De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

[p. 759]

Aen de edele Gebroederschap der schutters- orde van Sint Michiel, in de Kolveniers doelen.aant.^*

De groote Aertsengel Sint Michiel

Bewaeck' zijn trouwe schutteryen,

Daer 't edel schutters lot op viel:³

Een orde van aeloude tijen⁴

Gewettight, om den Aemstelheer,⁵

Zijn burgery, en recht, en wallen,

Door 't handelen van haer geweer,⁷

De Kolfbus, tegens 't overvallen⁸

Van laege, of uiterlijck gewelt,⁹

Te veiligen, en af te keeren,¹⁰

* Van 1659. Volgens de afzonderlike uitgave in plano (Unger No. 593).
Opschrift: deze ‘Gebroederschap’ was ‘een gezelschap van liefhebbers, die ‘met voorkennis der Wethouderschap, in de Schiet-Doelen in de Nieuwe Doelenstraat bij elkander kwamen om naar 't wit te schieten’ (Van Lennep).

3 de schutters werden oorspronkelik bij loting uit de burgerij gekozen.

4 orde: instelling; van: sedert.

5 Gewettight: wettelik erkend.

7 handelen van haer geweer: hanteren van hun wapens.

8 Kolfbus: naar dit wapen werden ze de kolveniers (vs. 17) of kloveniers genoemd.

9 Van laege: uit een hinderlaag, dus: heimelik, tegenover uiterlijck: openlik.

10 veiligen: beveiligen.

[p. 760]

 

Als 't goet, en bloet, en vryheit gelt.

 

De Griecken en Romainen leeren

 

Van outs de wapenhandeling¹³

 

En 't ridderspel hun brave zoonen,¹⁴

15

Daer elck den palm en prijs ontfing,

 

Gewaden, penningen, of kroonen.

 

Zoo schiet geen Kolvenier in 't wilt.

 

Zoo eert de Klaeu den schuttersschilt.¹⁸

 

 

 

S.D.

t'Amsterdam, Ter Druckerye van Thomas Fontein, by de Deventer Houtmarckt. 1659.

13 wapenhandeling: wapenhandel.

14 brave: dappere.

18 de Klaeu in het wapen staat boven het gedicht afgebeeld.