De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

De XLVII. Harpzang.^*

Magnus Dominus & laudabilis.

De bouwheer van Jerusalem,¹

Godts stadt, is wijs, en maghtigh;

Dies zy, met een gemeine stem,³

Zijn grootheit looft eendraghtigh,

Op zijnen heilgen bergh, en rots.
Dees stadt wort opgebouwt dus trots,

Om stormen te verduuren,⁷

Op Sion, aen den noorder kant,
Met blyschap van 't geheele lant.

O groote Konings muuren.

* Ps. 47.

1 De bouwheer; bouwmeester, de Vulg. vs. 1 heeft alleen Dominus, maar Bellarminus kantteekent: Laudaturus Propheta aedificium incipit a laude architecti.

3 gemeine: algemeene.

7 Dit toevoegsel gaat terug op Bellarminus, die ‘de latere aquilonis’ van vs. 3, den noorder kant, een bescherming noemt a vento illo frigido et furioso, qui dicitur Aquilo.

[p. 340]

 

In al haer huizen is de schat

 

Des rijcken Godts t'aenschouwen:

 

Want Godt blijft schutsheer van de stadt,

 

Wiens poorten hy holp bouwen.¹⁴

15

De Koningen van overal

 

Vergaêren, binnen haeren wal

 

Vereenight, zienze nader

 

Verwondert met verbaestheit aen,

 

Als die voor 't hooft geslagen staen,¹⁹

20

Gedootverft al te gader.²⁰

 

 

 

Hun vrees gelijckt den baerens noot

 

Van eene zwangre vrouwe.^21-22

 

Zy treft hen, als een storm de vloot

 

Van Tharsis treft met rouwe.

25

't Gezicht beschaemt geensins de faem

 

Van haeren uitgebreiden naem.

 

Het is de stadt des Heeren

 

Der heirkracht. 't is de stadt van Godt,

 

Van Godt gebouwt met muur en slot,

30

Om eeuwen te regeeren.

 

 

 

In 't midden van uw heilighdom,

 

In 't harte van uw kooren,

 

Wy uw bermhartigheit alom

 

Zien voor uw volck geboren.

35

Uw naem en faem en Recht bekent

 

Doorklincken loflijck 's weerelts endt.

 

De bergh van Sion zinge:

 

De dochter, die uit Judaes stam

 

In 't vrolijck licht des levens quam,

40

Op Godts getrouwheit springe.^38-40

 

 

 

Versterckt de muuren van Godts stadt,

 

Omringtze met haer veste.^41-42

 

Trompetze uit toornen, hoogh en prat,

 

Behartight haer ten beste,

45

Te stercken toren, muur, en poort,⁴⁵

 

En bouwt de huizen immer voort,⁴⁶

14 toevoegsel.

19 hooft: in de 1e ed. per abuis Hooft.

20 Gedootverft: verbleekt.

21-22 V: Ibi dolores ut parturientis, vs. 7.

38-40 V: exultent filiae Judae propter judicia tua Domine, vs. 12.

41-42 V: Circumdate Sion et complectimini eam, vs. 13; Bellarminus: Hortatur ad aedificationem et munitionem sanctae civitatis.

45 toevoegsel.

46 V: distribuite domos ejus, vs. 14.

[p. 341]

 

Op dat gy 't mooght verhaelen

 

Aen alle uw afkomste, op een ry,

 

En uw kints kinders, stil en bly

50

Gezeten in haer paelen.^47-50

 

 

 

Dan hoort elck een hoe Godt zijn maght⁵¹

 

Hier openbaert te wonder:⁵²

 

Hoe heerlijck Godt hier dagh en nacht

 

Zijn kracht toont in 't byzonder,

55

Eeuw in, eeuw uit, voor ieder een:

 

Hoe, in de hooftstadt aller steên,

 

Hy, op zijn' stoel gezeten,

 

Ons al genadighlijck behoedt,⁵⁸

 

Zoo lang regeert, als eb en vloet

60

Hun beurten niet vergeeten.^51-60

47-50 V: et enarretis in progenie altera, vs. 14. in haer paelen: binnen de stadspalen.

51 Bellarminus: Hoc est quod narrandum est posteris.

52 te wonder: hoogst wonderbaar.

58 al: allen.

51-60 V: Quoniam hic est Deus, Deus noster in aeternum, et in saeculum saeculi, ipse reget nos in saecula vs. 15.