Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

[p. 200]

5125. 1641 april 1. Van I. Jasky.¹

Illustrissime et excellentissime domine, domine observandissime,

Ad ea, quae Excell. vestra de pace inter dissidentes, de religione firmanda scribit,² nihil habeo quod rescribam, nisi ut Deum precer, ut illorum labores, qui pura mente et affectuum vacua hanc rem tractant, divinitus benedicere velit. Sed cavendum ipsis est, ne, dum tot membra sparsa recolligere conantur, magis dispergant aut papae tanquam capiti ecclesiae illa subdant, ut illa, quae prius Christi membra fuerunt, papae fiant. Sed hoc illis considerandum relinquo, qui penitius hanc rem inspiciunt magisque intelligunt quae huc spectant.

Aula haec in excipiendis, audiendis, dimittendis legatis iam potissimum occupatur. Nec tantum tres legati regis Poloniae³ hic adsunt, sed et nuper duo caesarei, comes a Martiniz, cancellarius Bohemiae, et cancellarius archiducis Leopoldi⁴ advenerunt, quos praecesserunt 6 legati Marchici⁵ et unus ducis Lüneburgensis.⁶ Caesarei ut et Marchici legati brevi hinc discedent remanentibus Polonicis, qui nondum de conditionibus, quibus feudum Prussiae electorem subire volunt, convenerunt. Sed cum electori investitura iure haereditario et per maiores iam acquisito debeatur, credo illum iure suo usurum nec conditionibus difficilioribus quam divus parens ipsius Borussiam possedit, onerare se permissurum.

Non diu Catalani titulum liberae reipublicae, quem tantopere affectabant, retinuerunt, cum iam regi Galliae se subiecerint et iuramento solemni se obstrinxerint. Hoc plerumque illis accidere solet, qui propriis viribus libertatem tueri non possunt. Dominum tamen habebunt mitiorem nec tam fastuose et duriter dominaturum.

Si novus Portugaliae rex in ista, ut caepit, concordia regnum suum noviter acquisitum retinere poterit, dubitandum non est, quin se contra Hispanorum impetus defendet; sin minus, cum ipso actum erit et fortunam praedecessoris regii⁷ sequetur.

Bannerius licet longe dissitus plurimum ad stabiliendum regnum ipsius confert exercitum caesareum praeliis fatigando, vincendo. Imperatorem iam de pace cogitare sunt qui dicunt [sic]. Utinam ille et omnes, quorum interest, serio id faciant.

Deus pacis tam ecclesiasticam quam politicam pacem christianis suis per tot annos misere vexatis et per dissidia et bella laceratis⁸ largiatur et Excell. vestram sospitem, incolumem totius mundi bono et restituendae pacis ergo clementissime conservet. Ego vero perpetuus ero virtutum Excell. vestrae admirator et cultor

Israel Köhne dictus Jasky mpp.

1 Hs. Utrecht, RA Prov., arch. van Boetzelaer no. 1057. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5074; vermoedelijk beantw. d. no. 5182.

2 No. 5074.

3 Gerhard von Dönhoff (no. 4992 n. 5) met zijn gevolg; zie voor zijn missie naar Friedrich Wilhelm, keurvorst van Brandenburg, Urk. u. Act. I, p. 65-68.

4 Georg Adam Boržita, graaf van Martinitz, en Johann Kaltschmidt (no. 5049 n. 7).

5 Samuel von Winterfeldt, Georg Ehrenreich von Burgsdorff, Max von Schlieben, Friedrich Blechschmidt en Joachim Hasse (no. 5099 n. 3).

6 Niet geïdentificeerd.

7 Dom António (1521-1595), prior van Crato, natuurlijke zoon van de infante Dom Luis (1506-1555); vanaf 1580 maakte hij tevergeefs aanspraak op de Portugese troon als António I van Portugal.

8 Het hs. geeft ten onrechte: vexatos ... laceratos.

Regiomonti, 1 Aprilis a.^o 1641.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 8 Maii.