Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4832. 1640 september 15. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Quid de literis meis, quas Excellentia vestra desiderat², factum sit, conjectura nulla possum assequi, sed in posterum, ne quid fiat tale, curari spero posse, siquem notum indicet mihi Excellentia vestra, sub cujus nomine literae occultentur.

Princeps elector³ regi valedixit; nunc abiit Diepam, ubi eum navis regia Anglica exspectat. Optimi regis Magnae Britanniae vicem doleo, qui Scotos habet hostes, Anglos autem parum obsequentes. Anglia principi Palatino opitulari, cum potuit, noluit; nunc, ut maxime velit, domesticis malis impedita non potest. A Daniae quoque rege vereor, ut idem

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 246. Gedrukt Epist., p. 644; gedeelt. gedr. in vert. Brandt-Cattenb., Leven II, p. 251. Verschillen in orthografie en aperte onjuistheden in de copie Uppsala zijn niet gesignaleerd. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

2 Camerarius had enige malen Grotius' brieven niet ontvangen; vgl. nos. 4800, 4811 en 4822.

3 Karl Ludwig van de Palts.

[p. 511]

princeps sinceri aliquid exspectandum habeat. Orandus est Deus, ut, quod humanis consiliis explicari non potest negotium, ipse sua vi explicet.

Quicquid Ratisbonae molietur, imperator⁴ id superstruere volet paci Pragensi⁵; quae formula neque Suedis convenit neque Gallis neque Palatino.

Dicuntur Poloni repositi in pacem cum Turca, Turcae autem negotium cum Persis paratum. Non video autem, quomodo Poloni illaesa fide auxilia mittere possint contra Galliae regem.

An tanta rerum necessariarum penuria incuti Piccolominaeo⁶ possit, ut ad praelium cogatur, dubito. Dux Longavillanus⁷ aegre mille Gallos secum habet; supplementa pridem exspectat. Interim cum ducibus Vinariensibus⁸ quae erant controversa composita sunt ex Galliae commodo. Batavi siquem dimittunt militem, ut facturos credibile est, eum traduci ad Longavillanum e re foret.

Reginae matris⁹ e Suedia abitus haud dubie fabulis dabit materiam. De conjugio ejus, an verum sit quod susurratur, brevi cognoscemus. Sed in hoc, quicquid evenerit, haud multum est mali, dum regni Suedici rectoribus¹⁰ concordia maneat, quod unice optandum est. Nihil tale hactenus palam apparuisse admirandae fuit felicitatis.

Cum Bapalmae praesidiarii excursibus suis multum Gallis noceant invectionesque in Atrebatum urbem impediant, placuit regi praeter castella alia unum struere inter eandem Bapalmam et Atrebatum urbem. Rex bene valet et reginae¹¹ partum exspectat. Commendavi ei quam maxime potui marescalli Hornii¹² libertatem.

A castris Harcurtianis¹³ literae nos docent novam castrorum oppugnationem parari a Leganesio¹⁴ simulque, ut fieri solet, eruptionem ex urbe. Sed parum haec Gallis metui, qui jam duplici vallo castra sua muniverint, et eorum, qui aegrotaverant, plerique valetudinem receperint.

Delphinus¹⁵ a lacte depulsus est et bene fari incipit.

A Bressaeo¹⁶ inter Gades et Luciferi Fanum captas, mersas, ustas galeones aliquas in Americam destinatas multae literae credi volunt.

A Crucenaci autem obsidione abstractum aiunt Glenium¹⁷. Longavillanus apud regem instat pro supplementis per hominem in id missum.

Bressaeus ad Bellam Insulam rediit, Burdegalensis¹⁸ in oram Povinciae. Dicuntur recrudescere motus Catalanorum frumentumque eis et arma vendi a Gallis. Pontifex revocare dicitur Ginettium¹⁹, quod in pacis communis negotio videat nihil agi. Electori

4 Ferdinand III; te Regensburg werd een rijksdag gehouden (13 september 1640 - 10 oktober 1641).

5 De vrede van Praag, gesloten op 30 mei 1635 tussen keizer Ferdinand II en keurvorst Johann Georg I van Saksen.

6 Ottavio Piccolomini, hertog van Amalfi, keizerlijk bevelhebber.

7 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

8 Johann Ludwig von Erlach, Wilhelm Otto von Nassau-Siegen, Johann Bernhard von Oehm en Rheinhold von Rosen, directeurs van het leger van wijlen Bernhard van Saksen-Weimar.

9 Maria Eleonora van Brandenburg, weduwe van Gustav II Adolf. Na haar vlucht naar Denemarken ging het gerucht van een huwelijk met Christiaan IV.

10 Zie voor hun namen no. 4461, n. 3.

11 Anna van Oostenrijk. Philippe, hertog van Anjou, later hertog van Orléans, werd 21 september 1640 geboren.

12 Gustav Karlsson Horn; zie ook de voorgaande brief, no. 4831.

13 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt-Armagnac.

14 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan.

15 De latere koning Lodewijk XIV.

16 Jean Armand de Maillé, hertog van Brezé.

17 Gottfried Huyn, graaf van Geleen, keizerlijk bevelhebber.

18 Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux.

19 Marzio kardinaal Ginetti, pauselijk legaat in Keulen.

[p. 512]

Palatino rex adamantem dedit, aestimatur is XXX millia francorum. Et Leganesio et Harcurtio supplementa venere.

Legatus hinc ad Batavos mittitur Tuillerius²⁰.

Sterilis satis est hic autumnus rerum novarum. Itaque nihil addam nisi vota pro Excellentiae vestrae valetudine ac rebus prosperis.

Excellentiae vestrae ad cuncta observantiae
officia promtissimus
H. Grotius.

20 Matthieu (Gaspard) Coignet, sieur de La Thuillerie, graaf van Courson († 1653), eerder ambassadeur in Venetië (1632-1637) en Mantua (1637-1639); hij was opvolger van Jean d'Estampes, markies van Valençay (1595-1671). Zijn instructie dd. 17 september 1640 in Aitzema, Saken v. St. en Oorl. II (f.^o), p. 736vv.; vgl. ook p. 728v.

Lutetiae, 15 Septembris 1640.