Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 7

[p. 110]

Latynsche dichtstukjes der zestiende eeuw¹.

1 Het Belgisch Museum is niet bestemd voor het mededeelen van latynsche Analecten; doch daer de volgende regels, als 't ware, een tegenhanger uitmaken van de karakteristiek geplaetst in het II^e deel, bl. 315, zoo hebben wy, voor dit mael, gaerne aen deze bydrage van den eerwaerden inzender een plaets ingeruimd.

I.

1.
Hic Agrippino mos dicitur esse colono,
Quanto plus senior, tanto pavor sibi major.

2.
Vos Meedenenses, volo producere testes,
Quo magis antiqui, tanto magis estis avari.

3.
Geldria quem genuit, tanto magis ille superbit,
Quo magis aetatem pertingit adusque senilem.

4.
Iste Leodinis mos est, et fabula cunctis,
Quo magis anosi tanto plus sunt truculenti.

5.
De Brabantinis vulgatur regula talis,
Quod magis incipiunt stultescere quando senescunt.

6. Floret in Hanonia, sic narrat publica fama,
Quanto plus senior, tanto prudentia major.

7.
Flandria quem peperit, quanto magis ille senescit,
Tanto plus omnem tollit de fronte ruborem.

8.
In Zelandinis vix fallit regula talis,
Crescit nequitia pariter crescente senecta.

[p. 111]

 

9.

 

Quo magis Hollandos tardat grandaeva senectus,

 

Tanto plus dapibus operam dant deliciosis.

 

 

 

10.

 

Sed Trajectenses dicunt communiter omnes,

 

Quo magis antiquos, tanto magis esse dolosos.

 

 

 

Anglia fallaces gentes habet atque rapaces,

 

Francia perlaetas tamen omni fraude repletas.

II.

Ode Sapphica in truculentissimam furorem quorumdam sectariorum in Brabantia, Hollandia, Geldria et locis finitimis, qui peregrino nomine dicuntur Vive le Geuse.

1.
Hactenus sancti docuere Patres
Esse sacratam Domini synaxim
Corpus: hanc nudam blaterant figuram

Vive le Geuse.

2.
Templa majores statuere nostri,
In quibus laudent superos frequenter,
Templa ceu fedas reputant cloacas

Vive le Geuse.

3.
Ante complures pietate moti,
Numen extructis coluere mensis
Mysticis: aras quatiunt severi

Vive le Geuse.

4.
Desiit cantus melicus, sacerdos
Spretus, aspectum fugiens popelli
Luget horrendum: fora cuncta latrant

Vive le Geuse.

5.
Turcica Nonnas feritate sacris
Exigunt tectis, Monachos trucidant,
Faucibus totis sitiunt cruorem

Vive le Geuse.

[p. 112]

 

6.

 

Vasa templorum rapiunt et aurum

 

Quodlibet, diri veluti latrones,

 

Igne consumunt statuas voraci

 

Vive le Geuse.

 

 

 

7.

 

Obvios passim lacerant libellos,

 

Sedulos patrum foricis labores

 

Mancipant spurcis, avidisque flammis,

 

Vive le Geuse.

 

 

 

8.

 

Prisca gens unum docuit decenti

 

More Baptismum, tenuitque ritus

 

Plurimos, formam faciunt recentem

 

Vive le Geuse.

 

 

 

9.

 

Quid moror? Christi violare sponsam

 

Non timent sanctum, varia referti

 

Heresi, regem metuunt nec ipsum

 

Vive le Geuse.

 

 

 

10.

 

Scilicet Regem loquimur remotis

 

Dissitum terris, violenter ergo

 

Seviunt, fredent, rabiunt ut ursi

 

Vive le Geuse.

 

 

 

11.

 

Quis rei finis? furiosa laxo

 

Semper an freno ruet hec Erynnis?

 

Exitus, quis sit, videant protervi

 

Vive le Geuse.

 

 

 

12.

 

Christe componas placida tumultum

 

Pace, vesanum pereat, nec ultra

 

Nomen in terris maneat nefandum

 

Vive le Geuse.

 

 

 

13.

 

Proh dolor! nobis satis est pericli

 

A truci Turca pharetris et arcu

 

Horrido, prestes Deus ut quiescant

 

Vive le Geuse.

[p. 113]

III.

In novum hujus aevi Antiochismum, hoc est, de immanissimis ac tirannice in Inferiori passim Germania grassantibus Hereticis, Lutheranis, Zuinglianis, Calvinistis, Anabaptistis, Iconoclastis, Evangeliomachis, et qui se exotico petulanti, et ad contemptum superioritatis usurpato vocabulo Vivent les Geuse, nominant, Epigramma.

Quos habeant proavos clara brevitate docebo

Heretici, qui se Vive le Geuse vocant.

Antiochus legitur templum nudasse rapinis:

Sic spoliant aedes Vive le Geuse sacras.

Non impune tulit facinus crudele tyrannus;

Forsitan et penas Vive le Geuse dabunt.

Montani precio cumulabant schisma serentes:

Falsiloquos ditant Vive le Geuse viros.

Sevus in adversos Macedonius arma ciebat:

Prelia terribiles Vive le Geuse movent.

Biblia Porphyrius risit patrumque labores:

Biblia cum patribus Vive le Geuse premunt.

Arrius hostis erat monachis: pepulere feroces

Cenobiis monachos Vive le Geuse suis.

Schommate Valdenses clerum tractare solebant:

Schommate-sacrificos Vive le Geuse notant.

Nulla Leonistis illesa remansit imago:

Dant statuas rapidis Vive le Geuse rogis.

Vana Berengarius docuit de corpore Christi:

Impia sic hodie Vive le Geuse docent.

[p. 114]

 

Inter ephemerides veterum versare videbis

 

Hinc traxisse suas Vive le Geuse phrases.

 

 

 

O igitur sanctam sobolem quae talibus orta

 

Patribus! o lepidum Vive le Geuse genus!

 

 

 

Quis dabit, ut timeant mutata mente flagellum

 

Vindicis effrenes Vive le Geuse Dei?

 

 

 

Regum corda manu gestat Regnator Olympi

 

His nisi precaveat Vive le Geuse ruent.

 

 

 

Concedant miseris sanos pia numina mores

 

Ut foveant priscam Vive le Geuse fidem.

Annorum ratio.
SanCta tUa ConCULCata sUnt et ContaMInata. (1 Mach. 3) 1566.
SIngULarIs ferUs DepastUs est eaM. (Scil. Ecclesiam Hasselen.) 1567.
EXUrge DoMIne LIbera nos. 1567.
〹 Post nubila Phebus.
MeChLInIa InfeLIX CeCIDIt tUa gLorIa preCeps. 1572.
CaLLIde adIt traJeCtUM (oCtobrI Jij) CeLtIber aUdaX. 1576.

Uit een Collectaneum Abbatiae S^ti Trudonis, op papier geschreven.

C. STROOBANT, Pr.