Logo DBNL
De werken van Vondel. Deel 7. Vertalingen uit het Latijn van Vergilius, Horatius en Ovidius (1934)

De werken van Vondel. Deel 7. Vertalingen uit het Latijn van Vergilius, Horatius en Ovidius

(1934)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Horatius Gezangen.
Het tweede boeck.aant.

Aen C. Asinius Pollio. Het eerste Gezang.

De lierdichter wil dat Pollio met zijn schriften van den burgerlijcken oorloogh zich buiten gevaer houde, en den tijt aenzie.

1 O Pollio, ghy beschrijft het burgerlijck oproer, van Metellus burge-r. 1-2 2 meesterschap af, en d'oirzaecken des krijghs, en de gebreecken, en wijze, 3 en het spel der fortuine, en de schadelijcke verwantschap der Vorsten, en3 4 de wapens dus lang met onverzoenden bloede geverft; een werck van zeer4 5 gevaerlijcke kansse; en ghy stapt over assche, die een smeulend vier be-5 6 deckt. Dat uwe Zanggodin het vertoonen van wreede treurspelen liever6-7 7 een weinigh staecke: flus wanneerghe het gemeen beste gered hebt, dan 8 zult ghy (een dapper voorvechter der bedruckte gevangenen, en van 't om 9 raet verlegen hof, en wien de laurier een eeuwige glori, door den Dal-9-11 10 matischen triomf, heeft toegebroght) dien treffelijcken arbeit, met Grieck- 11 sche brooskens, hervatten. Alree tuiten mijn ooren van het dreigende getoet 12 der kromhoornen. Alree wort de trompet gesteecken. Alree verschrickt12

13 het schitteren der wapenen de schichtige paerden en het aenzicht der 14 ruiteren. Alree duncktme dat ick hoor de groote veltoversten, begruist van14 15 geen oneerlijck stof; en den gantschen aerdtbodem vermeestert, behalven15 16 Katoos onbuigelijck hart. Juno en wat Godt het oock zy, die den Afrikanen16 17 gunstiger was, most ongewroken dat lant verlaten, maer sedert hebbenze17 18 de nakomelingen der overwinneren ten slaghtoffer aen Jugurta overgelevert.18 19 Wat velt, met Latijnschen bloede gemest, getuight niet met de graven de 20 godlooze neerlagen, en het dreunen van den Hesperischen val, by de Meden20 21 gehoort? wat kolck of wat vlieten zijn onbewust van den beschreielijcken21 22 oorloogh? wat Daunische zee is niet van moort bevleckt? wat oort is vry22 23 van onzen bloede? Maer op dat ghy, dartele Zanggodin, de boerteryen23 24 verlatende, niet weder jammerklaghten aenheft, zoeck met my, in Venus 25 speloncke, deuntjens van lichter stoffe.

Aen Salustius Crispus. Het II. Gezang.

Hy prijst Proculeius miltdadigheit neffens zijne broeders, en verheftze tot Koningen, die hun begeerlijckheit en goutzucht intoomen.

1 O Krisp Salust, vyant van platen, het zilver, van gierigaerts in aerder. 1 2 begraven, is zonder glans, 't en zy het blincke door een maetigh gebruick. 3 Prokuleius, vermaert door het toonen van zijn vaderlijck harte, over zijne3 4 broeders, zal eeu in eeu uit leven. De Faem zal hem, na zijn doodt, op 5 onbezweecke vleugels, omvoeren. Indienge uwe geltzucht temt, zoo zultge5 6 wijder heerschen, dan ofghe Lybie en het veergelegen Spanje aen een 7 hechtte, en beide de Penen onder een hooft brogt. De vervloeckte water-7 8 zucht, den schoot van haren lust vierende, groeit immer aen, en lescht8 9 geenen dorst, 't en zy d'oirzaeck der zieckte d'aders, en het waterachtigh 10 quijnen het bleke lichaem verlaete. De Deught, die by 't graeu niet te10-11 11 vinden is, telt Fraätes, op Cyrus troon gezeten, onder de geluckigen niet;

12 en verleert het volck tittels te gebruicken; en draeght alleen het Rijck en12 13 den veiligen tulbant, en den daer toe passenden laurier aen hem op, die13 14 geweldige geltstapels met onbegeerlijcke oogen aenschout.14

Aen Delius. Het III. Gezang.

