Vaderlandsche historie. Deel 1

XXIX. Togt van Karel den Grooten naar Spanje.

Op den Landdag te Paderborn, verscheen ook Ibinalarabi, Vorst over eenige Steden der Sarrasynen in Spanje, die zig, nevens het Land, over 't welk hy geboodt, aan Ko-

[p. 423]

ning Karel kwam onderwerpen^(v). Deeze onderwerping gaf gelegenheid tot den togt naar Spanje, die in 't volgend jaar ondernomen⁺werdt. 't Leger, 't welk Karel toen te velde bragt, was één der magtigsten, die men, tot dien tyd toe, gezien hadt. De Bondgenooten en Leenmannen des Konings hadden hunne beste Benden byeen gerukt. Gundebold, Koning van Friesland, die onze Kronykschryvers een' Zoon van Aldgillus den II^(w) en een' Broeder van radboud den II, Heer van een gedeelte van Friesland omtrent Alkmaar en Egmond^(x), noemen, verscheen hier, zo men wil, aan 't hoofd van zeven duizend Man, al uitgelezen volk^(y). Het Leger, over het Pyreneisch gebergte, in Spanje gekomen, bemagtigde Pampelona, Saragosse en verscheiden' andere Steden en Sterkten. Ibinalarabi en eenige andere Sarasynsche Vorsten leverden den Frankischen Koning Gyzelaars. Doch zyne benden, schoon⁺zeegepraalende te rug keerende, werden, in de engten van het Pyreneisch gebergte, door de Gaskonjers, oude Vyanden der Franken, die zig, in een digt bosch, op de hoogte, verborgen gehouden hadden, onverhoeds overvallen. De Agterhoede, die meest met de Pakkaadje en 't Oorlogstuig belemmerd was, wist zig minst, in de onbekende engten van 't gebergte, te redden. Veele voor-

(v) Annal. Bertinian. ad. annum. 777.

+ 778.

(w) Joann. a Leydis Libr. IV. Cap. 22.

(x) Chron. de Gest. Domin. de Erederode Cap. V. apud van Loon Al. Holl. hist. I. Deel. bl. 339.

(y) Turpinus de Gestis Caroli M. Cap. XI.

+ Op welken Gundebold, Koning der Friezen, sneuvelt.

[p. 424]

naame Legerhoofden sneuvelden hier^(y); onder welken ook de Friesche Koning Gundebold zou geweest zyn, die, zo men verhaalt, te Belin begraaven werdt^(z), en naderhand, als ware hy om 't Geloof gesneuveld, onder de Heiligen en Martelaars^(a), is gerekend geworden⁽⁷⁾. Karel, sedertzyne verspreidde benden verzameld hebbende, viel op de Gaskonjers aan, en noodzaakte hen, om zig aan hem te onderwerpen^(b).

(y) Eginharti Vita Catoli M. Cap. IX. Chronica S. Benigni Divionensis apud D'Achery Tom. II. p. 372.

(z) Turpinus de Gestis Caroli Magni. Cap. XXIII.

(a) Joann. a Leydis Libr. IV. Cap. 24.

(7) 't Gene men van Gundebolds bedrys, op deezen togt, weet, is grootendeels gehaald uit de regt beuzelagtige Beschryving der Bedryven van Karel den Grooten, die, op den naam van Turpinus, Aartsbisschop van Reims, in 't licht gegeven; doch zekerlyk niet van hem geschreeven is, alzo hy reeds in 't jaar 788 overleeden was, en deeze Historie (Cap. XXXII.) van Koning Karels dood, die in 't jaar 814 voorviel, gewaagt. Voiez J. le Long Biblioth. Histor. de la France. Libr. III. p. 325. & Besselii Not. in Titul. Eginhart. de Vita Caroli Magni p. 1. Edit. Schminck. Onze Kronyken hebben deezen gewaanden Turpinus veel te ligtvaardiglyk gevolgd. Wy konnen niet goedvinden hun de verdigte heldendaaden van Karel, van zynen Neeve Roeland en van anderen, nate vertellen. Men zie, ondertusschen, van Gundebold, Ubbon, Emmh Rer. Frisic. Dec. I. Libr. IV. p. 155. & seqq.

(b) Annal. Loisel. ad annum 778.