De Tweede Ronde. Jaargang 7

[p. 106]

De bedelares
Yossel Birstein^*
(Vertaling Shulamith Bamberger)

Het was niet mijn bedoeling geweest de oude bedelares, die met de rug tegen de muur zat te slapen, wakker te maken. Ze werd het vanzelf bij het gerinkel van de eerste munt die ik in haar blik liet vallen. Toen ik ze allemaal kwijt was, lichtte ze de rand van haar bivakmuts op, deed een oog open en vroeg hoe laat het was. Het was al bijna middernacht. Enkele mensen hingen rond op het centrale busstation van Tel Aviv. De laatste bussen vertrokken en tussen de ijzeren hekken bleven de rijbanen leeg achter.

Ook de bedelaars gingen ervandoor. Eén voor één zochten ze hun spullen bij elkaar en glipten de nacht in. Er lag alleen nog een hoopje vodden bij de ingang van het gebouw, en aan de andere kant van de ingang zat de oude bedelares, die ook al op het punt stond te vertrekken. Ze zat op haar zoon te wachten, zei ze. Elke nacht kwam haar zoon op dezelfde tijd, om haar naar huis te brengen. Ze durfde niet alleen door de lege, donkere straten te lopen. Vanwege de straatrovers. Gewelddadig waren die geworden. Eerst doodslaan en dan pas je geld pakken. Jammer dat ze niet eerst vroegen. Stel dat de moord niets opleverde? Wat hadden ze eraan, als ze die dag nog geen honderd sjekel bij elkaar had gekregen?

Al pratend draaide ze het blik om, smeet het handjevol munten dat ik haar gegeven had in een versleten oude tas die naast haar lag, en zei in vlekkeloos Iwriet dat angst tegenwoordig heerste over heel het land. Ze kon zich niet herinneren dat oude mensen in Zafed, waar ze geboren was, ooit werden aangevallen. Zo'n chaos was vroeger ongehoord, maar tegenwoordig, ja, wat was de mens tegenwoordig nog waard? En ze wees als bewijs op het hoopje vodden aan de andere kant van de ingang.

De vodden kwamen in beweging en er kwam een oude man uit. Hij tastte om zich heen en de bedelares vertelde dat zijn jonge zoon

* Yossel Birstein werd in 1920 geboren in het Poolse Biala-Podolsk; in 1937 probeerde hij per schip naar Palestina te komen, maar belandde na veel omzwervingen in Australië. Na in WO II in het Australische leger te hebben gediend, emigreerde hij in 1950 alsnog naar Israël, waar hij werkte als schaapherder en bankbediende voor hij zich ontwikkelde tot een schrijver van, met name, korte schetsen over het stadsleven in Israël. Birstein schrijft zowel in het Jiddisch als in het Hebreeuws.

[p. 107]

zo meteen zou komen om hem van zijn dagelijkse opbrengst te beroven. Die zoon kwam, pakte het geld en liet zijn vader weer achter, die dan tot de ochtend op de stoep bleef slapen. Dag en nacht lag hij zo, hij kwam nooit van zijn plaats vandaan.

‘En hoe eet hij dan?’ vroeg ik verbijsterd.

De bedelares keek mij met minachting aan. Wat was dat voor domme vraag? Wat moet die man met eten? Ze antwoordde met twee woorden: ‘Die Roemeen?!’

Ze kon die oude man niet uitstaan, en ze begreep ook niet waarom hij zich naast haar had genesteld en niet een andere plek zocht. Ze sprak zachtjes en de rimpels op haar gezicht waren droog en scherp.

Ik gaf haar een biljet van vijftig sjekel; ze streek het eerst glad tussen duim en vinger en begon het toen op te vouwen. Ze deed het langzaam en heel precies. De Roemeen naast haar had ondertussen de schoenen gevonden die hij gezocht had, legde die onder zijn hoofd en werd weer tot een voddenhoopje. Zijn zoon kwam niet. Het was de zoon van de bedelares die kwam. Hij sleepte zich voort als iemand die ziek is of dronken. Hij pakte de rode tas met het geld en legde er een soortgelijke, lege tas voor in de plaats. Hij had het opgevouwen biljet in de hand van de bedelares niet gezien. Toen hij weer weg was, maakte ze nog een vouw in het biljet en viel in slaap.

In het licht dat uit het gebouw kwam, zag ze er onbezorgd uit. Ook de rimpels in haar gezicht leken nu zachter. Haar vingers verslapten, het biljet viel in haar schoot. Het ging langzaam open, en één oor bleef overeind staan.