Refereinen en andere gedichten uit de XVIe eeuw

verzameld en afgeschreven door Jan de Bruyne

[p. 55]

- LVI -
Tvelteecken der Fransoysen.aant.

Anno dryentachentich is dit geschiet,
Janus seventhien tAntwerpen inder ste;
maer Godt heeft ons geholpen wt dat verdriet,
doen sy riepen: tue, tue, la ville gaingné!

O ghy lang gelobte knietasters cortooys,
archlistich volck, Fransoys // ontrou van gronde,
slangen onder palingen gecropen seer loos,
vermomt Huygenooyt //, luegenachtich van monde!
Haddy inde Paryse moort geen stonde
u cousens te binden om sdoots tontvlien,
twaer nochtans tyt dat mense eens opbonde,
& niet en sloddercouste tot over de knien.

[p. 56]

 

O vals wtgeven, verraderlyc spien

 

des lants, om rooven Antwerpen, de stadt!

 

Parysche moorders, moest men u oock hier sien

 

met groote buycken op een gebroeckillit gat?

 

Was dit u knietasten nae cousbanden prat?

 

Neent; maer oft sloddervelteecken waer vergeten,

 

tsy moorderslose van bloede niet sadt.

 

Moetmen u ontrou al de weirelt doerweten?

 

U syn nu cousbanden met spiesen gemeten;

 

leertse opbinden thoont beter noblesse,

 

& roept niet meer, of ghy wordt doot gesmeten:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Ter messe hebdy gheweest, tis claer gebleken,

 

ons wacht doersteken//, die ghy bloots hoofts vont staen;

 

& deden u eere: schaemt u moorders treken!

 

Maer quaemdy ter weken// noch eens monsteren voortaen,

 

u souder weynich naer Vranckeryc gaen

 

victorie roepen, dwelck veel beclagen mach.

 

Maer hadden wy u te Parys sulcx gedaen,

 

ghy soudt ons gemoort hebben tien dagen na dien dach;

 

wy vermochten u oock te doen een hert gelach;

[p. 57]

 

wy syn sulcx aerts niet, maer hebben u verschoont,

 

meer als duysent gevende stoot noch slach,

 

maer gevanckelyc geset, genade betoont,

 

getracteert nae dat elck was gepersoont.

 

Danckt Godt der goetheyt & ons hert getrouwe,

 

ghy die ontroulyc by ons hebt gewoont;

 

tscheen dat elck hert ons deylen wouwe,

 

soo gingdy voer open, maer cnoopt u nu touwe.

 

Ghy creecht knopgaten, rooy riemen, bindt op u tesse;

 

maer roept niet meer tAntwerpen soo bouwe:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Ville gaignée, riept ghy me; tsal ons gedincken,

 

met tsweert al blincken //, om tvolck aen te vueren.

 

Die ons souwen moorden, de vrouwen verdrincken,

 

sach men u tvolck wincken //, boos van natueren.

 

Siet, riept ghy, tcanalye springt over de mueren:

 

Ville gaignée! Want, met loose listen,

 

hadt ghyer vier duysent uit stadt te dier hueren

 

in buscade, daer geen borgers aff en wisten;

 

tgewer was in u hoff, met tonnen & kisten,

 

voer bagagie brocht, om ons te vernielen.

[p. 58]

 

De cans liep verdraeyt, daer ghy luttel op gisten;

 

want de moorders spouden meest selfs haer sielen.

 

En ghy, bedenckende dmisdaet, liet sien u hielen,

 

vreesende tgeschut, te sterck was u Godts hant.

 

Ghy meynden ryck maken u fransche fielen;

 

sy roofden te vroech, te laet stichten sy brant.

 

Dacht ghy een nieu Vranckeryc te maken van dlant,

 

& u moeder daer in te stellen als vochdesse?

 

Riep daerom u volck, & ghy als thirandt:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Ses daech te voren, heeft u volck, tis blyckelyc,

 

gesocht practyckelyc // baggen, coppen, schalen,

 

by alle juweliers gesteenten ryckelyc,

 

die sy gelykelyc // smaendaechs souden halen

 

sonder Godts penninck, met moorden betalen.

 

Sulcx was u meyninge, dexploot vanden spele,

 

tschreyen der vrouwen, tsmeeken onser quale,

 

en soude gebaet hebben int afsteken der kele?

