Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 6
(1842)–J.F. Willems, [tijdschrift] Belgisch Museum–
Auteursrechtvrij
[pagina 52]
| |
de man.
Suer broot salich broot.
twijf.
Ten mach anders wesen niet.
de man.
Diet pacientich beaerbeyt tsijnder noot.
twijf.
Suer broot salich broot.
de man.
Sy moetent beslaeven, cleen ende groot,
Die visschen willen in dezen vliet.
twijf.
Suer broot salich broot.
de man.
Ten mach anders wesen niet.
Met Godt zijnse gheresenGa naar voetnoot1 siet, ic wilt bethooghen.
twijf.
Wie, de Visschers?
de man.
Ja, hetGa naar voetnoot2 blijct voor ooghen;
Want sinte Pieter, thooft der kercken,
Wast niet een visscher, om claer bemercken,
Met sint Andries, zijnen broeder,
Sint Jacop de Meerder, ende Marien behoeder
Den heleghen sint Jan ewangeliste?
| |
[pagina 53]
| |
twijf.
Daerof certeyn ic niet en wiste.
Waerent ook visschers in huerlieder tijt?
de man.
TrauwenGa naar voetnoot1 warent niet? als se Christus gebenedijt
Riep warense noch met den nette besich.
de man.
WaentgeGa naar voetnoot3 dat ic uGa naar voetnoot4 wil met leughenen verdooven?
Tes waerachtich waer, my wel versintGa naar voetnoot5.
twijf.
So zijn de visschers met Godt wel bemint.
de man.
Schriftuere doetGa naar voetnoot6 blijcken.
twijf.
Man sonder beswijcken,
Tes best dat wy ons om visschen voughen;
Mueghelic wy sullen Godt te bet ghenoughen,
Naer dat hy de visschers zo uutvercoren heift.
de man.
Hy is quaet om helpen die den moet verloren gheift.
Wel hem die hem op Godt betraut.
twijf.
Man, zoo men ziet ende anscaut,
Tweder es lustich, claer ende soet,
Het zoude my dyncken wesen goet
Dat wy budtkinsGa naar voetnoot7 vinghen, het waere proffijt.
| |
[pagina 54]
| |
de man.
KirGa naar voetnoot1, lieve wijf, doch daerof vermijt!
twijf.
Dat wy budtkins vinghen twaere proffijt.
de man.
Ic bems te vreden, als nu ter tijt;
Maer cleen winnynghe zal ons dies ghenaecken.
twijf.
Dat wy budtkins vingen twaere proffijt;
Mueghelic winnynghe zal op ons dakenGa naar voetnoot2.
Cont ghy morghen in tijds ter maerct gheraeken,
VeruytsmeGa naar voetnoot3 en ge van elc budt een grootken hebt?
de man.
Nu, met coelen woordenGa naar voetnoot4, int bootken steptGa naar voetnoot5.
(Hier moet zijn de maniere ghemaect van een cleen schipken.)
Uwes raedts te doene wordic een ghenietere.
Gods hebs deel, ende mijn heere sinte Pietere!
Dits van lande ghesteken in Gods bevelen.
twijf.
Benedictie! zie me tvisch ligghen spelen!
Wy sullen nu budtkens vanghen by hoopen.
Siet waer ghunder een gheernaert comt gheloopen
Achter een cabeljaeu, diese voor huerGa naar voetnoot6 jaecht.
de man.
Wat komt ghunder?
| |
[pagina 55]
| |
twijf.
Tes een crabbe die draeght
Een rogghe up den hals (wat vreemder gheveerte!)
Siet hoe vast houdtse ze by den steerte;
De rogghe en can huer keeren noch wenden.
de man.
Ghunder ligghen mussels by groote benden;
'T waere best dat icse om vanghen voere.
twijf.
De zee dynct me over al in stranghen roere;
Tvisch houdt bruloft ofte kermesse, certeyn.
de man.
Tesser al met vreuchden, groot ende cleyn;
Tscijnt datse ter baeren looppen om prijs.
twijf.
Siet, siet ghunder een budt ende een pladijs,
Die ghejaegd zijn van eenen hondGa naar voetnoot1.
de man.
Siet dan ghunder een woesterGa naar voetnoot2 goet rondt,
Wil eenen scelvisch dooghen uut steken.
twijf.
Tscijnt dat de Tonghe ten beste wil spreken
Om tscermen met accoorde te verlijckeneGa naar voetnoot3.
