Refereinen en andere gedichten uit de XVIe eeuw

verzameld en afgeschreven door Jan de Bruyne

[p. 43]

- XI - [Met den nieuwen jare, na Paulus vermaen // soet]aant.

Met den nieuwen jare, na Paulus vermaen // soet,
treckt wt den ouden mensch, den nieuwen aendoet;
en wilt niet leven gelyck een prye.
Giericheyt, oncuysheyt, hoeverdye,
is den ouden mensche; weest, int verstaen // vroet;
elck syn consciencie daer aff dwaen moet.
Laet reden hebben de heerschappye;
vroom inden strye,
en weest niet versaecht, maer vrie & blye;
want de helsche prye // heeft verloren syn macht.
Godt heeft wat nieus, naer Jeremias prophesye,
in desen tye // op eertryck gewracht.

[p. 44]

 

Een maecht heeft Godts soon ter weirelt bracht,

 

duer de goddelycke cracht //; noyt blyder mare,

 

op dat wy, die in sonden legen versmacht,

 

duer de soete dracht //, werden suyver & clare:

 

vernieut in duechden met den nieuwen jare.

 

 

 

Vernieut in duechden & laet u leven // quaet;

 

dout sondich sneven // moet syn verdreven // jaet;

 

oft anders sullen de helsche honden

 

de siele verslonden.

 

Den apostel Paulus heeft ons gegeven raet;

 

ad Corintios, int vyfde, geschreven staet:

 

wilt van alle oude giften der sonden

 

suyveren u gronden.

 

Vernieut u inden gheest, nae Paulus vermonden,

 

op dat ghy wert vonden // een nieu creatuere

 

in Christus den heere; het syn nu de stonden

 

dat hy lach gewonden // in doecxkens puere,

 

een kindeken saechtmoedich, niet wreet oft stuere.

 

Niemant en truere //, maer met blyden gebare,

 

looft den Heere met sange: tis nu de ure;

 

hy leet in de schuere // met couwen sware:

 

vernieut in duechden met den nieuwen jare.

[p. 45]

 

Siet nu int cribbeken het jonc ootmoedich // lam,

 

dat in syns moeders ermkens bloedich // quam

 

voer ons gewont, op den dach van heden,

 

in syn jonge leden;

 

wiens suyver bloet soo overvloedig swam,

 

als was de hemelsche vader tornich & gram

 

om de sonde die Adam & Eva deden.

 

Hy wert te vreden:

 

gaet nu te Betleem, inder steden;

 

met eenige beden //, wilt weenen & suchten;

 

maer die genade begeiren, die oude seden

 

moeten syn besneden //, sou u tkint geluchten;

 

offert den nieuwen coninck nieuwe vruchten;

 

en wilt niet vluchten //, weest vry van vare.

 

Het kindeken is jonck; ghy en derft niet duchten.

 

Met blyde geruchten //, clinckt der vruechden snare:

 

vernieut in duechden met den nieuwen jare.

 

 

 

Ghelyck den ouden aert, moetty vernieuwen u juecht // nu;

 

snyt aff het quaye & aenveert de duecht // nu;

 

laet varen den ouden sondigen ganck,

 

en gaet niet meer manck.

[p. 46]

 

In hemel, in aerde, is groote vruecht // nu:

 

ghy, menschen, weest inden Heere verhuecht // nu;

 

singt met Davidt inden geest nieuwen sanck

 

& segt Christo danck,

 

die ons heden wt minnen soo vrindelyck schanck,

 

voer der sielen dranck //, ons syn bloet root // boot;

 

die hemel & aerde hout onder syn bedwanck,

 

leet nu teer & cranck // inder maget schoot // bloot.

 

Eva met het fruyt waer wt de doot // sproot,

 

& wederstoot // groot //, wy werdens al geware,

 

duer Marya in shemels broot // stoot,

 

waer duer alle noot // vloot //, dus niemant en spare:

 

vernieut in duechden met den nieuwen jare.

 

 

 

prinche.

 

 

 

Bemint, myn vrindt wtvercoren // seere,

 

offert ghiften den nieuwen geboren // Heere;

 

neemt geestelyck wieroock, mirre & gout,

 

al u sonden wt spout;

 

wieroock des gebedts geeft Godt al voren eere,

 

& mirre des berous, op dat Godts toren keere,

 

noch gout der lieffden; siet dat ghyt wel onthout.

[p. 47]

 

Tquaet altyt schout;

 

weest vierich in lieffden, niet lau ost cout,

 

rade ic elcken stout //; myn woorden wilt vaten.

 

Al sydy in sonden beschimmelt, verout,

 

als u tquaet berout, Godt en sal u niet laten.

 

Neemt Godts passie, Gods wonden te baten;

 

nestelt in de gaten //, al sydy een sondare;

 

altyt doet wercken van charitaten;

 

en wilt niemant haten //, verre oft nare:

 

vernieut in duechden met den nieuwen jare.