Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 3

1216. 1628 januari 29. Aan Willem de Groot⁵.

Mi frater,

Quas 16 hujus ad me dederas suo tempore, id est hodie, ad manus meas pervenerunt. Itaque experimento edocti illa via uti interdum poterimus.

Ego heri ad affinem Reigersbergium⁶ scripsi. Ex eo didici novem naves lapidibus parietum in morem transaedificatas in portum Rupellensem demersas jam esse ad obstruendos exitus aditusque et quod aggeris hyems saeva disjecerat in eo esse, ut brevi resurgat in statum veterem.

Legatos e Dania hic habemus Brahen et Thomassonium⁷, qui reginam matrem⁸ adierunt auctores pacis cum Britanno. Agetur hic cum illis, non a castris. Idem fiet nostris⁹, ubi venerint. Datum id negotium arbitror senatori Bulionio¹⁰ et secretario Villauclerquio¹¹, amico meo. Ego occasionibus imminebo atque interim amicitiam caesarei legati¹² non negligam.

5 Gedrukt Epist. p. 802.

6 Nicolaes van Reigersberch.

7 Zie over hen ook n^o. 1215, p. 227 en n. 7 aldaar.

8 Maria de Medici.

9 Zie n^o. 1213, p. 222 n. 6.

10 Claude de Bullion, sieur de Bonelles (gest. 1640). Onder Hendrik IV werd hij maître des requêtes en Lodewijk XIII benoemde hem in 1632 tot surintendant des finances en ministre d'État. Hij was een vertrouweling van De Richelieu. In 1628 werd hij aangewezen om de onderhandelingen met de Hollanders te leiden.

11 Antoine de Lomenie, seigneur de la Ville-aux-Clercs (1560-1638), was secrétaire d'État. Hij kreeg in 1616 het recht van opvolging voor zijn zoon Henri Auguste (1595-1666), die comte de Brienne werd door zijn huwelijk met Louise de Luxembourg in 1623. In feite trad deze reeds als secrétaire d'État op tot hij bij de dood van zijn vader in 1638 ook de titel kreeg. Grotius zal hier (en in dergelijke gevallen, vgl. bijv. n^os. 1221, 1227, 1235, 1262 en 1265) met ‘secretarius’ dus wel Henri Auguste bedoelen.

12 De nuntius van paus Urbanus VIII, Giovanni Francesco Guidi del Bagno, sin ds 27 februari 1627 nuntius te Parijs.

[p. 229]

Ex usu nostro mihi videatur fore, si in Anglia nostri libelli de Veritate Religionis Christianae¹ - quarum exemplaria reliqua et ego et alii impatienter exspectamus - recudantur; quod forte per Iunium² peragi poterit. Apochas pro Diderico et Maria³, si potes, in unam contrahe. Diem ex Zelandia petas oportet, ubi sunt instrumenta. Si tamen alia apocha opus est, mittam. Scribe, siquid acceperis, nobis enim pecunia opus est. Rogo et ex Villabonia⁴ scisciteris, an mandatum habeat numerandi LIV florenos, quos uxor nunc iterum in ejus usus erogavit et significes, quid impensum sit in vitrea Daetselarii⁵, ut quod reliquum est huc transeat. De Cauchorum rebus, Realio⁶ et Heinsio, siquid porro resciscas, gratum erit discere. De ligno effigiato jam aliquid intellexeram. Mirum ni mutatio in imperio et religione luxum secutura portenditur. De vermibus res digna, quae physicis observationibus addatur. Meam causam tibi, ut ante, commendo.

Centum naves e Gallia, Hispanicae XXVII jam, ut arbitror, advenere ad portum Rupellensem adversus vim externam. Video esse ea tempora, quibus saepe de his, quae momentum in futurum habent, moneri debeam; id ne negligatur omnes vos rogo. Parentibus, tuae⁷, tuis et qui aut nostri, aut satis nostri sunt, felicia omnia. 29 Ianuarii 1628.

Affinis Reigersbergius et tu rogamini permutare, quae nuntio. Velim scire, quid ibi rumor dicat de amoribus Lutetianis Ludovici Nassavii⁸.

Tuus totus
H. Grotius.

1 In 1627 te Leiden verschenen; zie Ter Meulen-Diermanse, n^o. 944.

2 Franciscus Junius, zoon van de Leidse hoogleraar van die naam; zie ook n^o. 1195 in fine.

3 Grotius' kinderen Dirck en Maria.

4 Villebon, ritmeester bij de Franse troepen in dienst van de Staten.

5 Abraham Daetselaer, koopman in garen en lint te Gorinchem, bij wie Grotius na zijn ontsnapping uit Loevestein in de boekenkist werd binnengebracht. Toen hij in 1627 zijn huis liet verfraaien, werd een glasraam aangebracht, waarop symbolisch de ontsnapping was afgebeeld. Dit raam is later overgebracht naar het burgerweeshuis te Gorinchem. Zie achter in Wagenaar, Vad. Hist. X: Verklaaring der Schilderstukken, Betreklyk tot de lotgevallen van Hugo de Groot; nog overig te Gorinchem, in het Huis, wel eer bewoond door Abraham Daetselaer.

6 Zie n^o. 1192, p. 191 n. 3. Voor de aanduiding Cauchi zie II, p. 321 n. 2.

7 Alida Graswinckel.

8 Lodewijk van Nassau, heer von Beverweerd; zieo ver aant. hem n^o. 1168, p. 163 n. 1. Ter zake zie ook Maria's brief aan haar broer Nicolaes, toegevoegd aan n^o. 1227 (bijlage n^o. 2, p. 450).