Hy vermaent hem tot gelijckmoedigheit in voor- en tegenspoet ten opzichte van onzer aller sterflijckheit.

1 O sterflijcke Delius, hou in voorspoet en tegenspoet eenen zelven moedt,r. 1 2 gemaetight van dartele vreughde; het zy datghe altijt bedruckt hebt ge- 3 leeft; het zy datge op feesten, ter zijden af, u zelven gezegent hebt met den3 4 uitgemerckten wijn van Falerne, daerghe in het gras leght; daer de hooghe4 5 pijnboom en witte populier de gastvrye schaduwe liefelijck met tacken5 6 paeren; daer het stroomende water bezigh is langhs den vochtigen oever6 7 te dobberen. Belast hier wijn, balssem, en al te haest verwelckende geurige7 8 roozebladen te brengen; terwijl de tijdt en uwe jaren, en de zwarte draeden8 9 der drie gesusteren dat gedoogen. Ghy zult toch verlaten uwe gekochte 10 boomgaerden, huis, en hof, het welck van den zandigen Tibur bespoelt10 11 wort. Ghy moet 'er af, en d'erfgenaem zal het genot van uwe hooge gelt- 12 stapels strijcken. Niets scheelt het, ofghe rijck gebooren van den ouden12 13 Inachus, of arm en van slechte afkomste, onder den blaeuwen hemel sterft,13 14 als een offerhande van den onbarmhartigen Pluto. Alle wordenwe derwaert14 15 gedreven. Elcks lot leit in den korf, en wort getrocken, het zy wat vroeger15 16 of spader, en het zal ons in den boot zetten, om naer een eewige balling-16 17 schap te vaeren.

Aen Xantia Foceus. Het IV. Gezang.

Het is geen schande dat hy zijne dienstmaeght bemint: vele treffelijcke mannen gingen hem voor.

1 O Xantia Foceus, schaem u niet een dienstmaeght te beminnen. Briseisr. 1 2 de slaevin ontstack met hare blanckheit den kieschen Achilles. De schoon-2 3 heit der gevange Teckmesse ontstack Ajax, Telamons zoon, haren heer.3

4 De zoon van Atreus blaeckte midden in den triomf, door een geschaeckte4 5 maegt, na dat d'Aziaensche benden gesneuvelt waren, door den Tessali-5-6 6 schen overwinner; en d'omgebrogte Hektor Troje den vermoeiden Griecken 7 overgelevert hadde, om dat gemackelijcker te verwoesten. Ghy weet niet 8 of de geluckige ouders der blonde Fyllis u, als hunnen zwager, eeren. Zy8 9 betreurt gewis haer koningklijck geslacht, en het ongelijck van haren huize.9 10 Geloof niet datze voor u uit een oneerlijck maegschap verkoren zy; en10 11 dat zoo een trouhartige en afkeerighe van een snoot gewin uit een oneer-11-12 12 baere moeder zou konnen geboren zijn. Ick loof zonder argh armen, aen-12 13 zicht en langworpige schinckels. Heb geen achterdencken van my, wiens13 14 oude vreest in 't een-en-veertigste jaer te treden.14

Het V. Gezang.

Men moet zijnen zin niet zetten op een onhuwbare.

1 Haer hals kan noch het opgeleide juck niet draegen, nochte zy is denr. 1-2 2 dienst van hare weerga machtigh, nochte zou tegens den last van den 3 springenden bul opmogen. Op de groene velden is het hart uwer vaerze,3 4 die nu de groote hitte in den vliet verkoelt, nu weder toghtigh is, om in4 5 vochtige wilgen met kalveren te speelen. Speen uwen lust naer onrijpe5 6 druyven. De herfst, met veelerley purper geverft, wijst u alree blaeuwe6 7 trossen. Alree zalze u volgen. De forsse oude verloopt snel, en zal haer de7 8 jaeren byzetten, dieze u beneemt. Alree zal Lalage met dartele lonckjes u8 9 ten man aenzoecken; zy die zoo zeer bemint is, als geene weigerige Foloë,9 10 als geene Kloris; en zoo met haere blancke schouderen blinckt, gelijck de 11 zuyvere maen by nacht in zee schittert, en de Knidische Gyges: wiens 12 kleen onderscheit, indienge hem onder de maegdereien verstaeckt, de12 13 doorsnuffelende gasten dapper zou bedriegen, door zijn losse vlechten, en13 14 het twijffelachtigh aenschijn.14

Aen Septimius. Het VI. Gezang.

