Nederduytsche dichten (1626-1638)

[p. 87]

VI Aen heer Daniel Heinsius. ^*

(tekst naar 1626, bladz. 284; komt niet voor in de uitg. 1638).

Eer dat, geleerden Heins, mijn schrijven loopt ten ende,¹
Eer dat ick mijnen geest tot ander dingen wende,

Die hem nu lang genoech met dichten heeft gemoeyt,

Wert wederom voor tlest mijn schuyt naer u geroeyt.

Uw' goddelick verstant heeft eerst my doen beginnen,
En aen Apollos dienst toeeygenen mijn sinnen;

Ghy waert den eersten helt, daer ick om sne mijn pen,

Ghy sult den lesten sijn, als ick nu moede ben.

Ist dat ick heb verdient of mirten of laurieren,³
Zy sullen sijn alleen om uwen naem te vieren.

Ick souck geen meerder eer dan dat de fame tuygt,

Dat ick heb onder u mijn krachten al gebuygt:

Dat zy naer mijne doot noyt yemant laet vergeten,
Hoe ick u heb geacht het hooft van die wat weten,

Een proefstuck van Natuer, een wonder dat de locht,

Soo rijckelick begaeft, uyt Gent heeft voortgebrocht.

Dit is al mijnen wens; ô Phenix van ons tijen!⁵
O Sonne van ons lant! daer in wy ons verblijen:

En trotsen al dat leeft, daer door de Gentsche Maegt,

Ver boven Griecken rijt, naer Roomen niet en vraegt.

Ick hope noch te sien dat eens ons Vlaemsche Mannen⁶
T'Jock sullen moede sijn, verdrijven de Tyrannen;

Dan sal uw' waerdig beelt sijn op de merckt geplant,

Daer Keyser Karel staet, maer op zijn rechter hant.

Daer sullen nevens u geschildert sijn Godinnen,⁷
Die uwen grooten geest, en vremde talen minnen,

Die sullen altijdt staen getuygen voor de lien,

Van dat wy dag voor dag verwondert in u sien.

* Dat gedich verscheen uitsluitend in de uitgave 1626; het is nog vol Vlaamschen trots en hoop op bevrijding van Vlaanderen.
In 1638 zal Zevecote's hoop ‘noch te sien dat eens ons Vlaemsche mannen / 't Jock sullen moede zijn, verdryven de tyrannen’ wel sterk ondermijnd geweest zijn en het zal hem heelemaal onmogelijk gebleken zijn Heinsius te Gent een standbeeld op te richten (str. 6). Dat zal wel de reden zijn, waarom het gedicht in 1638 niet herdrukt werd. Heinsius' faam begon trouwens ook te tanen.

1 tot ander dingen: nl. De wetenschap (geschiedenis), waarop hij zich na zijn benoeming te Harderwijk moest toeleggen.
wert: wordt.

3 gebuygt, verl. deelw. Van buigen (zwak).
(cf. Wdb. En Lubach, Ww. In de 16^e eeuw, § 10).

5 trotsen: overtreffen.
rijt rijdt = heerscht.

6 Hier wordt de Vrijdagmarkt te Gent bedoeld, waar een Keizer Karel-standbeeld oprees. Het werd tijdens de Fransche revolutie neergehaald.

7 van dat: van wat.

[p. 88]

8

Hoe dat u niet alleen de Griecksch' of Roomsche spraken,⁸

 

Of Fransch, of Nederduyts allom vermaert en maken,

 

Maer dat ghy spreken kont soo treffelick Chaldeeus,

 

En u soo wel verstaet int Syrs en int Hebreeus.

 

 

9

Hoe dat uw kloeck verstant soo hooge staet verheven,⁹

 

Dat noch om doot, noch tijt, noch vyant en moet geven.

 

Hoe ghy in alle konst soo wonder sijt volmaeckt,

 

Dat boven uwen geest noyt mens en heeft geraeckt.

 

 

10

Laet, Goden! latet toe, dat ick sulcks mag beoogen,¹⁰

 

Eer dat de kouwe doot mijn oogen doet verdroogen;

 

Ist dat ick eens zijn beelt mag op ons merckt sien staen,

 

Ick ben dan wel te vreen recht naer het graf te gaen.

8 treffelick, bw.: voortreffelijk.

9 dat noch om = dat het noch om...

10 beoogen: zien, met eigen oogen aanschouwen.