Algemeen letterkundig lexicon

beweging

Net zoals verwante termen als generatie, periode, school of stroming gebruikt men de term beweging binnen de literatuurgeschiedenis als aanduiding van een periodecode (reeks van artistieke conventies en praktijken, eigen aan een bepaald moment of tijdvak) en/of van een groepsconstellatie van schrijvers (kunstenaars, denkers...). Vaak worden deze benamingen naast en door elkaar gebruikt, hoewel ze ook een eigen, meer specifieke betekenis kunnen hebben.

Beweging verwijst naar een ontwikkeling of trend in de cultuurgeschiedenis en daarmee samenhangend in de literatuur. Een beweging is een bewust en historisch begrensd ontwikkelingsproces; ze kristalliseert zich rond een groep personen en manifesteert zich in een aantal typische kenmerken (bijv. de romantic movement in Engeland, de Sturm und Drang in Duitsland). Door die grotere specificiteit onderscheidt beweging zich van stroming, dat staat voor een bredere onderliggende dynamiek.

Voor de Beweging van Tachtig, zie Tachtigers; voor de Beweging van Vijftig, zie Vijftigers.

Lit: R. Wellek, ‘Periods and movements in literary history’ in English institute annual (1940), p. 73-93 • U. Weisstein, ‘Epoch, period, generation and movement’ in Comparative literature and literary theory (1973), p. 66-98.

beweegbaar boek zie pop-up en volvelle

Beweging van Vijftig zie Vijftigers