Algemeen letterkundig lexicon
(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–
Auteursrechtelijk beschermdsouterEtym: Middelned. souter = psalter. Gedurende de middeleeuwen was het boek der Psalmen (psalm; Middelnederlands: souter of zouter; middeleeuws Latijn: psalterium) het meest gelezen boek totdat het in de loop van de 14de eeuw door het getijdenboek verdrongen werd. Tot die tijd was het psalter niet alleen voor geestelijken het belangrijkste gebedenboek – wekelijks werden alle 150 psalmen op de vaste liturgische uren (de getijden) gelezen of gezongen – ook voor leken was dit het geval, vandaar dat de psalmen als een der eerste Bijbelboeken in de volkstaal werden overgezet. De oudste (Oudnederlandse) vertaling is die van de zgn. Wachtendonckse psalmen (ed. Gysseling in Corpus van Middelnederlandse teksten tot en met het jaar 1300, reeks II, dl. I, 1980, p. 43-111). Andere vertalingen worden wel vermeld, maar zijn niet bewaard gebleven. De oudste overgeleverde Middelnederlandse vertaling dateert van ca. 1250-1300. Rond 1360 werden de psalmen voor een tweede keer integraal in het Middelnederlands vertaald door de ‘vertaler van 1360’. Onder invloed van de Moderne Devotie vertaalde Johannes Scutken omstreeks 1390 de psalmen voor een derde maal. Lit: J.G. Heymans (ed.), Het psalter van Leningrad (1973) • A.S. Korteweg, Liturgische handschriften uit de Koninklijke Bibliotheek (1983).
|