Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3151. 1637 juli 8. Aan Willem de Groot⁶.

Literas, mi frater, tuas magno intervallo ante mensem scriptas⁷ nunc accipio. Non dubito, quin et quibus ibi traduntur et ad quos hic perveniunt, moram injiciant, ne aut alios ego ea, quae hic alibique aguntur, nuntiando anteveniam, aut quae illic fiunt cognoscam quo ipsi tempore. Optimum erit mitti ad Epsteinium⁸ inscriptas obtectasque. Ejus enim literis video insidias non fieri. Sed et manus vestra et sigillum commutandum erit et literae per alienos homines mittendae ad cancellarium⁹. Plane enim video nunquam quieturos eos, qui mihi meisque tantum malorum intulere. Odia ejus generis implacabilia sunt, quoque rectius feceris, eo incenduntur magis.

Edictum illud de aulaeis publicatum¹⁰, sed sine damno protestantium transiit. Multa talia hic fiunt, non ut ipsis aegre fiat, quo interim, vitari nequit, sed ut Romae jactata ad tempus valeant.

6 Gedrukt Epist., p. 869. Antw. op no. 3110; beantw. d. no. 3173.

7 No. 3110 dd. 7 juni.

8 Johan Epstein.

9 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

10 Vgl. nos. 3073, p. 287 n. 6 en 3110, p. 338 n. 11.

[p. 402]

Mitterem ad vos novum Milleterii librum¹, in quo Daillaeo² fortiter respondet, et de justificatione libere tuetur eam, quam remonstrantes, imo ipsa vetustas sententiam. Tantum nemo se offert, qui ferat.

Est nunc nova generalis synodus Alensonii. Quid egerit, sciemus, ubi legati eorum redierint. Puto rem Amirautii³ et Testardi⁴ quo est loco mansuram.

Venit ad me Mileterius: de multis controversiis commode loquitur. Multum mutatus ab illo Hectore⁵. Liber Episcopii⁶ ubi prodierit, rogo aliquot exempla habeam, mihi et amicis ipsique Mileterio, qui postremum eum, de quo dixi, librum suum inscripsit et Sorbonae et Alensonianae synodo. Multo clementius ab illa quam ab hac exceptus est.

Heinsius⁷ nisi meas res putaret meliore esse quam ante fuerunt in loco, nunquam epigrammata illa sive olim sive nuper facta ad publicam notitiam perduceret. Recruduisse inter eum Salmasiumque⁸ simultates audio. Ut Barnabam latinum⁹ nanciscar, hic labori non parcam.

Petrus¹⁰ quamprimum ad nos veniat ipsius nostraque interest. Gaudeo eum diligenter scriptitare, unde ei honos utilitasque speranda sunt. Quae sint, quae pretiosa dona vocant novi legum latores, scire cupiam. Interim Brassero¹¹, ut et antehac feci, gratulor.

Tuum consilium quod non ingeris, te, primum excidendi, deinde et ubi obtinueris, graves offensas subeundi periculo, laudo.

De Porto Calvo jam didiceram. Principis Arausionensis¹² conatuum magna hic sitis est.

Ad Didericum¹³ literae si quae sunt, ad nos mittantur. Est individuus duci¹⁴. Sed magnum fautorem amisit D. Ponnicam¹⁵. Dux iter instituit Basileam versus. Landresium obsidet cardinalis Valetta¹⁶ cum fratre Candalio¹⁷.

De pastore ad meas cogitationes quam Brandanus¹⁸ est aptiore scripsi

1 De theoloog Théophile Brachet de la Milletière. Zie voor de - vermoedelijke - titel van het bedoelde werk no. 3135, p. 376 n. 4.

2 Jean Daillé.

3 Moïse Amyraut.

4 Paul Testard.

5 Vgl. Vergilius, Aen. II, 274/5: quantum mutatus ab illo//Hectore.

6 De remonstrant Simon Episcopius. Betreffende zijn Ad Joannis Cameronis Defensionem Responsio zie men VII, p. 615 en n. 13 aldaar.

7 De Leidse hoogleraar Daniel Heinsius.

8 Claude de Saumaise -Salmasius-, Frans klassiek-filoloog en hoogleraar te Leiden. De moeilijkheden met Heinsius dateren al van het begin van Salmasius' verblijf te Leiden, november 1632.

9 Over de brief van Barnabas zie men V, p. 132 n. 5.

10 Grotius' tweede zoon Pieter, die voor zijn studie in het vaderland verbleef.

11 Govert Brasser was thesaurier-generaal geworden.

12 Frederik Hendrik.

13 Grotius' jongste zoon Diederik.

14 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar, in wiens gevolg Diederik de Groot was opgenomen.

15 Tobias von Ponikau, raad en gezant van hertog Bernhard; hij was te Dijon overleden.

16 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

17 Henri de Nogaret Foix de La Valette, hertog van Candale.

18 Brandanus Daetrius -Brandan Dätri-, huispredikant van Grotius.

[p. 403]

nuper¹. Sed res est difficilis. Lubebit tamen tua intelligere consilia. Deinde et mecum omnia pervolvam.

Vale cum optimis parentibus².

Offerunt mihi et Pelsius³ et Blonius⁴ filios ad scribendi operas. Scire velim, si id commode potest fieri, quos in latina Gallicaque lingua profectus fecerint et utrius manus ad ϰαλλιγϱαφὶαν melior.

Velim mihi indicari fidum minimeque suspectum hominem, ad quem literas vobis destinatas mittam. Pretium, quid solvet, paratus sum reddere.

Si de Mileterio scribant Episcopius aut alii, recte facturos arbitror, si ei dent titulum nobilis. Est enim talis ortu extra controversiam: et si de caetero benigne cum eo agant in spem lucis majoris.

Tuus tibi per omnia frater
H. Grotius.

1 No. 3135, p. 376.

2 Jan de Groot en Aeltgen Borre van Overschie.

3 Paulus Pels.

4 Michiel le Blon.

8 Iulii 1637.