De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656

Uyt Hugo de Groot, Aen Thuanus.aant.aant.^*

Vertaalt door I.v. Vondelen.

Door-lees met yver reys op reys het heylig boeck,
Dat klaar is voor een vroom en oprecht ondersoeck;
Zie naerstig van onse eeuw te rug, na d'oude jaren,
Toen d'eerste Godsdienst slecht en recht en onervaren^{vs. 4}
Noch geene konst verstreckte: Toen's oorlogs onbescheyt⁵
En Helsche staat-sucht noch met geen Godvruchtigheyt⁶
Verbloemt wiert: Toen Godts wet tot betring kort begrepen,⁷
Alleen niet was bekent den Leeraar scherp geslepen,⁸
Maar self 't gemeene volck: toen 't vinnig School-krakeel⁹
Geen zaat tot scheuring zaayde om nodeloos verscheel;
Maar elck om strydt beminde, en met een geest gedreven,¹¹
De waarheyt staande hielt, oock met gevaar van 't leven,
En niemant socht uyt haat te storten yemants bloet.

I.v.V.

* Van (of vóór) 1647. Afgedrukt volgens de tekst in I.V. Vondels Poesy 1647 II (beide delen), blz. 74. Hugo de Groot's gedicht Silva. Ad Franciscum Augustum Thuanum, Jac. Augusti F. verscheen te Parijs in 1621, 1622, 1634 en 1643 (Catal. Grotius-tentoonst. te 's-Gravenhage 1925, nr. 738-40a) en is opgenomen in alle uitgaven van Grotius' Poemata. In Poëzy 1650 luidt het opschrift: ‘Uit Grotius Latijn vertaelt. Voor Joan Victoryn, Rechtgeleerde. Aen Thuanus’. Deze Thuanus (1607-42), of du Thou, was al jong een groot geleerde, die te Parijs een eervolle betrekking bekleedde, maar in 1642, wegens de samenzwering van Cinq Mars, onthoofd werd.

vs. 4 slecht en recht: eenvoudig.

5 geene konst verstreckte: geen theol. geleerdheid was; 's oorlogs onbescheyt: de dwaasheit van de oorlog.

6 staat-sucht: heers-zucht.

7 tot betring kort begrepen: kortweg opgevat werd als middel tot verbetering.

8 Alleen niet: niet alleen; scherp geslepen: met scherpzinnig verstand.

9 self: zelfs; 't gemeene volck: de gewone burger; School-krackeel: twisten over de leer.

11 een: eenzelfde.