Ic en can my niet versaden van kijckene.
Ic sate hier al de nacht zonder te verlangheneGa naar voetnoot4.
de man.
Wy moesten peynsen om budtkins te vanghene,
Souden wy moghen gheraken ter venteGa naar voetnoot5.
| |
[pagina 56]
| |
twijf.
Ic consenteert met blijden attente.
Veel butkins te vooren ic ghunder sach.
(Hier moet ghemaect zijn een rommelinghe als een donderslach.)
de man.
Wat hooric daer?
de man.
Godt wil ons bescermen van tempeeste.
Den helighen gheeste wil draeghen ons vaene!
De zeedeGa naar voetnoot2, beghunt zo rudeGa naar voetnoot3 te ghaene;
O Godt, van omme te slaene ons sceipkin behoet!
de man.
Staet ons by, weerdich helich bloetGa naar voetnoot4,
Ic zal u eeuwich dienen met herten vlugghe.
twijf.
O Sinte Michiel buten Brugge,
Wilt doch beedeGa naar voetnoot5 ons sielen bewaeren!
Ic zie ghunder comen twee felle baeren,
Tscijnt of se ons in de zee ervenGa naar voetnoot6 willen.
de man.
Wy moeten ons bereeden, zoo wy sterven willen.
De doot duchtich comt ons bestoken.
twijf.
Haddic doch eerst mijn biechte ghesproken,
Ic waerts te gheruster in mijn doot!
| |
[pagina 57]
| |
de man.
Elc es een biechtvader in duterste noot:
Dit moet ge ghelooven, zonder bedriechte,
In noode mach elc hooren biechte,
Om te beteren der sonden ghebreken.
twijf.
So laet ons dan ons biechte spreken
Tjeghens elc anderen, up een cort,
Want ons noot nu daer toe port
Up dat wy crijghen der hellen inducieGa naar voetnoot1.
de man.
Knielt neder, dat u Godt gheve absolutie!
Als ghy u biechte sult hebben ghedaen
So sallic ooc te biechten ghaen,
Ende tjegens u mijn quaet vermonden.
Dus segt eerst tgrosse van uwe sonden,
Dat u Godt zijn gracie wil gheven.
twijf.
Ic gheve my besculdich, man. Eens hebbic bedreven,
Doen ghy thuus quaemt, wel by drancke,
Ondersteldic u den wech met een plancke,
Daer ghy over vielt twee quaede scenen,
Om dat ic zoude u dronckescipGa naar voetnoot2 ontwenen:
Wat ic daer in mesdede dats my leedt.
de man.
Ende voort?
twijf.
Anhoort tbesceet:
Up de selve tijt, up de selve vaert,
Doen ghy dus droncken te bedde waert,
Binnen dat ghy laecht in slaeps verduusteren,
Te wijlen ghinghic u buerse pluusterenGa naar voetnoot3,
| |
[pagina 58]
| |
Daer ic een dobbel stuver uut nam.
Tsanderdaechs maect ic van u een ghuut gramGa naar voetnoot1,
My ghelatende zonder ontbeeren.
Doen ghinct ghy van erheytGa naar voetnoot2 vloucken, zweeren;
Maer ic en ruste niet voor ic u wech jouch.
de man.
Ghy moet u wachten sulc onghevouch
Uwen man meer te veradeneGa naar voetnoot3.
Het mochte pooghen ons beeden te scadeneGa naar voetnoot4;
Want by sulcke felheyt, vaet mijn ontcnoopenGa naar voetnoot5,
Soudic up een uere al tmijne verloopen,
Dies ons naecken mochte groot verdriet.
twijf.
Ey, ic sals my wachten.
de man.
Ende voort, verstaet tbediet,
Onthoudet twoort van mijnen bevelene,
Ghy moet u wachten van meer te stelene
Tgelt uut mijn buerse, vaet mijn ghebriefteGa naar voetnoot6;
Want tes gherekent simpel diefte
Voor Godts ooghen, ghesproken plat.
Eest daer mede al?
twijf.
Daer es noch wat
Twelc my aldermeest doet verswaeren.
twijf.
Ey, ey, ey.
| |
[pagina 59]
| |
de man.
Wilt ghy scuwen svyants bedriechte, ziet,
De biechte en mach niet zijn ghespleten.
de man.
Seghse vry zonder staemen.
