Refereinen en andere gedichten uit de XVIe eeuw

verzameld en afgeschreven door Jan de Bruyne

[p. 73]

- CV - [Hoe moechde ghy, menschen, alle die daer syt]aant.

Hoe moechde ghy, menschen, alle die daer syt,
van Godt geroepen ter salicheyt, breet & wyt,
met een suyver siele redelyc geschapen,
uwen broeder gehaten, hem aendoende spyt,
die Godt soo overvloedich heeft gebenendyt?
Daer ghy in syn aensicht Godts beelt muecht rapen,
aensiet: tis Godts handtwerck, ontspringt muechdy slapen.
Hoe comt dat de welvaert ws naesten u mishaecht,
die ghy wt nydt dus vervolcht met sweert oft wapen?
Dat is Godts woonstadt daer ghy uwen haet op draecht;
wetty niet dat ghy u selven hier duer meest plaecht?
Dits Godts bevel: opt verdoemen uwer sielen,
uwen naesten te beminnen; doch my gewaecht
oft u boose wercken voor Godt niet en crielen.
Siet, wt nydige boosheyt veel rycken vielen,
& werden in onrusten hier duer gedreven;
maer tginck haer wel, die den vrede onderhielen:
wie benydt, naeckt de doot; diemen haet, sal leven.

[p. 74]

 

Is hy niet diemen haet veel beter daer ane,

 

als hy de haet niet en pynt tegen te gane

 

om te wrekene, wt een boos herte verkeert?

 

Want wie wrake soeckt is onder sduyvels vane,

 

soo synder twee haters; tis goet te verstane,

 

& beyde te same hebbende Godt onteert;

 

maer wie nydt draecht & blyft obstinaet boos verweert

 

op synen bruer, diet verdraecht, hoe hy daer op raest,

 

desen is wt den duyvele, die hem verheert,

 

& salder me vergaen in ydelheyt verdwaest;

 

wie benydt wordt sal leven, die Godt spyst & aest.

 

Wat heeft de benyder dan synen tyt verquist,

 

die genade versuymt, hoe Godts geest hem inblaest,

 

& heeft, willens, den wech des Heeren gemist!

 

Een oprecht nydich herte, segt my doch, wat ist

 

anders, dan die doot slaet? Hier duer salt beven,

 

om dat synen naesten heeft vervolcht met list:

 

wie benydt, naeckt de doot; diemen haet, sal leven.

 

 

 

Wetty niet dat den mens, die ghy wilt verderven,

 

wt nydt, Godts sone daerom moest sterven,

 

& heeft elck die hem bekeert dleven gejont?

 

Maer nu cruysty weer Christum soo menich werven

[p. 75]

 

als ghy syn lidtmaetkens wt nydt soeckt tonteeren

 

waer duer u siele valt inder hellen gront.

 

Siet: hoe wraeck roept dbloet dat tegen Abel opstont!

 

Wat helpet Josephs bruers die hem wt nydt vercochten?

 

Merckt hoe haren buyck met honger werdt gewont,

 

& aen diese benydt hadden spyse versochten.

 

Daniels haters tegen hem niet en mochten,

 

al wast dat duer Bels bedrog elcx herte loech

 

Bels dienaers int verderven haer selven brochten,

 

die jongers benyders tvier wt den oven versloech.

 

Wat vercreech doch Pharao dan groot ongenoech?

 

Die see heeft haer boven syn heer opgeheven.

 

Aldus varen noch de benyders, spaey & vroech:

 

wie benydt, naeckt de doot; diemen haet, sal leven.

 

 

 

prinche.

 

 

 

Siet eens, hoe de Phariseen te gadere

 

Christus benyden, onsen eeuwigen weldadere:

 

wat mocht haer ditte altesamen doch baten?

 

Neemt exempel aen Judas den verradere,

 

die Christus verriet, de springende adere.

 

Godt heeftse voor loon eeuwich verlaten,

[p. 76]

 

dus synse qualycxt ane, die hier noch haten.

 

Dese die nydt soecken in Godts woordt triomphant,

 

al wordense verjaecht wt huysen & straten,

 

met wyff & kinderen in een ander lant,

 

sy haten Godt selver; den dierbaren pandt

 

sal haer macht breken; maer hondert fout hier vuere

 

geeft Godt die benydt worden; dus maeckt vre, broeders, want

 

den vader onse brengt ons int getruere.

 

Hoe biddy doch Godt als ghy, te dier huere,

 

uwen broeder haet & niet en wilt vergeven?

 

Blyfdy hem benyen, ghy proeft meest het suere:

 

wie benydt, naeckt de doot; die men haet, sal leven.

Solutie op de vrage tot Bredael:
Wier qualycker aen is, die hier benydt
oft die hier benydt wordt?
Per Verbeyt den tyt. A^o 1564.