De Tweede Ronde. Jaargang 18

[p. 165]

Je ziet
Philippe Jaccottet^*
(Vertaling Martin de Haan)

Je ziet de schoolkinderen joelend rennen
in het dichte gras van de binnenplaats.

De rustige hoge bomen
en het licht van tien uur in september
als een frisse waterval
beschermen hen nog tegen het reusachtige aambeeld
dat fonkelt van de sterren aan de andere kant

* Philippe Jaccottet werd in 1925 geboren in Moudon (Zwitserland). Hij studeerde letteren in Lausanne, en na enkele jaren in Parijs te hebben doorgebracht vestigde hij zich in 1953 in de zuidelijke Drôme. Sinds zijn debuut in 1947 heeft Jaccottet een indrukwekkend oeuvre opgebouwd, niet alleen als dichter en prozaïst maar ook als vertaler (van o.a. Hölderlin, Musil, Rilke en Ungaretti). De hier opgenomen reeks gedichten is afkomstig uit de bundel Pensées sous les nuages uit 1983. Eerder verschenen vertalingen van Jaccottet in Jan Mysjkins anthologie Geboorten van het vers - levende Franse poëzie (Gent 1994).

On voit

On voit les écoliers courir à grands cris
dans l'herbe épaisse du préau.

Les hauts arbres tranquilles
et la lumière de dix heures en septembre
comme une fraîche cascade
les abritent encore de l'énorme enclume
qui étincelle d'étoiles par-delà.

[Nederlands]

De ziel, zo kouwelijk, zo schuw,
moet zij echt eeuwig over die gletsjer lopen,
alleen, blootsvoets, zelfs niet meer in staat
haar kindergebed te spellen,
eeuwig voor haar kilte gestraft door deze koude?

[Frans]

L'âme, si frileuse, si farouche
devra-t-elle vraiment marcher sans fin sur ce glacier,
seule, pieds nus, ne sachant plus même épeler
sa prière d'enfance,
sans fin punie de sa froideur par ce froid?

[p. 166]

[Nederlands]

Zoveel jaren,
en dan zo weinig kennis,
zo'n machteloos hart?

Nog niet de meest afgesleten obool
om de veerman te betalen, als hij nadert?

- Ik heb gras en snel stromend water ingeslagen,
ik heb mezelf licht gehouden,
dan zinkt de boot minder diep.

[Frans]

Tant d'années,
et vraiment si maigre savoir,
coeur si défaillant?

Pas la plus fruste obole dont payer
le passeur, s'il approche?

- J'ai fait provision d'herbe et d'eau rapide,
je me suis gardé léger
pour que la barque enfonce moins.

[Nederlands]

Zij nadert de ronde spiegel,
een kindermond
die niet kan liegen,
gekleed in een blauwe kamerjas
die óók slijt.

Haren, binnenkort askleurig
onder het zeer trage vuur van de tijd

De vroege ochtendzon
versterkt haar schaduw nog.

[Frans]

Elle s'approche du miroir rond
comme une bouche d'enfant
qui ne sait pas mentir,
vêtue d'une robe de chambre bleue
qui s'use elle aussi.

Cheveux bientôt couleur de cendre
sous le très lent feu du temps.

Le soleil du petit matin
fortifie encore son ombre.

[p. 167]

[Nederlands]

Achter het raam waarvan het kozijn is gewit
(tegen de vliegen, tegen de geesten)
buigt een wit oudemannenhoofd zich
over een brief, of het nieuws van de streek.
De sombere klimop groeit tegen de muur.

Behoed hem, klimop en kalk, voor de ochtendwind,
voor de te lange nachten en die andere, eeuwige.

[Frans]

Derrière la fenêtre dont on a blanchi le cadre
(contre les mouches, contre les fantômes),
une tête chenue de vieil homme se penche
sur une lettre, ou les nouvelles du pays.
Le lierre sombre croît contre le mur.

Gardez-le, lierre et chaux, du vent de l'aube,
des nuits trop longues et de l'autre, éternelle.

[Nederlands]

Iemand weeft water (met boommotieven
in filigraan). Maar al kijk ik nog zo goed,
ik zie de weefster niet,
zelfs niet haar handen, die je zou willen aanraken.

Wanneer de hele kamer, het getouw, het weefsel
zijn vervlogen,
zou je stappen moeten zien in de vochtige grond...

[Frans]

Quelqu'un tisse de l'eau (avec des motifs d'arbres
en filigrane). Mais j'ai beau regarder,
je ne vois pas la tisserande,
ni ses mains même, qu'on voudrait toucher.

Quand toute la chambre, le métier, la toile
se sont évaporés,
on devrait discerner des pas dans la terre humide...

[p. 168]

[Nederlands]

Je bevindt je nog een tijd in de cocon van het licht.

Wanneer hij losraakt (geleidelijk aan of in één klap),
zul je dan tenminste de vleugels hebben kunnen vormen
van de nachtpauwoog, bedekt met ogen,
om je in deze duisternis en kou te wagen?

[Frans]

On est encore pour un temps dans le cocon de la lumière.

Quand il se défera (lentement ou d'un seul coup),
aura-t-on pu au moins former les ailes
du paon de nuit, couvertes d'yeux,
pour se risquer dans ce noir et dans ce froid?

[Nederlands]

Je ziet deze dingen in het voorbijgaan
(zelfs als je hand een beetje trilt,
als je hart hapert),
en andere onder dezelfde hemel:
de glimmende pompoenen in de tuin,
die net de eieren van de zon lijken,
de bloemen in de ouderdomskleur, violet.

Dit nazomerlicht,
als het niet de schaduw was van een ander,
oogverblindend licht,
zou dat me bijna minder verbazen.

[Frans]

On voit ces choses en passant
(même si la main tremble un peu,
si le coeur boite),
et d'autres sous le même ciel:
les courges rutilantes au jardin,
qui sont comme les oeufs du soleil,
les fleurs couleur de vieillesse, violette.

Cette lumière de fin d'été,
si elle n'était que l'ombre d'une autre,
éblouissante,
j'en serais presque moins surpris.