Hy prijst de vermaeckelijcke gewesten van Tibur, en Tarente.

1 Septimius, die met my zult reizen naer Kalis, en den Spanjaert, onervarenr. 1 2 om ons juck te draegen, en de Libysche zanden, daer de Mauritaensche2 3 zee altijt bruischt; Och, of Tibur, van den Grieckschen ackerman gesticht,3 4 de stoel en rustplaets van mijnen ouderdom moght wezen, nu ick te water4 5 en te lande, en in den oorlogh ben afgemat. Indien d'onrechtvaerdige5 6 Parken my hier uit keeren, zoo treck ik naer den zoeten vliet Galesus,6 7 rijck van gewolde schapen, en d'ackers, beheerscht van den Lakonischen7 8 Falantus. Die hoeck lants behaeghtme boven al, daer de honigh de Hy-8 9 mettissen niet en wijckt, en de groene olijf de Venafrisse tart: daer Jupijn9 10 een lange lente en laeuwe winters verleent, en de vriendelijcke Aulon,10 11 weeldigh van wijngaert, allerminst de Falernische druiven benijt. Die plaets 12 en zalige lustprieelen wenschen u daer met my. Daer zultghe de heete12 13 assche van den poeet, uwen vrient, met schuldige tranen besprengen.13

Aen Pompeius Varus. Het VII. Gezang.

Hy verwelkomt hem op zijn wederkomste.

1 O Pompejus, mijn liefste spitsbroeder, die menighmael met my, onderr. 1 2 de veltheerschappye van Brutus, in 't uiterste gevaer geraeckt zijt; wie heeft22-3 3 u, als een Roomschen burger, weder t'huis en in Italie gebrogt? Menigh-3 4 mael heb ick, bekranst en begoten van Syrischen balssem, met u heele dagen4-6 5 lang in den wijn doorgebrogt. Met u heb ick oock gesmaeckt den Filippi- 6 schen slagh, en de snelle vlught; mijnen schilt niet eerlijck genoegh achter- 7 laetende; toen de dapperheit gekneust wiert, en de stoffers schandelijck7 8 met den mont op de aerde vielen. Maer de gezwinde Merkuur voerdeme8 9 al bevende, in een dicke wolck, door den vyant heene. Slorpende water9-10 10 sleepte u, met holle deiningen, weder in den oorloogh. Betael dan Jupijn 11 het beloofde bancket; en betrouw uw lichaem, dat van den langduurigen11

12 krijgh vermoeit is, onder mijnen laurier; en spaer het vat niet, dat voor u12 13 ten beste is. Drinck uit de bekers, die van onbekommerden Massischen wijn13 14 glimmen. Giet balssem uit de vloocke Parlemoere schelpen. Wie laet ons14 15 vochtige peterceli of myrtekranssen vlechten? Wie zal Koning getrocken15 16 worden? Ick zal niet wijzer hollen als de Edonen. Het krieoelen is zoet, nu16 17 ick mijnen vrient wedergekregen hebbe.

Tegens Barine. Het VIII. Gezang.

Men moet haer meineedigheit niet gelooven. De goden straffen geen meineedigheit van schoone vrouwen.

1 O Barijn, zooghe oit om meineedigheit gestraft waert; zooghe aen han- 2 den of tanden oit in 't minste getekent waert; ick zou u gelooven: maerr. 2 3 zoo ras ghy uwe ziel verzworen hebt, blincktghe veel schooner, en treet3 4 voor den dagh, als eene, op wie alle vryers verslingert zijn. Het is u oir-4-5 5 baerlijck moeders assche, en de stille gestarnten, by nacht, met den gantsen 6 hemel en d'onsterflijcke Goden te bedrieghen. Ick zegh Venus zelf lacht6 7 hierom: d'eenvuldige nymfen lachen, en de wreede minnegodt, die zijn7 8 altijt blaeckende pijlen, op den bloedigen slijpsteen, wet: ja alle de jeught8 9 valt u toe: dienst wort u op een nieu aengeboden; en de vorigen, hoewel9 10 zy 't u dickwijl dreighden, verlaeten het huis hunner lichtvaerdige Joffrouwe10 11 niet. De moeders ontzien u, om haere zoonen; en de kaerige bestevaders,11 12 en d'arme maeghden, die eerst getrout zijn, vreezen datghe hare mans met12 13 uwen adem zult ophouden.13

Aen Valgius. Het IX. Gezang.

