Refereinen en andere gedichten uit de XVIe eeuw

verzameld en afgeschreven door Jan de Bruyne

[p. 57]

- CI - [De sonde is eersten duer ongehoorsaemheyt]aant.

De sonde is eersten duer ongehoorsaemheyt
geboren in Adam, dies hem doen vertoonde
Godts thoren over den mensche, die was verleyt.
Duer Sathans listen moest hy nemen een afscheyt
wt den lusthoff, daer hy in vreden woonde.
Doen den vyant de weirelt met luegenen croonde
& heeft den mensch duer des serpents raet verwyft;
dies hem Godt de sonde met de doot loonde
& is hem aengeboren & inne gelyft.
Wie isser nu dan, die de sonde verdryft,
oft hem daer aff vry stelt int sweirels ronde?
Want wy syn alle sondich, elck twist & kyft;
daer en isser geene, tcomt wt der propheten monde,
die hem selven can vry gestellen sonder sonde.
Maer Christus genade moet elcken bereet // syn;
wy en syn haers niet vry, dan te dier stonde,
als donsterflycheyt sal des menschen cleet // syn.

[p. 58]

 

Want die sonde die is alleene gelegen

 

inden vleesche, niet inden gheest; dit is seer bloot.

 

Maer als den gheest het vlees heeft onder gecregen,

 

& is herboren, & wandelt in sheeren wegen,

 

dan syn wy ontslagen, & dat duer Christus doot,

 

van den hemel, die de sonde soo vaste sloot,

 

soo datter geen sielen en mochten daer binnen.

 

Doen den Vader dit sach, synen sone geboodt

 

den mensch te verlossen, wt rechter minnen;

 

want niemand en coste de sonde verwinnen

 

dan alleene Christus, onsen advocaet.

 

Soo isse gewortelt in smenschen sinnen,

 

jae, datter en was geenen naerderen raet

 

dan desen doot, die versoende de daet

 

van Adams misbruycken, al mocht hem seer leet // syn.

 

Maer wy worden eerst vry van sondigen quaet,

 

als donsterflycheyt sal des menschen cleet // syn.

 

 

 

Als den mensche sterft inden geloove oprecht,

 

staende op de voldoeninge van den Heere,

 

soo rust synen gheest, soo Apocalipsus secht,

 

onder Godts autaer, die als den getrouwen knecht,

[p. 59]

 

vromelyc gestreden heeft voor Christus leere.

 

Maer dlichaem, dwelck sondich is, telken keere,

 

moet verandert worden doer syn overtreden,

 

& dit cleet aendoen, dwelck hem van allen verseere

 

ontslaen sal, & stellen gheest & vlees in vreden.

 

Siet hoe vierich dat Paulus heeft gebeden

 

om van tvlees verlost te syne, dwelck hem soo quelde,

 

gevoelende de sonde in alle syn leden,

 

dier hem soo vromelycken tegen stelde,

 

& ginck duer, duert bidden vrymoedich te velde.

 

Dies wy alle moeten soo vierich & heet // syn;

 

wy worden dan ontlast & groot van gewelde,

 

als d'onsterflycheyt sal smenschen cleet // syn.

 

 

 

prinche.

 

 

 

Als donsterflycheyt, vry, sonder clage,

 

den gheest met den lichaem samen heeft verchiert,

 

& Godts oordeel sal blycken nader basuyne slage,

 

dan wort de sonde, vyant & des doots plage

 

al verwonnen, Oseas tuyget wel gemaniert.

 

Alsoo lange de sonde in de weirelt regiert,

[p. 60]

 

& heeft over den mensche haer heerschappye,

 

tot dat den drake, die als den leeue crayert,

 

met de sonde & doot & helsche prye,

 

al ter neder geleyt wordt, van al desen strye

 

wordt den mensch ontlast & vander sonden strale,

 

& sal triompheren aen Christus sye,

 

diet al onder syn voeten heeft teenemale.

 

Alst vlees vernieut is met dit cleet loyale,

 

geen vyanden & mogen hem dan te wreet // syn;

 

hy wordt ontslagen van der sonden princepale,

 

als donsterflycheyt sal smenschen cleet // syn.

Op het landtjuweel tot Antwerpen A^o 1561, op de vrage: Wanneer den mens sal der sonden ontslagen syn, den hoochsten prys, per Verbeyt den tyt.

A^o 1561, 14 Augusti in Antwerpen, Olystack.