Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 3

[p. 174]

Jan de Klerk.

By hetgene in het Belgisch Museum, I^ste deel, bladzyden 340-343, en in myne Inleiding op het eerste deel van Jan de Klerk's Brabantsche Yeesten is bygebragt¹ wegens het bestaen van zekeren dichter Jan, als Klerk of secretaris der stad Antwerpen, in de eerste helft der veertiende eeuw, ben ik nu door den heer baron Jules de Saint-Genois in de gelegenheid gesteld, om nog iets naders over dien dichter mede te deelen.

Tot dus verre was buiten allen twyfel gebracht dat er een priester, dragende den naem van Jan de Decker of Deckers (by de Antwerpsche historieschryvers Valckenisse, Papenbroch en Dierixsens vermeld als zynde geweest de schryver der Duitsche doctrinael) werkelyk in die stad gewoond heeft; doch ondanks alle myne nasporingen in het archief der stad Antwerpen, had het my niet mogen gelukken te ontdekken dat de klerk of secretaris dier stad omtrent het midden der XIV^e eeuw een Jan was. Thans schynt een cartularium van graef Lodewyk van Male, berustende ter archieven van Oostvlaenderen, dit vraegpunt op te lossen.

Op blad cxxj van dit handschrift (uiterlyk op den rug den titel van Decreten van den grave Lodewyk van Vlaen-

1 Ik neem deze gelegenheid te baet om eene grove drukfeil op bladz. xxxi van die Inleiding te verbeteren. De Augustyner monnik van Nuys (of Neuss, een stad op den Rhyn), schryver van het Magnum chronicon belgicum, wordt aldaer vermeld als of hy niet Augustin De Nuys. Men moet lezen Le moine augustin de Nuys en geenzins Le moine Augustin De Nuys. In weerwil van myne correctie op den proefdruk heeft de drukker de kapitale letters laten staen, daer hy begreep dat een naem met zulke letters behoort gedrukt te worden.

[p. 175]

deren voerende) treft men een compromissale uitspraek aen wegens de vischmarkt, de zoutmarkt en de havermarkt in de stad Mechelen, en deze eindigt met de volgende verklaring:

‘Gegheven te Berghen te Sinte Winnox in dabdie, den xiij dach van september int jaer lviij. Ende dit was ghedaen voor de steden ende al tghemeene land van Vlaendren, also vors. es. Ende daer waren

Van Machline:
De prochiaen, Jan Karmay, ende Rommand Vlaminc;
Ende van Antwerpen:
Jan Bode, Claes Wilmar, ende Johannes de clerc van der stat.’

Dat deze klerk Johannes de dichter der Brabantsche Yeesten, Dietsche Doctrinael, Leekenspiegel en derden Eduard geweest zy, komt my zeer aennemelyk voor, immers zoo lang men het bestaen van geenen anderen Jan in het ambt van stadssecretaris, vóór het jaer 1351 zal hebben aengewezen. Ik zeg 1351; want dit jaer of 1352, wordt voor zyn sterfjaer opgegeven. Men is het echter omtrent zyn overlyden niet wel eens, en ik heb aengetoond¹ dat men waerschynlyk in de opgaven der kronyken de dood van den eenen secretaris met die van eenen anderen verward heeft. Wat er van zy, indien wy den Johannes, in het bovenaengehaelde stuk genoemd, mogen aenzien voor dien klerk van Antwerpen, welke in een der oudste afschriften van de Brabantsche Yeesten als den dichter dier kronyk voorkomt, dan mogen wy het ook daervoor houden dat hy nog ten jare 1358 in leven was.

J.F. WILLEMS.

1 Introduction op de Brabantsche Yeesten, page xiv.