Hy vermaent niet langer om den overleden Mystes te treuren.+

1 Mijn vrient Valgius, de plasregens storten niet altijt uit de wolcken op 2 beyzelde ackers; en onstuimige buien plaegen gestadigh niet de Kaspischer. 2

tekstkritische noten

3 zee; en het logge ys leit door 't geheele jaer in Armenie niet; en d' eicke 4 bosschen van Garganus lijden doorgaens geenen last van den Noorden4 5 wint; en altijt valt het loof van den esscheboomen niet: doch ghy zingt5 6 eeuwigh klaeghlieden, over den overleden Mystes; en met het vallen van 7 den avont en het kriecken van den dagh verlaet u de minne niet. Maer de7 8 bestevader, die drie eeuwen overleefde, beschreide niet endeloos zijnen8 9 lieven Antilochus; en de Frygiaensche zusters beweenden niet gestadigh9 10 den ongebaerden Troilus. Staeck eens dat weeckhartig gekarm: zingenwe10 11 liever de nieuwe zegevanen van Cesar August, en dat de bevrozen Nifaet en11 12 Medische vliet met de verwonne volcken verovert kleener wielingen maecken;12 13 en de Gelonen, binnen gezette paelen, op hunnen eigen bodem draeven.13

Aen Licyn. Het X. Gezang.

De middelmaet, en gelijckmoedigheit in voor- en tegenspoet wort geprezen.

1 O Licijn, ghy zult geruster leven, zooghe u niet altijdt te diep in zee begeeft,r. 1 2 en te schroomhartigh, voor de buien yzende, al te dicht den gevaerlijcken2 3 oever genaeckt. Wie de goude maetigheit bemint, ontbeert veylighlijck het3 4 stof eener bouvallige hutte; en derft nuchteren het benijde hof. De hooge4 5 pijnboom wort dickwils van den winden geschud; en verheve torens storten5 6 met eenen zwaerderen smack ter neder; en de hooghste bergen worden 7 van de blixems geslagen. Een wel bereit gemoed hoopt in ramp, en vreest 8 in voorspoet op en voor veranderinge van lot. Jupijn schept mottige winters:8 9 die zelve verdrijftze weder. Al gaet 't u nu niet wel, daerom zal het namaels9 10 zoo niet gaen. Zomtijts weckt Apollo zijn zwijgende Zanggodin met de 11 cyter; en spant altijt den boogh niet. Hou u kloeckhartigh in tegenspoet:11 12 wederom wanghe voor wind zeilt, zoo bint een rif in.12

Aen Q. Hirpyn. Het XI. Gezang.

Men behoort zorgeloos en vrolijck te leven.

1 O Quinct Herpijn, onderzoeck niet wat de strijtbare Kantaber, en der. 1 2 Scyt, die van ons door d'Adriatische zee gescheiden wort, voor heeft: en2 3 weest niet verlegen om 's levens geringen nootdruft. Lichthartige jeugt3 4 en schoonheit, die, door den dorren ouderdom, geile minne en gemacke-4 5 lijcken slaep verjagen, deizen te rugge. De lentebloemen staen niet altijt5 6 even schoon, en de blozende maen blinckt niet stadigh even helder. Wat 7 queltghe uw kleen begrijp met der Goden raetslagen? Waerom drinckenwe7 8 niet, onder den hoogen masthoutenboom of dezen pijn, door elckanderen8-9 9 leggende; en 't grijze hair, geurigh van roozen, en begoten met Assyrischen 10 balssem, terwijl het ons gebeuren magh. Bacchus verdrijft de knaegende10 11 zorgen. Wat jongen zal gezwint de schalen, vol van warmen Falernischen 12 wijn, met bronwater verkoelen? Wie zal Lyde, die achter afwoont, ten huize12 13 uitlocken? Wel op, zegh haer, datze zich spoede, met hare yvoire lier, en13 14 het hair, als een Lacedemonische vrou, uitgekemt en opgeknoopt.14

Aen Mecenas. Het XII. Gezang.

