien vormt deze brief vermoedelijk het antwoord op Jaskys brief dd. 1 april 1641, no. 5125, die Grotius op 8 mei 1641 had ontvangen.

[p. 285]

et laboribus ad rem tam pulchram tendere, ut successus non adsit, habet in se oblectamenti aliquid. Cum de pyxide Pandorae bona evolarunt, spes mansit in fundo, magnum miserae mortalitati solatium. Ego, ut nunc sunt tempora, felicem putarem Europam, si saltem a bellis acquiesceret. Nunc ab ecclesiae pace tam longe absumus, ut ipsa etiam imperiorum pax nos fugiat. Tot venena occultare creditur illud, quod Ratisbonae miscetur oblivionis poculum. Interim nova regna nascuntur. Gallia se tum imperii Germanici, tum Hispaniae laciniis ornat. Electori Brandeburgico non video, qua iuris specie praescribi possint leges novae. Catalani sperare quidem illud possunt:

mitissima sors est

Regnorum sub rege novo.²

Sed plerunque evenit illud, quod in Phaedri est apologo:

In principatu commutando, saepius

Nil praeter domini nomen mutant pauperes.³

Portugalli in Suediam usque mittent⁴ ad quaerenda federa. Ego novi regis iuri, quod tanto consensu gentis illius tres ordines agnovere, nihil opponam. Sed si eius causa cum caeteris miscetur, video bellum fore immortale.

Ergo pro pace quidem Deum precari non desinam, sed si minus quod volo ceciderit, Dei iudicia submisse venerabor. Idem Deus Nob. vestram cum omnibus suis incolumem florentemque conservet.

Nob.ⁱ vestrae ad omnia obsequia paratissimus
H. Grotius.

2 Lucanus, Pharsalia VIII, 452v.

3 Phaedrus, Fabulae I, 15, 1 (ed. Perry): In principatu commutando civium // nil praeter dominum, non res mutant pauperes.

4 N1. Francisco de Sousa Coutinho, die in mei 1641 in Stockholm aankwam (no. 5156 n. 2).

Lutetiae, XII Maii MDCXLII [sic].

Adres: A monsieur monsieur Jasky gentilhomme, à Dantzig.