Vaderlandsche historie. Deel 1

XII. Tiberius Krygstogten tegen de Germaanen.

Sedert werdt, door Augustus, het hoogbewind des Germanischen Krygs aan Druzus Broeder Tiberius, omtrent ten tyde van Kristus geboorte, opgedraagen. Deeze bestierde zyne zaaken zo gelukkiglyk, dat, indien men sommige Historieschryvers^(x) gelooven mag, hy eerlang alle de deelen van Germaniezo zeer onder bedwang bragt, dat hy 'er byna èen schatting geevend Wingewest des Roomschen Ryks van maakte. Tiberius zelf sprak naderhand egter met meer zedigheid van zyne Germanische Krygstogten, en verklaarde^(y), dat hy 'er, meer door beleid dan door geweld, in verrigt hadt.

⁺ Ondertusschen kreeg Tiberius gelegenheid, om ook het Eiland der Batavieren met eene Romeinsche Vloot te bezoeken. De Kaninefaaten, een volk, van gelyken oorsprong, taal en dapperheid als de Batavieren; doch merkelyk kleiner in getal^(z), hadden zig, waar door, weet men niet⁽⁸⁾, de ongenade

(x) Vellej. Paterc. Libr. II. Cap. 97.

(y) Tacit. Ann. II. Cap. 26.

+ De Kaninesaaren door Tiberius overwonnen.

(z) Tacit. Hist. Lib. IV. Cap. 15.

(8) Men heeft, in de grondslagen van het Huis te Britten, eenen steen gevonden, in welks opschrift van een' Altaar schynt gewaagd te worden. Zie Junii Batavia Cap. X. p. 207. Scriverii Antiquit. Batav. p. 181. en anderen. Sommigen gissen, dat deeze Altaar, door Druzus, opgeregt, en sedert, door de Kaninefaaten om verre geworpen was; 't welk de toorn van Tiberius tegen hen ontsteken zou hebben. Vide Cannegieter. Dissert. de Brittenburgo Cap. IX. p. 98. Dit weet men, dat een andere Altaar, by Elzen voor Druzus opgeregt, naderhand door de Katten vernield geworden is. Tacit. Ann. II. Cap. 7. Doch 't blykt niet, dat 'er iets diergelyks, onder de Kaninefaaten, gebeurd zy.

[p. 63]

der Romeinen op den hals gehaald. Tiberius besloot zyne benden tegen hen aan te voeren: 't welk van dien uitslag was, dat hy dit dapper volk t'eenemaal overwon^(a). De kryg en overwinning is zeker genoeg, choon de oorzaak des krygs onzeker is.

Een oud Gedenkstuk, voor eenige jaaren, merkelyk verbeterd, in 't licht gegeven, maakt gewag van eenen Scheepstogt der Romeinen, ten tyde van Keizer Augustus, van den mond des Ryns af, oostwaards aan, tot aan de grenzen der Kimbren en andere Germanische Volkeren; die, door hunne Gezanten, de vriendschap des Keizers en des Romeinschen Volks zogten^(b), en ook schynen verkreegen te hebben^(c). 't Is ten hoogsten waarschynlyk, dat men deezen Scheepstogt, tot den tyd, van welken wy spreeken, brengen moet^(d).

Niet zo wel slaagde de Krygstogt van Tiberius⁺ opvolger, Quintilius Varus. Deeze hadt zig, door zyne geilheid en trotsheid, by

(a) Vellej. Paterc. Lib. II. Cap. 105.

(b) Monum. Ancyran. apud Chishull Antiquitat. Asiatic. p. 175. Tab. II. a dextra. Lin. 14.

(c) Strabo Lib. VII. p. 449.

(d) Voiez Mr. Barbeyrac Hist. des Anciens Traitez, Part. II. Art. II. p. 2.

+ Nederlaag van Quintilius Varus.

[p. 64]

de Germaanen gehaat gemaakt, en zy, die, volgens 't getuigenis van geloofwaardige Historieschryvers, wel bevogten; maar geenszins onder 't juk gebragt waren, hadden, onder 't bevel van Arminius, Legerhoofd der Cheruscen, de wapenen tegen hem opgevat. 't Kwam tot eenen veldslag, waar in Varus de nederlaag kreeg. Drie Romeinsche Keurbenden sneuvelden 'er, nevens alle de hulpbenden en derzelver Bevelhebbers. Varus zelf benam zig uit wanhoop het leven^(e).⁺Dit gebeurde, in 't agtste jaar van de gemeene Tydrekening der Kristenen, welke wy voortaan volgen zullen.

(e) Florus Lib. IV. Cap. 12.

+ 8.