De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

De LXXXI. Harpzang.^*

Deus stetit in synagoga.

Het aldoordringend Wezen,

Het alziende oogh der Oppermajesteit,
Voor wien niets schuilt, maer alles open leit,

Voor wien het al moet vreezen;^{vs. 1-4}

d'Aertsrechter is gezeten⁵

In 't midden van den Raet der aerdtsche Goôn
En Rechteren, en oordeelt uit zijn' troon

Hun oordeel, en geweeten.

Hoe lange velt gy echter,

Zeght Godt om hoogh, hoe lange velt gy noch¹⁰
Een vonnis, zwart van valscheit en bedrogh,

O ongerechte Rechter?¹²

Hoe lange veltge een oordeel

Naer gunst, en ziet den grooten naer den mont?^13-14
Helpt weezen, en nootdruftigen terstont,

En ziet op gunst, noch voordeel.¹⁶

Laet nootdruft niet verdrucken.

Helpt armen voort. bevrijtze voor 't gewelt
Des maghtigen, wiens maght en aenzien gelt,

Daer weerloos Recht moet bucken.^19-20

* Ps. 81.

vs. 1-4 Deze aanhef is toevoegsel.

5 d'Aertsrechter: V: Deus, vs. 1.

10 Zeght Godt om hoogh: toevoegsel.

12 toevoegsel.

13-14 V: Usquequo facies peccatorum sumitis, vs. 2 met den uitleg van B.;

16 toevoegsel.

19-20 V: peccatoris, vs. 4.

[p. 434]

 

De rechters zijn onkondigh

 

Onweetende in de zaeck en 't overlegh.

 

Zy tasten blint, als blinden, naer den wegh,

 

Verstaen 't geschil niet grondigh.^21-2424

 

 

25

Door 't jammerlijck verkorten²⁵

 

Van 's vromen Recht, uit blintheit, zucht tot baet,

 

Is Rijck by Rijck'vol oproers, en de staet

 

Geschockt moet innestorten.^25-28

 

 

 

De Godtheit, hoogh gezeten,

30

Sprack uit den stoel van 't noit geschockte Rijck:

 

Gy zijt Godts zoons, en Gode in maght gelijck:

 

Maer oordeelt niet vermeeten:^29-3232

 

 

 

Want alle zult gy sterven,

 

Als d'armste mensch. de doot scheit lijf en ziel.³⁴

35

Gy zult vergaen, gelijck d'Aertsengel viel.³⁵

 

De worm zal 't lijf bederven.³⁶

 

 

 

Aertsrechter over d'aerde,

 

Ontwaeck, o Godt, en hanthaef 's vroomen zaeck.

 

O eigenaer der weerelt, neem eens wraeck:

40

Straf 't onrecht naer zijn waerde.^39-40

21-24 V: Nescierunt neque intellexerunt, in tenebris ambulant, vs. 5; B: quomodo caeci errant inter ambulandum.

24 toevoeging of herhaling.

25 verkorten: te kort doen.

25-28 V: movebuntur omnia fundamenta terrae, vs. 5; B kantteekent, dat uit verkeerde rechtspraak verwarring en opstand moet voortkomen.

29-32 V: Ego dixi: Dii estis, et filii excelsi omnes, vs. 6; B: Dii per participationem auctoritatis judicandi.

32 vermeeten: vermetel.

34 De doot: enz. toevoegsel.

35 V: sicut unus de principibus cadetis, vs. 7; door B. op de afvallige engelen betrokken; d'Aertsengel: Lucifer.

36 toevoegsel.

39-40 V: terram hereditabis in omnibus gentibus, vs. 8; B spreekt van wraaknemen, vindica.