 

Maer neen; tis beter dat wy u ele

 

opt straet ontblooten, al acht ghy ons onsterck;

 

dry hondert sloechter vystien hondert niet te vele;

 

sy mochtender meer gedoot hebben int perck.

[p. 59]

 

Maer twas genoech om graven int bolwerck.

 

Alst u belieft, moecht ghyse besoecken commen;

 

maer niet op sulcker wyse, oft ghy wordt den serck.

 

Comt devotich om een misken, met switsers trommen,

 

heydense wyse, bidden den stommen,

 

voer de siele na tdecretaels confesse,

 

sonder meer te roepen met grooter sommen:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Seer naer een jaer hebdy hier liggen vermotten,

 

het balleken doen botten //, geen vyanden vercleent.

 

Als u quamen clagen goey patryotten,

 

die liet ghy gaen trotten //, met troost ongemeent:

 

hebt patiencie; mon grandt troupe vient.

 

Twas waer; ghy en spraeckt nooyt waerder woort:

 

haer toecomst wordt noch van weduwen beweent,

 

want sy tAntwerpen meynden te doen een leelycke moort.

 

Was dit uwen eedt, doen ghy ons quaemt aen boort,

 

& wy u ontfingen als een hertoch geeert?

 

Ten is niet te verantwoorden; maer hoort:

 

wildy dat uwen goeden naem weder keert?

 

Justiceert sulc raedstlie, u qualyc geleert,

 

& dat ghy als een jonck vorst sydt bedrogen,

[p. 60]

 

bekent soo u foute op dat u loff vermeert:

 

ghy wint weder de herten u afgetogen.

 

Maer hebdyt wt ws moeders borst gesogen?

 

Soo is te vergeefs dees voergaende lesse;

 

want ghy sout al weder te roepen poogen:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Wy hebben u als een princhelyc vorst aenveert,

 

ingehaelt seer weerdt //, met veel jolyten;

 

maer wy haelden in het Troyaens peert,

 

want met vier en sweert //, woudt ghy ons doerryten.

 

Hebdy aen Joab geleert dus cussende byten?

 

Oft heeft u Roboams jongen raet gepraemt?

 

Oft socht ghy als Achab singulier profyten?

 

Spreckt wt u herte, oft ghy blyft beschaemt.

 

Deen huer waerdy hertoch, dander moorder genaemt;

 

tis claerlyc: sydy verleyt, oft hebdys schult?

 

Soo macht u spyten dat ghy ooyt tAntwerpen quaemt;

 

want den put, die ghy ons groeft, heeft u volck gevult;

 

den geveynsden hinckaert bleeff oock in tumult;

 

daer en was int dootslaen oft graven geen favuer.

 

Vive la messe creech vast slagen op den bult.

[p. 61]

 

Dus werdt de lose: o Monsieur, Monsieur,

 

miséricorde! ghy waert int getruer;

 

oock u volck, met menich gecuste ducesse,

 

die biddende mocht roepen, achter de duer:

 

Ville gaignée, vive la messe!

 

 

 

Een comedie speelden die van Parys,

 

dat wy hier onwys // & sonder hert waren.

 

Wy hebbent u volck getoont; segt grand mercys;

 

leeft nae beter advys //, wildy wel varen;

 

oft wy sullen thertoochs cleet niet sparen

 

een ander om te hangen, datmen u omhinck.

 

Maer wildy ons een goed heer syn al u jaren?

 

Voldoet den eedt die ghy swoert doenmen u ontfinck;

 

laet varen tcarstpel, het steken nae den rinck,

 

steeckt nae vyanden, thooft haer monstreert.

 

Dit brengt den tyt me: het spelen is kinderdinck;

 

volcht de Romeynen, ons alsoo governeert,

 

doer wysen raet & crygslie wel gemonteert,

 

soeckende den vyand & geen speelbanen;

 

het sal worden vergeten, hebdy u verabuseert.

 

Staet weder op, uwen val sal niemant vermanen;

[p. 62]

 

gelooft des lants staten, niet u cortesanen:

 

sy kennen onsen aerdt niet, maer wy haer finesse,

 

duer troepen in Antwerpen, met vliegende vanen:

 

Ville gaignée, vive la messe!

Per Theeft al synen tyt.