Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

2087. 1635 mei 10. Aan L. Camerarius².

Illustrissime Domine,

Quas abs te acceperam literas, eas Excellentissimo D^o. cancellario³ tradidi, cum in itinere ex Campania Compendium, ubi rex⁴ et aula erat, ita ut jussus eram ipsi occurrissem. Compendii primum deinde et Lutetiae nobilissimum filium⁵ tuum vidi et veterem cum ipso amicitiam instauravi, quem brevi apud te cum ipso D^o. cancellario futurum spero; ideoque quae heic in aula gesta sunt minus opus habeo tibi significare, cum ea, quae in aperto sunt acta, ex filio, ea, quae de federe feliciter transacta sunt, ex ipso D^o. cancellario cuncta intelligas, qui quidem, si paratae sint, quas ex Hollandia petiit naves, ventique faverint, poterit non minus cito quam hae literae esse apud vos. Quod si qua mora intervenerit, hae te interim literae certum facient in recipiendo excipiendoque dapibus et hospitio D^o. cancellario, in colloquiis duobus cum rege, totidem cum regina⁶, totidem cum cardinali duce⁷, qui salutationis officium ipsi D^o. cancellario in ipsius domo reddidit, in dono, quod rex ei sua manu pignus amicitiae dedit, omnia fuisse talia, ut dubitem magnificentiamne regis magis an insignem et parem tanti viri meritis benevolentiam justius praedicem.

Fedus hoc reginae⁸ Suecicae nomine cum Gallia factum felicissimo concursu congruit in idem tempus, quo par, quod ad rem summam attinet, Batavorum cum Gallia fedus⁹ supremam manum accepit. Tanto bono non modica fiet accessio, ex ipsius magni cancellarii per vestras partes transitu, utili ad illius adeo potentis reipublicae amicitiam propioris fidei nexu cum regno Suetico jungendam.

Vallem Telinam jam omnem cum suis quotquot sunt castellis in Rhaetorum manus rediisse celeres haud dubie, ut solent laeta, nuntii attulerunt. Rohanius¹⁰ multum in itinere auctus Gallicis Helveticisque copiis nihil dum hostile in agrum Mediolanensem aut alia Austriacis possessa aggressus est, si ejus rei habuisset mandata sine ulla difficultate Castellum Fontani, quod vix triginta militibus, haud

2 Copie Uppsala, UB., Cod. 388a, Ep. 6. Gedrukt Epist., p. 144.

3 Axel Oxenstierna.

4 Lodewijk XIII van Frankrijk.

5 Joachim; zie III, p. 342 n. 12.

6 Anna van Oostenrijk.

7 De Richelieu.

8 Christina van Zweden; het betreft hier de herziening van het op 1 november 1634 te Parijs gesloten verdrag tussen Frankrijk en Zweden, dat Oxenstierna in zijn oorspronkelijke vorm maar matig had kunnen bekoren.

9 Het verdrag van Parijs van 8 februari 1635.

10 Henri, graaf van Rohan.

[p. 461]

digno numero quod praesidium voces, tenebatur, irrupturus. Hoc amplius Rhaeti misere ad Oenipontis Archiducissam¹ testatum se Gallorum ope suis providisse funibus, de caetero paratos observare vetera cum Austriaca domo federa. Ab ipsa quoque non omissum vicissim legatum Curiam Rhaetorum mittere Iacobum Curtium de la Torre², satis manifesto indicio bellum ab Austriacis contra Gallos ne nunc quidem appeti; quod si illis invitis futurum est, facilius est, ut initium sumat ad Belgicos fines, ad quos rex³ ipse jam accessit. Ajunt aulici ad tantae rei initia parata esse navigia bellica regis quindecim, viginti millia peditis, sex equitis, praeter eas, quas Batavi habituri sunt copias communi in utrumque exercitum futuro principis Arausionensis⁴ imperio.

Si haec praestantur, exibitur aliquando ex iis contractibus, qui similes sunt illis, quos majores annis cum pupillis faciunt, quibus altera duntaxat pars obligatur; neque dubium est, quin redituri sint animi spe Pirnensis pacificationis⁵ labefacti.

Quod si et a Bannerio⁶ Lunemburgicoque⁷ copiae hostem ex ad Maenum partibus pellere poterunt, et cito in Saxoniam venire cancellarius⁸, credo restitutae in utraque parte rei, illic bello, hic pacis inani sono periclitantis, solidam gloriam penes ipsum fore. Sed ut verum amico fatear, multa sunt, quae me in hoc ducunt, ut probabilius putem Gallos in auxiliari illo non sui nominis bello perstituros.

Rex ad Sancti Quintini est. Revocavit a Bruxella residentem suum⁹ nec mittit alium. Hispanicus legatus¹⁰ rege insalutato donisque spretis hinc abiit. Haec inimitiae quidem signa sunt, certa professi belli documenta nondum. Propius accedit ad belli initia, quod commercia, ut ex hac charta¹¹ vides, inter Galliam Hispaniamque sublata sunt. At ne hoc quidem est τεϰμήϱιον, sed εἰϰός.

Deus, illustrissime Domine, omnia tibi tuisque largiatur prospera.

Lutetiae, X Maji MDCXXXV.

Tuae Illustrissimae Dominationi addictissimus
H. Grotius.

1 Claudia de Medici, aartshertogin van Oostenrijk-Tirol; zie no. 2080, p. 451 en n. 11 aldaar.

2 Jacob Curtius de la Torre; zie no. 2080, p. 451 en n. 12 aldaar.

3 Lodewijk XIII van Frankrijk.

4 Frederik Hendrik.

5 Vgl. no. 1962, p. 302 n. 1.

6 Johan Banér; zie no. 2053, p. 420 n. 1.

7 Georg, hertog van Braunschweig-Lüneburg; zie no. 2048, p. 412 n. 6.

8 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

9 Nicolas le Seigneur, sieur d'Amontot.

10 Don Christoval Benavides de Benevent.

11 Ontbreekt.

Adres: Illustrissimo Domino D. Ludovico Camerario, Serenissimae Suedorum Reginae Regnique apud Praepotentes Foederatae Belgico-germaniae ordines legato.

In margine: R^a. A^o. 1635 16/26 Maij.