| |
Het xij. Capittel.
Van de Geestelijcke wijsheydt, zijnde het tweede deel van't geheylighde verstant.
NV volg't het tweede deel van't heylige verstant
Dat in practijck bestaet; het welck aen alle kant
Is besigh om ons hert aendachtigh aen te mercken,
Te letten wel op ons particuliere wercken.
De heyligheyd hier van bestaet wel aldermeest
In een Med'-weten goed, herboren door Gods geest,
Geest'lijcke wijsheyd oock. Dees' niet als een bloot weten,
Maer als voorsichtigheyd en wijsheyd diep geseten
In het geest'lijck verstant, word wel geappliceert
Inden mensch, op het geen waer toe dat hy hem keert,
En in't particulier op al zijn doen en laten:
Om met kennisse klaer het onderscheyd te vaten
Tusschen goed ende quaed, om na geleghentheyd
Van tijd, plaets en persoon te voeghen het beleyd,
In laten ende doen, als een nieuw mensch bequame,
Geheylight van verstand, tot lof van Godes name.
| |
| |
I. Der wijsheyds wijs beleyt, in graden drie bestaet.
d'Eerste graed ofte trap is een heylighe raet,
Een heyligh overleg, om yet wel te beginnen,
Of dat te laten staen, nae datmen 't kan versinnen,
Daer by dan komen moet genadigh Godes geest,
Sonder wien desen raed waer vruchteloos geweest.
Dees raedt door reghels vijf word wijslijck wel gedreven,
Den eersten reghel is, de Wet van Godt gegheven,
Daer na men alle raedt, sal die zijn recht en goet,
Opstel en overlegh heel reguleren moet.
Den tweeden reghel is, 't gebed tot Godt almachtigh,
Waer door verkreghen wordt Gods hulpe, om aendachtigh
Te kunnen ons verstant ghebruycken, tot het geen
Dat niet Gods Heyligh Woordt sal komen over een.
Den derden reghel is, een neerstigh wel versinnen,
Goed overlegh van't gheen men wil wel recht beginnen.
Den vierden reghel is, hem selven in dit deel
Kleyn achten, eyghen raedt toe-schryven niet te veel.
Den vijfden reghel is, in gewichtighe saken
Der Wysen wyse raedt en advys oock te smaken.
II. De tweede graed van dees wyse voorsichtigheyd,
Is het oordeelen wel, met bequaem onderscheyd
Van't ghene in die raedt wel ingebracht mach wesen.
Het welcke werdt genaemt, discretie ghepresen,
Waer door men maken kan voorsichtigh onderscheyd
Tusschen goed ende quaet, waerheyd en onwaerheyd;
Tusschen 't gheen seker is, en 't geen is twijffelachtigh,
't Geen onprofytelijck is, of profyt maeckt deelachtigh;
Tusschen 't gheen tydigh is, en 't geen ontydigh sweeft,
't Geen min of meer zy goed, wat pas of geen pas geeft;
Hoe wijd men in het een en 't ander voort mach treden
Na voor-val van persoon, plaets, tijdt, omstandigheyden.
| |
| |
III. De derde graed die is, een gebod of bevel,
Waer door, als met gewelt, 'tgemoed gebied seer wel
Sich self; en het verstant bedwinght zijn eygen wille,
Om te doen nemen aen, en te volbrengen stille
't Geen na't beraetslaen word bequaemst te zijn verstaen:
Op dat de sake mocht wel werden recht gedaen.
Waer toe men noodigh heeft een sterck kloeck-moedich herte,
Om te verwinnen wel, al waer het oock met smerte
Al't gene dat het vleesch, 't vernuft verdorven blint,
(Dat tot het quade meest, en geen goet is ghesint,)
In brenght, en het gemoet op-dringht, om te vertreden
't Geen recht wel wilde doen de voorsichtige reden.
Effecten dese heeft, die heylige wijsheydt,
I. Het overdencken veel, met waer aendachtigheydt
Van Godes heyligh woordt, van Godes wonder wercken.
II. Discretie bequaem, om onderscheyt te mercken,
Tusschen goedt ende quaet in't geen voorvallen mach.
III. Te onderscheyden wel met oordeel van't gewach
Der geesten veelderley. IV. En voort in alle saken
Te volgen 't geen is best. V. En voor misval te waken.
|
|