De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

[p. 427]

Groete aan den Heer G. Staeckmans, Staet Generael.aant.aant.^*

O Staeckmans, 't ga u naar uw wensch;
Het sy ghy d'allerveerste grens
Der vrye landen stercken gaat;^{vs. 3}
Of, midden in den hoogen Raadt
Der Staten, als een steen in 't gout,
Den glans van uw vernuft ontvouwt;
Of helpt, met rijpen raad in 't velt,
Den Veldheer stuiten 't Spaansch geweldt,
En drijven na sijn eige vest.
Geluckigh is 't gemeene best,
Wanneer geleerde wijsheid, d'eerst
In aansien, over 't volleck heerst.^11-12
Nu roockt van yver mijn papier;¹³
Om dat een hoofdt des lants noch vier
In sijn beleefden boesem heeft,¹⁵
En met sijn geest de sporen geeft
Aen Nederlantsche Poësy:^16-17
Na dat hy, als een honighby
Nu swanger van het Duitsche rijm,
Vit puick van Roomsche en Griecksche tijm²⁰
Sich vol gesogen heeft en sat;
Soo dat 'er sijn beschaduwt bladt
Naar rieckt, waar dat de veder blinckt,
Die nectar geeft, in ste van inckt,
En voedt met maat of mateloos²⁵
De siel met goddelijcke ambroos.²⁶

* Van omstreeks 1635. Afgedrukt volgens de tekst in Vondels Verscheide Gedichten 1644, blz. 213.
Gerard Staeckmans wordt in Hooft's brieven herhaaldelik vermeld (zie ed. Van Vloten II; 308, 318; III, 135, 638). In een brief van 22 Jan. 1634 vermeldt Hooft, dat hij ‘Vrieslands plaetse in den Raede van Staete bekleedt’ en noemt hij hem ‘een doorluchtigh vernuft, grondigh geoeffent in wetenschappen’. Hij was gecommitteerde van Friesland ter Staten Generaal in 1632 en 1636.

vs. 3 Staeckmans was meermalen gecommitteerde te velde en vergezelde in die waardigheid Frederik Hendrik (vs. 7-9).

11-12 d'eerst in aansien: in de hoogste waardigheden, ereambten.

13 roockt: brandt.

15 beleefden: rijk aan ervaring, fijn-beschaafd.

16-17 Dit slaat op Staeckmans' Nederlandse gedichten, waarvan er één (Op 't overlijden van Juffr. Geertruyd Hooft) gedrukt is in de bundel Verscheyde Nederduytsche Gedichten (1659), blz. 71. In de gedichten van Huygens (II, 287) wordt ook een Willem Staeckmans als Nederlands dichter genoemd.

20 Staeckmans was dus ook een kenner en vereerder van de klassieken.

25 maat of mateloos: poëzie of proza.

26 ambroos: ambrosia, de godenspijs.