Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 5

1983. 1635 februari 22. Van N. van Reigersberch¹⁰.

Mon frère,

10 Hs. Amsterdam, U.B., coll. RK., M 3 e. Eigenh. oorspr. Beantw. d. no. 2000. Gedrukt Rogge, Br. N. v. Reigersb., p. 141.

[p. 325]

De contremine van Spartacus¹ ende de sijne vermeerdert eerder dan se mindert, dan hebben tot noch toe niet connen tewege brengen, dat verboth soude werden gedaen, maer blijven de brieven onbeantwoort. Sophocles² meen ick oock niet dat toelaten sal, dat praeiudiciable antwoorde gegeven werde. Ondertusschen wert alles gelaten ter discretie van diegene, die vanselffs niet wel en sijn genegen ende haer naerlatycheyt connen excuseren.

Het oogemerck van degene, die dit dus drijven, schijnt te wesen, Justinus³ bij Thucydides⁴ door dit middel soo installych te maecken, dat hij soude connen oordeelen ondienstych te sijn hem in die qualiteyt te gebruycken ofte, soo dat misluckt, immers de deure om hier te commen, waer het mogelijck, te sluyten.

Mij is geseyt, dat bij Valerius⁵ oock devoir wert gedaen, apparent om door hem Xenocrates⁶ te doen onderrichten. Vanselffs is hij Felix⁷ wel genegen; hoe verde door inductiën ende consideratiën men hem of hij andere soude connen vervoeren, weet ick niet. Maer ick stelle mij daerin gerust, dat Xenocrates kennisse van alles heeft ende weet, waerwt dit spruiyt; oock soo houde ick seecker, dat het publyck intrest, soo wanneer het perst tot correspondentie, het dessein van particuliere insichten sal dissiperen. Middelertijt soo wert devoir gedaen bij degene, die ongepassijt sijn om alles ten besten te brengen. UEd. consideratiën sal ick garen hierop hooren.

Gracchus⁸ blijft noch wel. Dat Vindex⁹ met Virginius¹⁰ sal commen in rupture¹¹, hout men hier seecker. Tusschen Cimon¹² ende Terentius¹³ was geconditionneert, dat het regiment van¹⁴ Zosimus¹⁵ tot laste¹⁶ van¹⁷ soude commen, ende heeft Zosimus Cimon geïnsinueert, dat hij ordre soude stellen tot de betalynge. In dat deel sijn sij punctueel; Godt geve de reste oock soo wel volge.

Het marcheren van de Franse legers in Duytslant rele(veert) soo wel daer als hier de couragiën ende sal de tijdynge wt Brasiliën, over twee dagen gecommen door de jacht den Winthont, den 6 Jann. van Pariba vertrocken, de bontgenoten

1 François van Aerssen; deze en de volgende schuilnaam met de betekenis door Grotius erboven geschreven.

2 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

3 Schuilnaam voor Grotius.

4 Schuilnaam voor de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

5 Ludwig Camerarius; zie no. 1975, p. 308 n. 4. Deze en de volgende schuilnaam met de betekenis door Grotius erboven geschreven.

6 Schuilnaam voor Axel Oxenstierna.

7 Schuilnaam voor Grotius.

8 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

9 Frankrijk; deze en de volgende codenamen met de betekenis door Grotius erboven geschreven.

10 Codenaam voor koning van Spanje.

11 De woorden ‘in rupture’ staan in de tekst in code: 89.62. 66.81.64.77.69.4.33.

12 Codewoord voor Staten-Generaal.

13 Codenaam voor Frankrijk.

14 De woorden ‘dat .... van’ staan in de tekst in code: 227. 57.85.38. 66.72.9.8.61.72.62.3. 213. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

15 Schuilnaam voor Hercule de Charnacé, Frans gezant in Den Haag; zie no. 1950, p. 276 n. 7.

16 De woorden ‘laste van’ staan in de tekst in code: 60.49.103.85. 114. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

17 Hier is kennelijk een woord uitgevallen, wellicht de codenaam voor de Staten-Generaal: Cimon.

[p. 326]

mede grootelijckx verblijden. Het sommier verhael daervan sende ick hier nevens¹. Men sal publycke danckseggynge ende teyckenen van victorie op de frontieren met het lossen van canon daerover doen. D'occupatiën, die den conynck van Spaengien² elders werden gegeven, commen die Compagnie wel; maer soo wanneer de macht van Spaengien twee, driemael sal wesen gerepousseert, sal men eerst weten, van wat seeckerheyt is hetgene soo maeckelijck wert vercregen.

Men spreeckt van het heffen van een hondertsten penynck, doch sal Hollant ende Zeelant qualijck daertoe verstaen, soo die over al de provintiën niet en wert geheven.

De Metersman³ ende van Meden⁴ doen haer gebiedenisse. Ick verheuge mij over uEd. goet arrivement ende blijve

UEd. seer geaffectionneerden ende
dienstwillygen broeder
N. v. Reigersberch.

1 Dit verhaal ontbreekt; vgl. Knuttel, Pamfl. no. 4384.

2 Philips IV.

3 Volgens Rogge, Br. N. v. Reigersb., reg. s.v. kan hiermede de Rotterdamse burgemeester Gerard Jansz. van Berckel bedoeld zijn. aant.

4 Schuilnaam voor Johannes Wtenbogaert; zie III, p. 117 n. 9.

Desen 22 Feb. 1635.

De ambassadeurs naer Polen⁵ sijn noch niet genomineert, dan wert aengeleyt op de heeren in mijnen lesten genoemt⁶.

5 Zie voor hun namen no. 1981, p. 322 n. 6.

6 Zie no. 1979, p. 317 en nn. 6 en 7 aldaar.

Adres: Mijnheer Mijnheer de Groot, Ambassadeur van de Croon van Sweden bij den Alderchristelijcksten conynck.

In dorso schreef Grotius: 22 febr. 1635. N. Reig.