Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4811. 1640 september 1. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Literas ab Excellentia vestra nullas accepi hoc tempore. Fieri potest, ut interceptae sint, quod nuper de meis ipsa suspicabatur²; id sane malim quam incommodum aliquod incidisse valetudini.

Princeps elector³ hic etiamnum detinetur rege dona quaedam parante, sine quibus ei valedicere non cupit. Rex ipse ubi est haesurus an huc venturus sit, incertum est. Manent exercitus illis in locis, Gallicus non longe ab Atrebatum urbe ad arcem fabricandam, Hispanici pars ad Insulas sub cardinali Hispano, pars citerius sub Lamboio⁴.

Iacobus Sirmondus⁵, qui regis est a confessionibus, convivium exhibens Iesuitis, qui mansere in urbe Atrebatum, dixit sperare brevi se idem facturum Iesuitis, qui sunt Cameraci, Duaci et S. Audomari.

Apud Taurinos Argentonus⁶, iuridicus Gallici exercitus, et arcis Taurinorum prae-

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 244. Gedrukt Epist., p. 642. Verschillen in orthografie en aperte onjuistheden in de copie Uppsala zijn niet gesignaleerd. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

2 Vgl. no. 4800. De brieven van Camerarius aan Grotius van 1640 zijn verloren gegaan.

3 Karl Ludwig van de Palts.

4 Wilhelm, baron van Lamboy, keizerlijk bevelhebber.

5 De jezuïet Jacques Sirmond (1559-1651), Frans kerkhistoricus.

6 René de Voyer d'Argenson, intendant van justitie.

[p. 487]

fectus Couvognius⁷, cum in carruca proficiscerentur ad viduam Sabaudicam⁸, intercepti et in arcem Mediolanensem deducti sunt. Sperant Galli illa urbe se potituros ante exitum Septembris, ideo quod in urbe egeri existiment salis, farinae, pulverisque bellici. Sed magnis cavis globis, XX librarum singulis inclusum salem et pulverem bellicum mittit illis Leganesius⁹, et farinae an ea sit, quae dicitur, penuria, multi dubitant. Interim multo majores Leganesio quam Harcurtio¹⁰ adveniunt copiae.

Longavillanus¹¹ difficiles habebit ad Rhenum receptus. Supplementa non accipit. At caesarianorum XV ferme millia ad Spiram et Wormatiam coëunt. Sex cohortes sive regimenta ex Austria venientia per Franconiam Tirolim sint petiturae an Rhenum, dubitatur. Constantiae Hispanicum esse praesidium audimus.

Deum rogo, ut omnia prospera Excellentiae vestrae, imprimis autem valetudinem largiatur.

Excellentiae vestrae perpetua observantia
devinctissimus
H. Grotius.

7 Stainville, seigneur de Couvonges.

8 Christine de France, hertogin van Savoye.

9 Diego Mexía Felípez de Guzmán, markies van Leganés, Spaans goeverneur van Milaan.

10 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt-Armagnac.

11 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

Lutetiae¹², Calendis Septembribus anni 1640.

Has cum scripsissem, accipio gratissimas literas Excellentiae vestrae datas 20 Augusti. Itaque gratiis actis pauca addam.

Ab Anglia hoc quidem tempore quid sperare audeam? Nam qui antehac tam frigidi fuere in Palatino negotio, quid facient cum Scotis commissi, quos audio acerbissimos libellos per Angliam spargere? Danus plane imperatoris gratiam captat. Bene cavebit sibi elector, ne eum suarum rerum faciat dominum. Solet enim Danus suas res agere sub alieno nomine.

D. Salvius¹³ mandata habet tentandi Gallorum animos super foedere. Suedos autem Ratisbonam missuros vix putem neque Bannerium¹⁴ ulla habere mandata de pace aut longis ac generalibus induciis.

Landgravia¹⁵ huic aulae non satisfacit, quo magis credibilia sunt, quae de Melandro¹⁶ habent literae Excellentiae vestrae.

Societatis Batavicae per Indiam Asiaticam res tam felices hoc anno fuisse est sane quod gaudeamus, et res eorum bene constabilitas intelligo. Incitandi sunt Batavi, ut illas nothi Danici¹⁷ copias diligenter observent tum securitatis, tum gloriae etiam suae causa.

De chiausio Turcico¹⁸ multa hic in plebem sparguntur. Nam eorum, qui hic rebus praesunt, id vel maximum oblectamentum est rumores confingere. Revera nihil attulit praeter amicitiae testimonia, ut mos est novis regibus. Salgasii¹⁹ in omni hac urbe unicum

12 Ontbreekt in de copie Uppsala.

13 Johan Adler Salvius, Zweeds gezant te Hamburg.

14 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.

15 Amalie Elisabeth van Hanau-Münzenberg, landgravin-regentes van Hessen-Kassel.

16 Peter Melander, graaf van Holzapfel; hij had ontslag genomen als bevelhebber in dienst van Hessen-Kassel.

17 Christian Ulrik Gyldenløve, zoon van Christiaan IV van Denemarken en Kirsten Madsdatter. Hij begaf zich met 600 ruiters in Spaanse dienst en sneuvelde (oktober 1640) nabij Meinertzhagen in Westfalen.

18 Mustafa chiaus.

19 Francisco Salgado de Somoza. Zie voor de titels van zijn publikaties no. 4736, n. 25.

[p. 488]

est exemplar in bibliotheca Thuanea²⁰. Lucensium scripta²¹ lectu digna per Venetum²² optime accipiet Excellentia vestra, cui me, ipsam Deo fautori commendo.

Die eodem.

20 De bibliotheek van de historicus Jacques Auguste De Thou († 1617) gecatalogiseerd door de gebroeders Pierre (1582-1651) en Jacques Dupuy (1586-1656): Catalogus Bibliothecæ Thuanae à Clariss. VV. Petro & Iacobo Pvteanis ordine alphabetico primùm distributus. Tvm secundum scientias & artes à Clariss. Viro. Ismaele Bvllialdo digestus. Nvnc vero editus à Josepho Qvesnel, Parisino & Bibliothecario. Cvm indice alphabetico Authorum. Parisiis, impensis directionis... M.DC.LXXIX. Cvm privilegio Regis. Salgado de Somoza's Tractatus de supplicatione... 1639 is er gecatalogiseerd onder ‘Jvs civile’ p. 257.

21 Een opsomming van contemporaine geschriften die de kwestie tussen paus Urbanus VIII en de stad Lucca belichtten in Pastor, Gesch. der Päpste XIII 2, p. 713 n. 1.

22 Grotius doelt hier mogelijkerwijs op de Venetiaanse gezant in Den Haag, Girolamo Giustiniani.

Adres: Ludovico Camerario, reginae regnique Sueciae consiliario et legato apud praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Redd. Hagae, 9 7bris 1640.