Algemeen letterkundig lexicon

anafoor-1

Etym: Gr. ana-ferein = omhoog, terug-brengen, terug-dragen; vandaar herhalen.

Het herhalen (repetitio) van eenzelfde woord(groep) aan het begin van twee of meer opeenvolgende verzen (vers-1), strofen, zinnen of zinsdelen. Dit retorisch stijlmiddel wordt vooral gebruikt om de symmetrie van de zinsbouw te bevorderen of om meer nadruk te leggen. Als voorbeeld van een dergelijke vorm van repetitio kan men denken aan de volgende gevarieerde herhaling:

Dag stoel naast de tafel
Dag brood op de tafel
(P. van Ostaijen, VW. Poëzie, dl. 2, 1965⁸, p. 199)

Synoniem: epanafoor. Zie ook epifoor.

Lit: J. Koster & E. Reuland (red.), Long-distance anaphora (1991) • G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, dl. 1 (1992), kol. 542-545 • R. Landheer, 'Herhaling en betekenis' in Corpus gebaseerde woordanalyse (1992), p. 87-98 • W. de Mulder & L. Tasmowski (red.), Coherence and anaphora (1996) • R.W.F. Nouwen, Plural pronominal anaphora in context. Dynamic aspects of quantification (diss., 2003).

anadiplosis

anafoor-2