Algemeen letterkundig lexicon
(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–
Auteursrechtelijk beschermdvitaliseringEtym: Lat.vitalis = levengevend < vita = leven.. Beeldspraak in de vorm van concretisering, waarbij levenloze dingen of abstracta worden voorgesteld als menselijke wezens (personificatie), als iets dierlijks (animalisatie) of iets plantaardigs. Zo wordt in de versregel ‘O wonderlijke kracht van dichterlijke tonen’ (I. da Costa. Kompleete dichtwerken, ed. Hasebroek, dl. 1, 18702, p. 14) aan de levenloze tonen (klanken) een eigenschap (kracht) toegekend van iets uit de wereld van flora of fauna, zodat ‘steenen hem [de dichter] volgden, om het oor aan zijne stem te leenen’ (id.). Deze vorm van metaforiek (plastiek) is het tegengestelde van de materialisatie waarin verschijnselen uit de wereld van de levende natuur als levenloze dingen worden voorgesteld. Een goed voorbeeld van het laatste - een vorm van ontvitalisering - vindt men in de openingsregels van het gedicht ‘De tuinman’: De bloemen staan in ’t donker bed
|