Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 7
(1843)–J.F. Willems, [tijdschrift] Belgisch Museum–
Auteursrechtvrij
[pagina 78]
| |
Holsteinsche volksrymen.In het eerste deel van het Belgisch Museum, bl. 229, heb ik een westfaelsch liedje medegedeeld, zeer gelykend aen het Brabandsche kindergezang: Klein, klein kleuterken,
Wat doet gy in mynen hof? enz.
en zulks om te bewyzen hoe groot de overeenkomst is in zeden en gebruiken, ja zelfs tot in kinderagtigheden toe, tusschen al de verschillende volken by welke de Nederduitsche tael gesproken wordt. Hetzelfde liedje wordt ook gezongen in de streek van Hameln, aen de Wezer, waer het aldus luidt: Tuck, tuck, tuck, mien Hänneken,
Wat deist in mienen Hoff?
Du plückst meck alle Bläumeken,
Du mackst öt gar tau groff.
De Vader will deck kieben
De Mutter will deck slan!
Tuck, tuck, tuck, mien Hänneken,
Wo werd öt deck noch gahnGa naar voetnoot1.
Thans wil ik er nog eenige berymde volkspreuken byvoegen, die in het hertogdom Holstein, behoorende tot het koningryk Denemarken, nog dagelyks gehoord worden, en welke ik aengetroffen heb in Johann Friedrich Schutze's Holsteinisches Idiotikon, 4 deelen in-8o, gedrukt te Hamburg en Altona, 1800-1806. Ik zal by elke | |
[pagina 79]
| |
spreuk de daeraen beantwoordende Brabandsche of Vlaemsche volksrymen voegen: I.
I, bl. 16:
Hool Kopp un Föte warm;
Füll nich to seer den Darm;
De achterpoort laat aapen staan;
So mut de Dokter spazeeren gaan.
Houdt borst en voeten warm,
Vult matig uwen darm;
Houdt de achterpoort ook open;
En laet den doctor loopen.
II.
I, bl. 62:
Bumbambeier,
De Katt de mag keen Eier;
Wat mag se dann?
Spek in de pann.
Ei, wo lekker is unse Madam!
Bombambeijeren,
De koster en mag geen eijeren.
Wat mag hy dan?
Spek in de pan,
Met eenen ryzen boterham.
Veel aerdiger is dit vlaemsch. Men weet dat de kosters by ons, immers ten platten lande, van ouds gewoon zyn omtrent Paesschen eijeren te gaen halen by hunne parochieänen. Den dag voor Paesschen luiden zy de klok, als het ware om den kinderen aen te kondigen dat de klokken van Rome zyn terug gekomen, en dat hun de gekleurde Paescheijeren gaen uitgereikt worden. Bombabeijeren is dat klokkengelui. Maer wat nu, wanneer de koster zelf geen eijeren mag, hy die by de menschen om eijeren gaet? | |
[pagina 80]
| |
Ik weet niet wat een rijzen boterham mag beteekenen. III.
I, 76;
In den bedde ik trede;
14 Engel neem ik mede:
Twee to minen Höven,
Twee to minen Föten,
Twee to miner rechten sied,
Twee to miner luchter sied,
Twee de mi dekken,
Twee de mi wekken,
Twee de mi den Weg wisen
To dem himmlischen Paradisen.
'S avonds als ik slapen ga
Volgen my zestien engeltjes na:
Twee aen myn regter zyde,
Twee aen myn linker zyde,
Twee aen myn hoofdeinde,
Twee aen myn voeteinde,
Twee die my dekken,
Twee die my wekken,
Twee die my leeren
Den weg des heeren,
Twee die my wyzen
Naer 't hemelsche paradyse.
IV.
III, 93:
Wien up Melk,
Is vör elk;
Melk up Wien
Is Venien.
Wyn op melk
Is goed voor elk;
Maer melk op wyn,
Dat is venyn.
| |
[pagina 81]
| |
V.
III, 103:
Dat en kann nig missen:
De veel drinkt mut veel p.....
VI.
III, 177:
Oost un west
To huus ist best.
Oost west,
T'huis best.
VII.
IV, 188:
De een de starvt
De anner de arft.
D'een sterft
D'ander erft.
VIII. Kinderspel.
IV, 16:
A. Schaap, schaap, komt to Huus.
B. Wie drövt nigGa naar voetnoot1.
A. Waerom nig?
B. Dar steit en grooten Wulf vor de Dör.
A. Wat deit he?
B. Slippt Messen.
A. Wat will he damet doen?
B. He will uns all de Keel afsnieden.
A. Herder! laet uw schaepkens gaen.
B. Ik en durf niet.
A. Waerom niet?
B. Ik ben verkeerd.
| |
[pagina 82]
| |
A. Van wie?
B. Van mynheer den wolf.
A. Waerom?
B. Hy wil myn schaepkens opeten.
De heer J.W. Wolf, die dit laetste stukje, volgens eene andere versie, ook in het vlaemsch heeft medegedeeldGa naar voetnoot1, laet A nog verder zeggen: Mynheer de wolf zit gevangen
Tusschen twee y zeren tangen,
Tusschen de zon en tusschen de maen.
Herderke, laet uw schaepkens gaen!
J.F. WILLEMS. |