Ic belove u, in svyants spijt,
Nummermeer en doe icx u verwijt,
Want, seghgise niet, ghij blijft verloren
Ende versteken uut gods rijke vercoren.
Dus en wilt u biechte niet wesen spennelicGa naar voetnoot2.
twijf.
Lieve man, u es wel kennelic
Dat wy thuus hebben drie zuenen,
Waeraf den oudsten es de ghuenen
Die u ende my alleene behoort.
de man.
Ende dander?
twijf.
Verstaet mijn woort;
Dander daer naer, in biechten gheseyt,
Es mijn scnaepens kintGa naar voetnoot3, inder waerheyt.
Ic biddu willet int beste verslaen!
de man.
Ende den derden?
| |
[pagina 60]
| |
twyf.
Behoort mijnen Capelaen.
Nu weitge van myn biechte het rechte slot.
de man.
Uwen Capelaen?
de man.
Hadget niet in biechten ghesproken,
Hier gheseit met goeden motijfve,
Ik haddu gerooft van den lijfve;
Maer nu laetict, om der biechten wille.
twijf.
Tes seker waer; wel lieve Gille,
Sout ghy u tmywaerts met sulker nijt spoen?
Ghy beloofdet my ghy en zouds my gheen verwijt doen?
Godt zoudgeGa naar voetnoot2 plaghen enGa naar voetnoot3 ge me iet misdeit.
de man.
Trauwen, ic kent,Ga naar voetnoot4 ic bem ghevreitGa naar voetnoot5.
Ic houdeme ghepayt als ten tijdenGa naar voetnoot6.
twijf.
Nu, wilt u sonden ooc belijden,
Ende seghtme u quaet naect ende bloot stijfGa naar voetnoot7.
de man.
Tempeest es over, ten es gheen noot, wijf,
Dat ic tjegens u ontlaste my;
| |
[pagina 61]
| |
Wy zijn ooc den lande vaste by,
So wel zoudic my noch eens verclaeren
Voor mynen pasteur.
twijf.
Hebbic zoo ghevaeren,
Nu ghy zijt wetende de secreten mijn
Dat ic niet en mach weten de secreten dijn?
Dit mach my wel spijten, int overlegghen;
Maer, non forcheGa naar voetnoot1, men mach gheen biechte versegghenGa naar voetnoot2,
Up spaeus verwatenesse ofte banGa naar voetnoot3;
Ic weddic up mijn hoede worde, zo ic best can,
En hy my onghenouchte wil doen, den baersGa naar voetnoot4,
Ic sal hem vry wel doen waenen waersGa naar voetnoot5,
Al weet hy mijn biechte, ic en achs een gruusGa naar voetnoot6.
de man.
Godt danck, wy zijn ommers by huus,
Daer wy te wuenene zijn ghewuene.
den eerste zuene.
Wellecomen, vaer!
de man.
Godt loongeGa naar voetnoot7, zuene!
U aenzien my therte in roere brinct,
Puer van blijscepe.
den tweesten zuene.
Goeden dach, vaer!
(Hier moeten comen drie cnechtkens al hynckelGa naar voetnoot8 den vaer wellecome heeten).
de man.
Wech ghy hoerekynt!
By u zoudic druck raepen licht.
| |
[pagina 62]
| |
den derden zuene.
Dach vaer!
twijf.
Kir, het doet? dat men u by den balghe
An een ghalghe moet in den wynt cnoopen!
Waeromme smijtget?
twijf.
Wel en eist al niet van den selven.
Elc kynt comt u uut vrienscepe touvenGa naar voetnoot3,
Ende ghy sceltse en smijtse? Godt moetge bedrouven!
Wat hebben u de kynders mesdaen?
de man.
Mijn kynders?
twijf.
Jae.
| |
[pagina 63]
| |
de man.
Wel lieve wijf,
Payt een ander met sulc een clucht!
twijf.
Ic segghe waer.
twijf.
Tsijn al u kynders.
de man.
Dits ommers abuus!
En beleidt ghy niet, by goeden besceede,
Doen wy waeren up de zeede,
In biechten? hoe cuntger tjeghen stuenenGa naar voetnoot2
Seytge niet: man, ic hebbe drie zuenen,
Daer doutste af behoort u ende my,
Dander behoort mijn cnaepe; voort zeyt ghy:
Den derden behoort mijnen capelaen:
Deidt ghy my dit niet in biechten verstaen?
