Algemeen letterkundig lexicon

pseudovertaling

Etym: Gr. pseudos = leugenachtig, vals.

Werk dat zich uitgeeft voor een vertaling van een origineel dat in feite niet bestaat. Dit kan om allerhande redenen gebeuren: schrik voor censuur of repressie, onzekerheid over de eigen creatie, spel met de lezer, enz. Een bekend voorbeeld uit de literatuurgeschiedenis is H. Walpoles The castle of Otranto (1764), dat in zijn eerste editie als vertaling van een Italiaans origineel werd voorgesteld en pas nadien, op grond van het succes dat het werk kende, onder de naam van de auteur verscheen. Een recenter voorbeeld is Il nome della rosa (1980) van U. Eco (zie ook mystificatie).

Lit: G. Toury, ‘Pseudotranslations and their significance’ in Id., Descriptieve Translation Studies and Beyond (1995), p. 40-52 • W. Coudenys, ‘De ideale vertaling heeft geen origineel: Russische pseudovertalingen in de Nederlandse literatuur’ in F. Denissen & C. van de Poel (red.), Vertalen, themanummer van Yang (1993) 160-161, p. 75-81 • R. Jenn, La pseudo-traduction, de Cervantes à Mark Twain (2013) • Scénographies de la pseudo-traduction, themanummer van Les lettres romanes (2013) • T. Toremans & O. de Graef, 'Pseudovertalingen' in DW B (2017), p. 5-8 en 9-48 • B. Vanacker & T. Toremans (red.), themanummer over pseudovertaling en metafictionaliteit, Interférences littéraires (2016).

pseudoniem

psychisch perspectief