Dat hooghdravende en treurspelige stof in geen lierdicht past. Mecenas zal zelf Augustus daden in proze beschrijven. Horatius alleen van zijn schoone Lycimnie zingen.

1 Beveelme niet dat ick den langduurigen oorlogh van 't felle Numantie,r. 1 2 nochte dien vervloeckten Hannibal, nochte de Siciliaensche zee, gepurpert 3 van den Kartagischen bloede, op mijne liefelijcke cyter speele; nochte 4 de wreede Lapiten, en Hyleus in wijn verzopen, en het aerde gebroetsel,4 5 't welck van Herkules hant getemt wiert, waer door het blinckende huis van5-6 6 den ouden Saturnus sidderde van gevaer. Ghy Mecenas zult treffelijcker, 7 in rijmelooze historien, vertellen Cesars veltslagen, en de hoofden der 8 dreigende Koningen, in triomf omgevoert. Mijn Zanggodin begeert dat8

9 ick verhale het zoete gezang van mevrou Licinnia, haere klaer blinckende9 10 oogen, en het hart, getrou in onderlinge liefde: aen wie het ten reie gaen 11 niet qualijck voeghde, en het boerten om strijt, en onder het danssen aen11 12 de glinsterende maeghden de hant te geven, op den heiligen dagh der12 13 doorluchtige Diaene. Zoudghe de schatten, die de rijcke Achemenes be-13 14 zeten heeft, of de Mygdonische rijckdommen van 't vette Frygien, of de14 15 volle packhuizen des Arabiers wel willen tegens Licinniaes hair verman-15 16 gelen, wanneerze haren neck naer uwe geurige kuskens draeit? of die met16 17 een gemaeckte wreetheit weigert? dieze liever zich van den pracher laet17 18 ontsteelen, en zomtijts met kussen voor u gereet is.18

Op den boom waer onder hy bykans verplet bleef. Het XIII. Gezang.

Dat den mensch nimmermeer weet wat ongeluck hy beschuwen zal. De lof van Saffo, en Alceus.+

1 O Boom, wie het was, die u eerst plante, ten bederve der nakomelingen,r. 1 2 en ter schande van het dorp, hy heeft u, op eenen rampzalighen dagh, en 3 met heilooze handen, gedoopt. Ick geloof dat hy zijnen eigen vader den3 4 neck brack, en zijn waerts slaepkamer by nacht met bloed besprengde. Hij4 5 moet met Kolchisch vergift, en allerleie schelmstucken, diemen immermeer5 6 bedencken kan, omgegaen hebben, die u, o droevig en verrot hout, op6 7 mijnen acker zette, om op het hooft des onschuldigen heeren te vallen.7 8 Nimmermeer weet de mensch te vore waer hy t'aller uure zich voor hoeden 9 moet. De Kartagische zeeman yst voor Bosforus, en behalve dat vreest hy 10 van elders voor geen onvoorzien ongeluck: de soldaet voor pijlen, en de 11 gezwinde vlucht der Parten: de Part voor ketenen, en de maght van Italie;11 12 maer het onvoorzien gewelt des doods heeft de menschen wechgeruckt, en12 13 zalse wechrucken. Hoe na zagenwe het rijck der beroockte Proserpijne,13

14 den rechter Eakus, de bescheide rustplaetsen der godvruchtigen, Saffo,14 15 klaegende met Eolische snaren, over hare speelnooten, en u, o Alceus,15 16 deftiger speelende, met eenen gouden strijckstock, de harde rampen der16 17 zee, der ballingschappen, en des oorlooghs? De schimmen verwonderen17-18 18 zich, dat zy beide zeggen dingen, die men heilighlijck behoorde te ver- 19 zwijgen: maer de ooren des gemeinen hoop van 't graeu, joocken meer19 20 naer oorloogen, en het schoppen der dwingelanden. Wat wonder is het?20 21 naerdien het honderthoofdige dier, verbaest door de vaerzen, zijn zwarte21 22 ooren laet hangen; en de slangen, die in de perruick der Razereien verwart22 23 zijn, daer vermaeck in scheppen; ja oock Prometeus en Pelops vader worden,23 24 door het zoete geluit der vaerzen, verleit, en Orion bekommert zich niet24-25 25 met leeuwen of bloode lossen te jagen.25

Aen Postumus. Het XIV. Gezang.

