Algemeen letterkundig lexicon

knie(ge)dicht

Rederijkersgedicht dat tijdens een wedstrijd met het blad op de knie en in de kortst mogelijke tijd, op een door de jury bepaalde titel werd geschreven. Het gaat m.a.w. om een vorm van impromptu (zie ook improvisatie en epigram). Zo werden op het landjuweel van de Vlaardingse rederijkers van 1616 kniegedichten gevraagd op de regel 'Dus baert onvrede vree, en vrede weer onvree'.

Ook later werden nog dit type gedichtjes geschreven, onder meer door Constantijn Huygens van wiens sneldichten W.Gs. Hellinga een bundeltje samenstelde onder de titel Dichten op de knie (1956) waaraan het volgende voorbeeld ontleend is:

Gij hebt een kleed aan van 't allerfijnste laken
dat wevers kunnen maken.
Wel fatje, zijt ge daar zo mooi mee, en zo blij?
Eens droeg een schaap die wol, en 't was een schaap als gij.
(C. Huygens, Dichten op de knie, ed. W.Gs Hellinga (1956), p. 67)

Lit: J.J. Mak, De rederijkers (1944), p. 24.

kluchtboek

knipzang