Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3207. [1637] augustus 13. Van N. van Reigersberch⁵.

Mijn Heer,

Ick hebbe bij Dignerus⁶ gevonden uwen brieff van den 24 Iulij⁷ ende oock die van den 31⁸ wel ontfangen, gelijck mede Humult⁹ mij terugge heeft gesonden eenen van den 12 May¹⁰, soodat ick nu maer eenen en misse, die oock buyten twijfel wel terecht commen sal, hetgene ick tot uEd. gerustheyt premittere, ende sal op alles, wat uEd. gelieft te weten, int corte antwoorden.

Van Aysma¹¹, die bij den keyser¹² wert geseyt te sijn, spreckt men niet meer. Amelant slaept; dan twijfele, off niet wederom wacker sal werden gemaeckt. Dat

5 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., M 11 f. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Antw. op nos. 3178 en 3184. Gedrukt Rogge, Br. Nic. v. Reigersb., p. 373.

6 Codenaam voor Zeeland. Grotius heeft erboven geschreven: Zelant.

7 No. 3178.

8 No. 3184.

9 Schuilnaam voor Petter Spiring Silvercrona, raad van financiën van Zweden. Grotius heeft erboven geschreven: Spierinc.

10 No. 3068.

11 Foppe van Aitzema. Zie voor de kwestie Ameland Knuttel, Pamfl. nos. 4520 t/m 4536.

12 Ferdinand III.

[p. 490]

van Schas¹ is soo gepasseert, hoewel Humingus² Volberge³ niet gunstiych is.

Wt de zee vernemen wij van de Engelsche geen swaricheyt; off het is, dat de Engelsche niet en roeren, off dat de visschers haer versien met licentie-brieven, kan ick niet seggen. Maer van den palsgrave⁴ is geen belofte gecommen. Uffoos⁵ advis over die saecke hebbe ick tot noch toe niet connen sien.

Vranckerijck heeft groot ongelijck over Gelhar⁶ te clagen, die sijn eerste dessein niet connende over zee volvoeren tot het tweede is gecommen. Tis groot abuys, dat graeff Henderick⁷ soo vrouch soude hebben gemarcheert; nu sij sien den viant alle sijne macht naer Breda treckt, sullen beter tevreden sijn.

Hier ontbreecken oock geen materie van clachten. Ermesteyn hadde men gemeent door den lantgrave⁸ ende Rasou⁹, als het te laet was, te ontsetten. Op de Baia is door het wintersaisoen te lande niet getenteert; met de somer mocht daerop wel wat voorgenomen werden, werdende ondertusschen het tot ende(?) incommen met veel scepen, die daer voor cruyssen, beleth. 1400 soldaten werden graeff Maurits¹⁰ tot recreute gesonden.

Uwen soon¹¹ over Calis gaende heeft de pampieren niet mede connen nemen. Ick wensche seer uEd. met sijnen outsten¹² een goede resolutie mach nemen. Den ioncksten¹³ mocht wel daer hij is eerder als hier avancement vinden; dan off beter twijfele ick seer, alsoo de officieren, die de oorlogen met groot avancement in Duytslant volgen, met veel minder haer hier soude laten contenteren. Het is nu een tijt, dat hij hier veel in soo notabelen belech souden hebben connen leeren. In de vergaderynge van Hollant daervan vermaent sijnde swegen Glargius¹⁴ ende die van sijn humeur stille.

Wat Caesar¹⁵ belangt hebbe en passant den tour wederom gedaen ende vinde hem hoe ick meer persse meer scrupuleux, meest gedeterreert door de grootheyt van de somme ende calange van andere. Die het geven best sagen wilden wel hetgene qualijck is te persuaderen haer conde werden affgeperst¹⁶, ende darom souden wel connen lijden, dat men eenyge proceduyren tegens hare ingesetene entameerde, om dan met beter schijn het aff te maecken. Ick wachte eenych finael besluyt; soo het niet en is conform onse intentie, soo sal seer be-

1 Jan Schas; vgl. no. 3068, p. 279 n. 12.

2 Schuilnaam voor François van Aerssen, heer van Sommelsdijk. Grotius heeft erboven geschreven: Aersens.

3 Thyman van Volbergen; vgl. no. 3068, p. 279 n. 12.

4 Karl Ludwig, oudste zoon van de in 1632 overleden keurvorst van de Palts Frederik V, de Winterkoning.

5 Schuilnaam voor François van Aerssen. Grotius heeft er ‘Aersens’ boven geschreven.

6 Schuilnaam voor Frederik Hendrik. Grotius heeft er ‘Pr. van Or.’ boven geschreven.

7 Hendrik Casimir, graaf van Nassau-Dietz.

8 Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel.

9 Josias, graaf van Rantzau; zie over hem VI, p. 327 n. 13.

10 Johan Maurits, graaf van Nassau-Siegen, gouverneur van Nederlands Brazilië.

11 Pieter, Grotius' tweede zoon, was na een studieverblijf in het vaderland op thuisreis.

12 Cornelis, die zich nog in Stockholm ophield.

13 Diederik bevond zich in het leger van hertog Bernhard van Saksen-Weimar.

14 Gilles de Glarges, pensionaris van Haarlem.

15 Codenaam voor Rotterdam; het betreft de pogingen door en namens Grotius ondernomen om voor hem zijn achterstallige salaris als pensionaris alsnog uitbetaald te krijgen.

16 In margine heeft Grotius aangetekend: quod male persuades utinam bene cogere posses.

[p. 491]

denckelijck sijn, off wij in dese landen den wech van iustitie souden ingaen; immers soo lange apparentie is, dat Golilas¹ bij Engeland² soude connen commen.

Nieuwe tijdyngen, soo lange ick hier ben, weet ick wel, dat uEd. van mij niet en verwacht; evenwel sende ick dubbelt van een brieff, bij de gedeputeerden den 6 deser wt het leger aen de Staten-Generael geschreven³, waerbij in den 9 wiert geadviseert, dat den viant op de wercken van sijne Hoocheyt⁴ ende niet lange daer hij is, bij faute van vivres, sal connen blijven.

Men is hier becommert met het retour van de Oostindische schepen, waervan maer twee van achte, die werden verwacht, en sijn gearriveret, sijnde twee wt Suratte, soo men meent, noch op wech ende vier, die in compangie van de twee gearriveerde in de Strate van Sunda met een grooten storm waren beloopen, beschadycht, soo men oordeelt, wederom naer Batavia gekeert.

In Engelant ende Denemarcken hebben sij nagelen gecregen, dat hier affslach maeckt.

Wat Barclai⁵ in Sweden heeft wtgerecht, wat uEd. van de comste van den heer rijxcancelier⁶ oordeelt, sal ick garen weten ende sien de iustificatie van den hartoch van Rohan⁷.

Desen 13 Aug.

1 Pseudoniem van Grotius; hij heeft er boven geschreven: H.d.G.

2 In de tekst in cijfer: 125., met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

3 Zie bijlage no. 8.

4 Frederik Hendrik.

5 John Berkeley.

6 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

7 Henri, hertog van Rohan.

Adres: Mijn Heer Mijn Heer De Groot, Raedt ende Ambassadeur van de Coninginne ende Croone van Sweden bij den Alderchristelijcksten Conynck.

In dorso schreef Grotius: 13 Aug. 1637. N. Reigersb.

Nogmaals: 13 Aug. 1637. N. Reigersberg.