Datmen de doot niet vermijden kan.

1 O Postumus Postumus, deur gaen de slippende jaren, en de godvruch-r. 1 2 tigheit zal de rimpels en den aenstaenden ouderdom en d'onverbiddelijcke 3 Doot niet keeren: schoon ghy dagh op dagh, mijn vrient, met driehondert3 4 stieren, den onbeweegelijcken Pluto paeide; die den drielijvigen Geryon,4-5 5 en Tityus in den jammervliet ringeloort: dienwe allen, die by het gewas 6 der aerde leven, het zy wy Koningen of arme huislieden zijn, overvaren6 7 moeten. Te vergeefs derven wy den bloedighen oorloogh, en de gebroken7-8 8 baeren der heesche Adriatische zee: te vergeefs vreezen wy in den herfst 9 voor den Zuiden wint, die den lichamen schadelijck is. Wy moeten toch 10 bezichtigen den zwarten Kokytus, dwaelende met eenen traegen stroom;10 11 en het eerlooze geslacht van Danaüs, en Sisyfs, Eools zoon, ten langen11 12 arbeit verdoemt. Wy moeten huis, hof, en aengename vrou verlaten; ende12

13 geen van alle deze boomen, daerghe zin in hebt, zal u, die'er heer af zijt,13 14 en wiens leven kort is, volgen, behalve die gehaete cypressen. Een rustiger14 15 erfgenaem zal den wijn, die met hondert sloten bewaert is, doorjagen, en15 16 den kostelijcken vloer beplengen met beteren most, als op den papendisch16 17 geschaft wort.

Het XV. Gezang.

Tegens d'overdaet zijner eeuwe.

1 Nu zullen de koninglijcke gebouwen luttel lants voor den ploegh laten,r. 1 2 en alsins zalmen de vyvers wijder uitgestreckt zien als het leck van Lukrijn,2 3 en d'ongehuwde masthouteboomen zullen in getal de olmen overtreffen; en3 4 violen, en myrten, en al de geurige overvloet door vruchtbare olijfgaerden4-5 5 hunnen reuck in den neus des voorigen eigenaers spreien: oock zal de 6 dichte laurier met zijne tacken het steecken van de zon uitsluiten. Zoo luit 7 het voorschrift van Romulus en den ongeschoren Kato niet, en de regel7-8 8 der voorouderen. Hunne eige middelen waren kleen, de gemeene groot. 9 Gemeene burgers hadden geene galeryen van tien voeten breedt, om Noor-9 10 der koelte te scheppen; en de wetten gedoogden niet datmen weigerde 11 ergens op een zode neêr te zitten; bevelende steden op gemeene kosten,11 12 en de kercken der Goden met moppen te vercieren.12

Aen grosfus. Het XVI. Gezang.

Datze alle de gerustheit des gemoeds zoecken, die niet in rijckdommen en eere bestaet, maer in het breidelen van 's menschen begeerlijckheit.

1 O Grosfus, die in de wijde Egeesche zee benepen is, bid de Goden omr. 1 2 rust; zoo ras een zwarte wolck de maen verberght, en de schippers geene2 3 bekende starren zien blincken. Om rust bid de Trax, die een dol krijghs-3 4 man is. De Meed, met zijnen pijlkoker verciert, bid om rust, die voor gout, 5 purper nochte gesteenten veil is; want schatten nochte burgemeesters55-6