Dit en cuntge loochghenen verre noch naer.
twijf.
So ghy seght man, tes seker waer:
Ic kenne dat ict u zoo verleetGa naar voetnoot3;
Nochtans zo zijnt u kynders ghereedt,
Verstontge mijnder meeninghe advijs.
de man.
Sijnt mijn kynders?
twijf.
Jaet.
| |
[pagina 64]
| |
de man.
So maectme dat wijs,
Dat ict te rechten ghelooven mach.
twijf.
Dat sallic doen, zonder verdrach,
Indien ghy my ghevet audiencie.
Ic weet wel ghy gheven sult sentencie
Dat waerachtich wort mijn bediet.
de man.
Mijn daghen en hoordic vreimder liet!
Seght up, laet hooren u motijf.
twijf.
Ghy zijt mijn man ende ic u wijf,
Ic hebbe u ende ghy my ghetraut,
Dus es ons oudtste suene, alst nautGa naar voetnoot1,
Uwe ende mijn, duer shuwelicx bant.
de man.
Daerof hebbic goet verstant:
Wy en zijn van dien in gheenen twiste.
Tes van dander twee hoerekynders dat ic gheerne wiste
Hoe ghy wilt datse my bestaen;
Want ghyse by uwen cnaepe ende capelaen
Hebt gehadt, naer u selfs belijden.
twijf.
Ic salt u segghen, zonder vermijden;
Wilter naer hooren, wel lieve vrient,
Noynt en wassic van te vooren ghedient,
Dan sichtent dat ic u te manne nam,
Ende noynt ic met iemende ter zee en quam
Dan met u, te gheender ueren,
Daer ghy ghedaen hebt al tlabueren
| |
[pagina 65]
| |
Van roeyen, van stieren, ende dierghelijcke,
Ende waer ic met u ghae, in eenighen wijcke,
Altoos ghaet ghy vooren, ende ic come achtere.
By desen dienst, zonder scande of lachtereGa naar voetnoot1,
Sijt ghy mijn cnaepe, mits welcken dan
U het kynt behoort, wel lieve man;
Verstaet te vullenGa naar voetnoot2 mijnder meeninghe woort doch.
de man.
Wat au?
twijf.
OntbeytGa naar voetnoot3, hoort noch:
Sichtent dat ic by u hebbe gheslaepen
En wassic te biechte voor costers noch paepen,
Dan tjeghens mijn prochiepape ende u;
Dus hebt ghy gheweist, ter tijt van nu,
Mijn capelaen; aldus, by desen,
So moet dit ooc u kynt wesen.
Nu weit ghy mijnder meeninghe concluus.
de man.
So doende zoudic commen thuus;
By dien zoudic worden ghevreidt.
twijf.
Tonrechte ghy de kynders mesdeidt
Die u uut blijscepe quamen tjeghen.
de man.
Ic waende dat ghy hadt mesdreghen;
Bydien wierdic tot gramscepe gheport;
Waer in dat ic u hebbe ghedaen te cort
Dat willic betren, naer mijn begheeren.
twijf.
Alsicker om peinse tmach my wel deeren,
Dat ghy my betrouwen zout sulc een cleynicheyt!
Soudic doen sulc een onreinigheyt?
My zoude ghescien der scanden aenclevenesse.
| |
[pagina 66]
| |
de man.
Wijfveken, zijt te vreden, ic bidge verghevenesse,
Ghy en sult my niet meer in sulc geclach vinden.
twijf.
Daer by moetense een ommeslach vinden
Vrouwen, die becommert zijn met sulc ghebrec,
Of zy zouden up der quaeder bec
Haestelic rijden, zonder veel delays.
Een lueghen gheloghen om thebbene pays
Es beter dan metter waerheyt te houdene ghekijf.
de man
[tot de aenschouwers].
Wie dat ghy zijt, man ofte wijf,
Esser tusschen ulieden iet secreets ghebuert,
Sijt te vreden, ende niet en puertGa naar voetnoot1
In elc anders mesdaet, groot noch clene;
Leift met payse tsaemen ghemeene,
Ende doet elc anders eere, daer ghy muecht.
twijf.
So sal u ghescieden voorspoet ende duecht,
Ende de eeuwighe vruecht naer dit leven,
De welcke vruecht ulieden wil gheven
Den helighen gheest, in wiens vruecht playsantelic
De drie santinnen triompheren triomphantelic.
AMEN.
|
|