auteursintentie

De bedoeling van de auteur, zoals die in het literaire werk tot uitdrukking zou zijn gebracht. Het dubieuze van de auteursintentie is onder de term intentional fallacy een belangrijk discussiepunt geweest in de internationale literatuurwetenschap, met name sinds het optreden van de New Critics (speciaal in de jaren 1940-1950) die een objectieve interpretatie van het literaire werk voorstonden. De bedoeling of betekenis van een literair werk zou uitsluitend uit dat literaire werk zelf af te leiden zijn door nauwgezette interpretatie ervan. De auteursintentie is daarbij niet meer dan een rationalisatie achteraf van één interpretatie en wel die van de auteur zelf, zoals hij die weergegeven heeft in essay, voorwoord of interview. In die zin moet er dan ook rekening mee gehouden worden, was de stellingname.

Sinds er discussie is ontstaan over de interpretatie van het literaire werk als eenheid, is ook de auteursintentie opnieuw onder de aandacht gekomen, niet meer als interpretatief argument, maar nu veeleer als mogelijke theoretische of poëticale beginselverklaring (poëtica).

U. Eco gebruikt de (synonieme) Latijnse term intentio auctoris, ter onderscheid van de intentio lectoris (de lezersintentie) en de intentio operis (de 'intentie' van het werk [zelf]).

Lit: E.D. Hirsch, ‘Objective interpretation’ in Validity in interpretation (1967) • W.J.T Mitchell (red.), The politics of interpretation (1983) • M. van Buuren. ‘Produktie of reproduktie?’ in Ongebaande wegen (1985), p. 65-76, 141-144 • M.H. Abrams, ’Intentional fallacy’ in A glossary of literary terms (1985⁶), p. 90 • U. Eco, The limits of interpretation (1990) • K. Mitchell, Intention and text. Towards an intentionality of literary form (2008) • R. Gruttemeier, Auteursintentie: een beknopte geschiedenis (2011).