6 dienaers stillen d'ellendige ontsteltenis des gemoets niet, en de bekom- 7 meringen, die om gewelfde daken zweven. Hy leeft wel in het kleen, wiens7 8 geërfde zoutvat op zijn lichte tafel glimt, en wiens geruste slaep van vreeze8 9 nochte snooden lust gesteurt wort. Wat micken wy stercken in eenen korten9-10 10 tijdt op veele dingen? Wat verwisselen wy de landen, die van een andre 11 zon bescheenen werden? wat balling 's lants ontvlught oock zich zelven?11 12 De snoode zorge beklautert groote schepen, en zy verlaet de ruiterbenden12 13 niet, gezwinder als de harten, en gezwinder als den oosten wint, die de 14 wolcken jaeght. Een gemoet, met het tegenwoordige vernoegt, haet voor14 15 het overige te zorgen, en mengt het bitter met eenen zoeten lach. Niets 16 is 'er in allen deelen volmaeckt. Een snelle doot heeft den doorluchtigen 17 Achilles weghgeruckt; een hooge ouderdom Titon gesleten; en de tijt zal17 18 misschien my verleenen het geenze u weigert. Hondert kudden, en hon- 19 dert Siciliaensche koeien loeien rondom u; en de merri, die bequaem is om19 20 voor de koets te spannen, briescht u toe. Ghy zijt bekleet met wolle, die 21 tweemael in Afrikaensch purper gedoopt is. Het onbedrieghelijck nootlot21 22 heeftme gegeven luttel lants, en een weinigh geests van Griecksche Poëzy,22 23 en de boosaerdige gemeente te versmaden.23

Aen Maecenas. Toen hy kranck lagh. Het XVII. Gezang.

Hy wenscht hem niet te overleven.

1 O Mecenas, ghy treffelijcke glory en zuil van mijnen staet, waerom ver-r. 1 2 moortghe my met uwe klaghten? het is den Goden nochte my aengenaem 3 datghe eerst sterft. Och, zoo een rijper gewelt u, de helft mijner ziele,3 4 weghruckt, wat sammel ick de weerhelft langer, die nochte my zelven zoo4 5 lief ben als te voren, nochte geheel overschiet? Een sterfdagh zal ons beide5 6 ten val brengen. Ick heb geenen valschen eet gedaen. Het zy wanneerge6 7 voorgaet, wy zullen wy zullen vergezelschapt gaen, bereit om de jongste7 8 reize te aenvaerden: nochte de geest eener vierbraeckende Chimeer, nocht8

9 de honderthandige Gyas, zoo hy al verrees, zalme van u afscheuren. Aldus9 10 heeft de maghtige rechtvaerdigheit en 't nootlot dat bestemt. Het zy de10 11 weegschael, het zy het vreesselijcke Scorpioen, een geweldiger deel van11 12 d'ure der geboorte, het zy de Steenbock, een dwinger der Spaensche zee,12 13 my aenzie; beide onze starren stemmen wonderlijck over een. Jupijns schit-1313-14 14 terende vooghdy heeft u den heiloozen Saturnus ontruckt, en de vleugels, 15 van 't vlugge noodlot verlet; toen de drang des volcks, in den schouburgh,15 16 u driemael vrolijck toeschaterde. Een stam, op mijne harssens vallende,16 17 hadme om 't leven gebrogt, 't en waere Faunus, de wachter der geleerde17 18 Merkuristen, den slagh, met zijnen arm, geschut had. Hierom verzuim niet18 19 te offeren, en, gelijckge belooft hebt, een kappel te wijden: wij zullen een 20 onnozel lammeken slaghten.20

Het XVIII. Gezang.

Dat hy met zijn gering lot te vrede is: maer anderen geen maet ramen in bouwen, rapen en schrapen, zonder op hunnen sterfdagh te dencken.+

1 In mijnen huize blinckt ivoir nochte vergult gewelfsel; geene pylaren,r. 1 2 gehouwen in het uiterste geweste van Afrika, dragen hier balcken van 3 Hymet; en, als een onbekent erfgenaem, heb ick de schatten van Attalus3 4 niet onder my geslagen. Eerlijcke gebuurvrouwen spinnen voor my geen4 5 Lacedemonisch purper: maer mijn trou en vernuftader verwecken my nutte5 6 gunst: en schoon ick arm ben, nochtans worde ick gewilt by de rijcken.6 7 Om meer dingen val ick den Goden niet moejelijck: en wel vernoeght,7 8 met mijnen eenigen Sabynschen acker, verzoeck ick niet wijders van mijnen8 9 maghtigen vrient. d'Een dagh jaeght den anderen, en de nieuwe maen 10 neemt stadig aen en af. Ghy besteedt marmer te zaeghen, daerghe met10 11 den eenen voet in 't graf gaet; en bout huizen ofghe eeuwigh leven zout; 12 en onvernoeght, met den vasten oever, pooghtghe zeewaert in te bouwen,

13 daer de baren tegens over Baien bruissen. Wat is dit, datghe de scheit-13 14 palen van uwes naesten acker uitruckt, en, als een gierigaert, over uwer1414-15 15 gebuuren gront springt? man en vrou, huisgoden en ongehavende kinders 16 op den arm dragende, worden op den dijck gezet. Een rijck heerschap16 17 heeft nochtans geen zekere wooning te verwachten, als die hem in het17 18 einde, in den inhalenden afgront, beschoren is. Wat begeertge meer? de18 19 aerde staet zoo wel opgedolven voor konings kinderen, als voor den armen: 20 en Plutoos veerman, met gout omgekocht, heeft den vernuftigen Prome-20 21 teus niet weder overgevoert. Dees ringeloort den trotsen Tantalus, en zijn21 22 geslacht. Dees geroepen of ongeroepen verlicht den armen, die altijt22-23 23 slaven moet.

Aen Bacchus. Het XIX. Gezang.

Het staet hem vry, van Bacchus Godtheit bezeten, haer ter eere uit de borst te zingen.

1 Ghy nakomelingen gelooft my dat ick Bacchus, ter zijden af op de klippen,r. 1 2 heb zien vaerzen leeren, en Nymfen, en scharpe ooren van bockvoetige2 3 Satyrs werden van hem onderwezen. Evoë, mijn hart beeft van versche3 4 vreeze, en 't gemoet, van den heelen Bacchus bezeten, wort van blijschap 5 beroert. Evoë, o Liber, die vreesselijck zijt, door uwe zware wijngaert-55-6 6 spiets, gena, gena. Het staetme vry van d'ongebonde Thyades, en de wijn- 7 bron, en de vlieten, die van melck vloeien, te zingen, en weder op te halen7 8 den honigh, die van holle struicken afloopt. Het staetme oock vry de glori8 9 uwer zalige gemalinne, die onder de starren gezet is, en de daecken, van9 10 Penteus, met geenen lichten smack ter neer gesmeeten, en het bederf van10 11 den Tracischen Lykurgus te vermelden. Ghy beweeght de vlieten, en11 12 d'Indiaensche zee. Ghy in wijn gedoopt, op afgescheide heuvels, vertuit12 13 de vlechten der Bacchanten met eenen adderknoop, zonder datze u be-13

14 schadigen. Toen de heillooze reuzerot in de hooghte uw vaders rijck beklom,14 15 hebt ghy Rekus, met leeuwsklaeuwen en een ysselijck backhuis, van boven15 16 neer gestooten: hoewel men hiel datghe tot danssen, boerten en speelen16 17 bequamer dan tot oorlogen waert: maer ghy verstont u op vreede en oor-17 18 loogh. Cerberus zonder u leet te doen, zagh u met den gouden hooren18-20 19 verciert, en zoetelijck quispelstaertende, leckte, met zijnen drietongigen 20 muil, in 't scheiden, uwe voeten, en beenen.

Aen Mecenas. Het XX. Gezang.

Dat zijn naem en faem eeuwigh in eere zal blijven.

1 Ick tweevormigh dichter zal door d'ope lucht met geen gemeene nochter. 1 2 zwacke veder gevoert worden, en niet langer op aerde blijven, en, den 3 Nijt te boven geraeckt, de steden verlaten. Waerde Mecenas, ick, dienghe3 4 noemt het bloedt uit arme ouders gesproten, zal niet sterven, nochte van4 5 den jammerpoel besloten worden. Alree worden mijn beenen met ruige5 6 vellen overtrocken, en het bovenlijf in een witte zwaen verandert, en vin- 7 gers en schouders vlugh van pluimen. Nu zal ick, een zangerigh vogel, als7 8 Ikarus, de zoon van Dedael, de stranden van den steenenden Bosforus8 9 bezichtigen, en de Getulische plaetsen, en Noortsche wildernissen. Kolcker,9 10 en Dakus, veinzende voor geene Marsische benden te vreezen, en de ver-10 11 gelege Gelonen zullen my leeren kennen: oock d'ervaren Spanjaert en 12 Rodaendrincker. Wegh met die ydele lijckklaghten na mijne doot, en schan-12 13 delijcken rou, en misbaer: staeck dat kermen, en laet de noodelooze lijck-13-14 14 staetsi achter.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels


auteurs